Hải Phòng: Gia công gây ô nhiễm giữa…khu dân cư

Mới đây, Phòng Cảnh sát môi trường Công an TP Hải Phòng kiểm tra tình trạng ô nhiễm, lấy mẫu xét nghiệm và tạm đình chỉ hoạt động của nhà máy. Còn Phòng Tài nguyên - Môi trường quận Dương Kinh lý giải phải chờ… kết quả xét nghiệm của Phòng Cảnh sát môi trường để làm căn cứ, giải quyết theo đúng quy định pháp luật.

Một điêu thật khó hiểu, kỳ quặc và thiếu trách nhiệm, khi mà cơ quan chuyên môn thẩm định, đánh giá tác động về môi trường lại đang phải chờ cơ quan khác.

Về sổ sách quản lý thì khu đất hơn 1ha mà Nhà máy gia công quặng đang sử dụng là đất nông nghiệp giao cho Công ty cổ phần Nông nghiệp kỹ thuật cao Hải Phòng. Diện tích đất này từ những năm 1980, Xí nghiệp Gia cầm Thành Tô (khi ấy chưa sáp nhập vào công ty) cho một doanh nghiệp thuê để lấy đất đóng gạch.

Năm 2000, Công ty tiếp nhận Xí nghiệp Thành Tô, diện tích đất này bị sâu trũng không thể sản xuất được, nên đề nghị thành phố cho chuyển mục đích sử dụng thành đất ở, nhưng không được giải quyết. Thế là công ty "sáng tạo" tìm đối tác liên doanh để sản xuất, tự ý thay đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp. Giữa năm 2007, công ty ký hợp đồng liên doanh với Công ty cổ phần Chế biến hàng xuất khẩu Đà Nẵng làm nhà xưởng, kho bãi để sản xuất bao bì.

Nhưng hợp đồng chỉ là hình thức, thực chất là "bán cái" cho Công ty cổ phần Chế biến hàng xuất khẩu Đà Nẵng. Vì thế, doanh nghiệp này xây dựng dây chuyền sản xuất không tuân thủ quy định pháp luật về quản lý đất đai, môi trường, tự ý lấn chiếm đất xây dựng một số hạng mục công trình.

Sau đó, Công ty cổ phần Chế biến hàng xuất khẩu Đà Nẵng đưa Nhà máy gia công quặng vào sử dụng, lúc này Công ty cổ phần Nông nghiệp kỹ thuật cao Hải Phòng đứng nhìn và bất lực. Cao thủ hơn, trước đó Công ty cổ phần Chế biến hàng xuất khẩu Đà Nẵng định hất cẳng Công ty cổ phần Nông nghiệp kỹ thuật cao Hải Phòng ra khỏi diện tích đất trên, bằng việc lẳng lặng xin TP Hải Phòng và quận Dương Kinh cho thuê đất để "đầu tư xây dựng nhà máy chế biến các mặt hàng xuất khẩu" và được địa phương đồng ý.

Trên thực tế, trước khi có tờ trình xin thuê đất, công ty đã hoàn thiện việc xây dựng một Nhà máy gia công sản phẩm quặng và đưa vào sản xuất. Điều đáng nói là, trước khi làm thủ tục xin thuê đất, Nhà máy gia công quặng đã hoàn tất các thủ tục về quan trắc và phân tích môi trường, được UBND quận Dương Kinh cấp giấy xác nhận về đăng ký bản cam kết bảo vệ môi trường, cùng một số giấy tờ chứng nhận liên quan khác... được cấp cho một nhà máy xây dựng trên đất nông nghiệp hiện vẫn thuộc quyền sử dụng của doanh nghiệp khác. Khi đi vào hoạt động, thấy không minh bạch, nên nhà máy không dám treo biển, đặt tên, sản xuất chui gây ô nhiễm môi trường. 

Giữa một thành phố công nghiệp hiện đại mà vẫn còn thói làm ăn tùy tiện, vô trách nhiệm, coi “trời bằng vung” của Công ty cổ phần Chế biến hàng xuất khẩu Đà Nẵng và Công ty cổ phần Nông nghiệp kỹ thuật cao Hải Phòng tự ý thay đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp, đưa ngành nghề sản xuất ô nhiễm nặng vào giữa khu dân cư. Tiếp tay cho vi phạm trên là sự thiếu trách nhiệm của UBND quận Dương Kinh cấp các giấy phép sản xuất không đúng quy định.

Do vậy, TP Hải Phòng cần xử lý nghiêm hai doanh nghiệp theo đúng quy định, thu hồi lại đất sử dụng sai mục đích và đình chỉ sản xuất gây ô nhiễm môi trường, cần thiết phải xử lý về hình sự, nếu gây hậu quả nghiêm trọng, đồng thời xử lý trách nhiệm cá nhân cán bộ UBND quận Dương Kinh để xảy ra vi phạm, lập lại trật tự kỷ cương ở thành phố Cảng