Lời kể của những người đi XKLĐ

Những người lao động rời quê hương mang theo bao kỳ vọng đổi đời, nhưng do không tìm hiểu kỹ về công ty đưa đi, việc làm nơi đến nên đã gặp những hệ lụy khôn lường. Đó là trường hợp của 21 lao động ở Nghệ An và Hà Tĩnh ký hợp đồng với Trung tâm Traenco làm việc trên tàu Hàn Quốc nhưng bị buộc lên tàu của Trung Quốc rồi phải ăn xin để sống qua ngày nơi đất khách quê người.

20 ngày… xin ăn để sống

Tám trong số 21 thuyền viên quê Nghệ An, Hà Tĩnh được Trung tâm Xuất khẩu lao động Traenco (thuộc Công ty CP Traenco) ký hợp đồng làm việc trên tàu cá xa bờ của Hàn Quốc vừa về đến nhà sau thời gian… xin ăn ở Tây Phi.

Theo tường trình của các anh, sau khi rời sân bay Tân Sơn Nhất, họ bay tới Conakry (thủ đô Cộng hòa Guinea ở Tây Phi). Khi xuống máy bay, các anh được một xe khách cũ kỹ đến đón, đưa về một cảng cá ở Tây Phi.

Anh Nguyễn Công Lưu kể: "Vừa đến cảng cá, chúng tôi được hướng dẫn lên tàu. Khi biết đây là tàu Trung Quốc chứ không phải tàu Hàn Quốc, chúng tôi liền ôm hành lý chạy lên bờ. Ngay lập tức, người đại diện gọi cảnh sát đến ép chúng tôi phải trở lại tàu".

"Khi chúng tôi kiên quyết không lên thì bị bỏ rơi. Chúng tôi phải tá túc trên một con tàu cũ, ngủ trong container và chỉ được bố thí một ít thức ăn, còn nước uống thì phải tự mua. Sau một tuần, chúng tôi được chở đi bằng chiếc xe ca cũ nát, nói là "chở về nhà", nhưng lại bị bỏ lại ở một ngôi nhà hoang. Sáng sớm, 21 người được phát năm cái bánh và hộp bơ. Còn trưa và tối thì tự đi  xin ăn".

"Ở Tây Phi hằng ngày chúng tôi hái xoài và dừa ăn cầm hơi. Có ngày đói quá, tôi liều đi bắt trộm chim về nấu cháo để cả nhóm ăn lấy sức. Do môi trường cảng cá ở Tây Phi quá ô nhiễm, nên hầu hết chúng tôi đều bị đau sưng phù mắt" - anh Tuyên kể tiếp.

Thuyền viên Hữu và Tuyên, hú vía vì về được nhà an toàn.

Phải chăng là do thiếu hiểu biết?

Sau nhiều ngày vật lộn để sống, 21 thuyền viên nói trên gặp được anh Võ Nam là đồng hương Nghệ An. Cả nhóm được anh Nam cưu mang và cho mượn điện thoại để gọi về nhà báo tin. Người nhà của họ bèn liên lạc với Trung tâm Traenco.

Từ đó, hằng ngày, nhóm thuyền viên được một người Nam Phi mang đến một ít gạo và thức ăn. Người này cho biết lượng gạo và thức ăn nhiều hay ít tùy thuộc vào việc phía công ty ở Việt Nam gửi tiền sang. Sau hơn 20 ngày sống đói khổ, sáu người quê Nghệ An và hai người quê Hà Tĩnh đã được Traenco đưa về nước.

Khi về đến sân bay Tân Sơn Nhất, có người "hộ tống" họ bay ra Hà Nội, đưa về Trung tâm Traenco. Ngay lập tức, lãnh đạo Trung tâm Traenco bảo thuyền viên ký vào bản thanh lý hợp đồng với nội dung "Do thuyền viên không đủ sức làm việc trên tàu Hàn Quốc nên xin về nước" mới được nhận lại các khoản tiền đã đóng.

Anh Trần Đình Hữu (thị xã Cửa Lò, Nghệ An) cho biết: "Tôi chưa biết sai đúng thế nào, nhưng đành ký theo hướng dẫn của họ mới nhận được 45 triệu đồng tiền phí và tiền môi giới để về trả nợ ngân hàng".

Theo số điện thoại trên trang web của Công ty Traenco (ở quận Cầu Giấy, Hà Nội), chúng tôi xin gặp người có thẩm quyền thì không gặp được. Chúng tôi liên hệ với đơn vị môi giới đưa 21 lao động trên đi xuất khẩu lao động là Xí nghiệp sản xuất và dịch vụ Sông Lam 1 (thị xã Cửa Lò, Nghệ An) thì được bà Nguyễn Thị Lý, Giám đốc đơn vị giải thích: "Đúng là hợp đồng ký với các thuyền viên đi lao động trên tàu đánh cá xa bờ của Hàn Quốc, nhưng chủ tàu là người… Trung Quốc. Một số thuyền viên lâu năm đã khống chế không cho những thuyền viên mới lên tàu của chủ tàu. Chúng tôi đã cho 8 thuyền viên về nước và đã thanh lý hợp đồng, trả lại các khoản tiền rồi. Họ về, nay ân hận đang xin chúng tôi đi tiếp nhưng chúng tôi chưa đồng ý".

Sự việc trên do người lao động sai hay Trung tâm xuất khẩu lao động Traenco sai, phải chờ cơ quan có trách nhiệm kết luận.

Rất mong người lao động đang có ý định đi xuất khẩu cần cẩn trọng tìm hiểu kỹ về công ty đưa đi, nơi đến làm việc trước khi ký hợp đồng… để tránh bị gặp trục trặc dẫn đến hệ lụy khôn lường