Phòng, chống TNGT nhìn từ dịp Tết Quý Tỵ 2013:

Nâng cao ý thức văn hóa giao thông và trách nhiệm người thực thi công vụ

Thứ Ba, 19/02/2013, 09:06
Để giảm tai nạn giao thông một cách bền vững, không gì khác bên cạnh sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng, cần phải xây dựng văn hóa giao thông, trong đó nhấn mạnh văn hóa người tham gia giao thông, thực thi công vụ chính sách, để mỗi người dân khi ra đường phải biết tự bảo vệ mình và người khác.

Theo đánh giá của các cơ quan chức năng, mặc dù tình hình TNGT dịp Tết Nguyên đán Quý Tỵ có giảm so với cùng kỳ năm ngoái, thế nhưng vẫn còn diễn biến phức tạp, nhất là số vụ TNGT gây hậu quả nghiêm trọng. Từ thực tế này, vấn đề văn hóa giao thông, đạo đức người lái xe lại một lần nữa đặt ra, nhất là khi năm 2013 tiếp tục được coi là năm an toàn giao thông.

1. Tết Nguyên đán vừa qua, có đến các phòng khám cấp cứu một số bệnh viện lớn đóng trên địa bàn thành phố Hà Nội như: Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn, Bệnh viện Việt - Đức, Bệnh viện Bạch Mai… mới thấy được hết không khí đau thương ở những nơi này. Số ca nhập viện do TNGT vẫn nhức nhối. Bên ngoài, các hành lang phòng khám cấp cứu luôn xuất hiện hình ảnh người thân đứng ngồi không yên vì… có người thân đang nhập viện cấp cứu do chấn thương sọ não, đa chấn thương v.v…

Nhìn hình ảnh điều dưỡng viên Nguyễn Minh Ngọc và Phạm Trang Nhung đang tận tình chăm sóc, thay băng cho anh Nguyễn Văn L., 19 tuổi, ở huyện Sóc Sơn (Hà Nội) bị chấn thương sọ não nặng đang điều trị tại Khoa Phẫu thuật thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn, tôi cũng như những người có mặt ở đây đều cảm thấy đắng lòng. Bởi, TNGT không chừa một ai. Khuôn mặt ủ rũ ngồi bên bệnh nhân L., anh Nguyễn Văn Thơm không giấu được nỗi buồn, cho biết, trước đó anh L., em trai của anh trong lúc đi chúc Tết có uống rượu say, điều khiển xe máy không đội mũ bảo hiểm. Và rồi, do không làm chủ tốc độ, tai nạn xảy ra. L. bị chấn thương sọ não, cột sống cổ phải nhập viện cấp cứu.

Trường hợp của L. chỉ là một trong số nhiều bệnh nhân đang nằm điều trị tại các bệnh viện do vui xuân quá đà, không chấp hành nghiêm Luật Giao thông đường bộ trong mấy ngày Tết vừa qua. Và có một thực tế đi kèm, trong số các ca TNGT xảy ra trong mấy ngày Tết Quý Tỵ phải nhập viện thì chiếm đa phần xảy ra ở các tuyến đường liên thôn, liên xã. Theo đánh giá của các bác sĩ Phòng khám cấp cứu, Bệnh viện Việt - Đức cũng như của Ủy ban ATGT Quốc gia, có khoảng 80% số vụ TNGT xảy ra ở vùng nông thôn, và có tới 60-70% số đó là do lỗi chủ quan của người điều khiển phương tiện: uống rượu bia, chở quá số người quy định, không đội mũ bảo hiểm, phóng nhanh vượt ẩu…

Nữ CSGT điều tiết, hướng dẫn giao thông tại giao lộ Nguyễn Văn Trỗi - Trần Huy Liệu (quận Phú Nhuận, TP HCM). Ảnh: TTXVN

Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Minh Tú, Khoa Hồi sức cấp cứu ngoại, Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn cho hay, các ca TNGT nhập viện trong mấy ngày Tết đều để lại hậu quả đau lòng. Nhẹ thì chấn thương phần mềm, nặng thì chấn thương sọ não để lại thương tật vĩnh viễn, thậm chí còn gây tử vong. Theo số liệu của Bệnh viện Việt - Đức cho thấy, chỉ tính từ 28 Tết đến mùng 1 Tết Quý Tỵ 2013, đã có 8 ca TNGT với đa chấn thương nặng làm thủ tục xin về… nhà.

2. Đã có không ít bài viết về các giải pháp phòng chống TNGT, về hậu quả đau lòng do TNGT để lại, thế nhưng vấn nạn TNGT là căn bệnh trầm kha chưa chữa được tận gốc. Văn hóa tham gia giao thông của một bộ phận người dân vẫn còn kém:

Đó là hành vi phóng nhanh vượt ẩu.

Đó là hành vi sử dụng rượu bia khi tham gia giao thông.

Đó là hành vi coi thường tính mạng người khác, nhồi nhét khách, lạng lách đánh võng, "vợt" khách giữa đường của các tài xế xe khách.

Đó là hình ảnh về những thanh niên tóc vuốt keo dựng ngược, không đội mũ bảo hiểm, chở quá số người quy định, phóng bạt mạng trên phố.

Và còn nữa… còn nữa… những hình ảnh không đẹp về ý thức tham gia giao thông của một bộ phận người dân.

Bên cạnh những hành vi đáng phê phán của người điều khiển phương tiện tham gia giao thông, cũng cần phải luận bàn tới ý thức, văn hóa ứng xử của hành khách - người giám sát mọi hành vi tham gia giao thông của tài xế, phó mặc tính mạng của mình cho lái xe. Thực tế, trong mấy ngày Tết Quý Tỵ vừa qua, một bộ phận tài xế xe khách vì tư lợi, vì khoản lợi nhuận trước mắt đã coi thường pháp luật, phớt lờ những quy định, điều khiển xe lấn làn đường, chạy quá tốc độ quy định v.v… Những lỗi này chính là nguyên nhân trực tiếp gây tai nạn.

Trên chuyến xe khách 30 chỗ ngồi chạy tuyến Yên Bái - Mỹ Đình (ngày mùng 3 Tết, tức 12/2) mang BKS 21B-001.xx, chúng tôi cũng như những hành khách trên xe hơn một lần thót tim bởi tài xế chiếc xe này phóng lạng lách trên đường, còn cậu "lơ xe" thì vừa mở cửa xe, vừa "vợt" khách. Đáng bàn hơn, khi đến đường tránh TP Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc), mặc cho cơ quan chức năng gắn biển cấm tốc độ vượt quá 20km/h vì có nhiều đường ngang dân sinh cắt qua, vị tài xế này cứ phóng xe với vận tốc trên 60km/h… Và một lần nữa hành khách, không một ai lên tiếng. Phải chăng, trong suy nghĩ của hành khách: "Đây không phải là việc của mình"?.

Ảnh minh họa.

Hậu quả, theo thống kê của cơ quan chức năng, trong 9 ngày Tết Nguyên đán Quý Tỵ, tuy so với năm ngoái số vụ TNGT đã giảm, song vẫn có hơn 300 vụ TNGT xảy ra, làm chết hơn 300 người và bị thương gần 400 người. Điều đáng nói, nguyên nhân không gì khác, chính bởi lỗi chủ quan của tài xế. Minh chứng, vụ tai nạn thương tâm xảy ra vào chiều 16/2 vừa qua khiến 4 người lớn và 3 em nhỏ ngồi trên xe máy bị thiệt mạng là hậu quả của việc trước đó chiếc xe tải mang BKS 60C-167x do tài xế Trần Văn Vinh, 28 tuổi, ở Nghệ An điều khiển trong quá trình đổ đèo Bảo Lộc (huyện Đạ Huoai) lái xe vượt một ôtô khác nên đã va phải 3 xe máy lưu thông chiều ngược lại. Và hậu quả đau lòng đã xảy ra.  

3. Thực tế cho thấy, chỉ cần làm một phép tính so sánh đơn giản: người bị chết và bị thương trong các vụ TNGT vượt xa số nạn nhân trong nhiều cuộc chiến tranh, đụng độ tại một số nơi trên thế giới thời gian qua. Điều này càng khẳng định rằng: Hậu quả do TNGT để lại là rất khôn lường và thương tâm, nó không  là vấn đề của riêng ai. Theo ông Nguyễn Hoàng Hiệp, Phó Chủ tịch Ủy ban ATGT Quốc gia và Thượng tá Trần Sơn, Cục CSGT đường bộ - đường sắt (Bộ Công an) thì cơ quan chức năng chỉ cần lơ là một chút là vi phạm về TTATGT sẽ tiếp diễn. Điều này cho thấy, ý thức, đạo đức của một bộ phận người điều khiển phương tiện tham gia giao thông hiện chưa tốt, nhất là trong những ngày Tết vừa qua.

Vậy nên, để giảm TNGT một cách bền vững, không gì khác bên cạnh sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng, cần phải xây dựng văn hóa giao thông, trong đó nhấn mạnh văn hóa người tham gia giao thông, thực thi công vụ chính sách, để mỗi người dân khi ra đường phải biết tự bảo vệ mình và người khác. Ví như: thấy tài xế xe khách phóng nhanh vượt ẩu, ta phải yêu cầu lái xe chấn chỉnh hoặc điện báo cho lực lượng chức năng: CSGT, Thanh tra giao thông, bến xe… phối hợp ngăn chặn, xử lý; hay như nhắc nhở, khuyên ngăn người xung quanh không điều khiển phương tiện khi đã uống rượu, bia v.v...

Hà Nội: Phối hợp với 8 tỉnh hạn chế ùn tắc giao thông sau Tết

Để giảm thiểu tình trạng ùn ứ giao thông tại các cửa ngõ vào Thủ đô sau dịp nghỉ Tết Nguyên đán, lực lượng CSGT Hà Nội đã phối hợp với lực lượng CSGT 8 tỉnh giáp ranh, như: Bắc Ninh, Hưng Yên, Hà Nam, Vĩnh Phúc, Thái Nguyên... thực hiện phân luồng từ xa và tăng cường xử lý xe khách vi phạm. Theo đó, Phòng CSGT Hà Nội đã huy động tối đa lực lượng, phương tiện, trang thiết bị tăng cường tuần tra, kiểm soát và xử lý nghiêm hành vi vi phạm trật tự ATGT, nhất là các lỗi vi phạm có nguy cơ cao gây tai nạn, như: Chạy quá tốc độ, chở quá số người quy định, đi sai làn đường, uống rượu bia điều khiển phương tiện, dừng, đỗ đón, trả khách không đúng quy định và tăng giá vé quá mức quy định, người đi môtô, xe máy không đội mũ bảo hiểm... Trong đó, tập trung kiểm tra và xử phạt đối tượng lái xe khách, xe môtô vi phạm, trọng tâm là trên các tuyến QL1, 3, 5, 51, 14, 18...; đồng thời tăng cường đôn đốc, kiểm tra ATGT tại các nhà ga, bến xe, bến tàu, bến đò, kiên quyết đình chỉ phương tiện không bảo đảm tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật, tập trung kiểm soát hoạt động vận tải khách bằng ôtô, nhất là tuyến Bắc - Nam.

T.Huyền

Trần Huy
.
.
.