Đất cấp cho gia đình liệt sĩ 20 năm lại xảy ra tranh chấp?

Tình ngay nhưng lý không rõ

Theo Báo cáo số 01/BC-KT ngày 5/4/2008 của Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy xã Phú Yên, thì năm 1989, thực hiện chủ trương cấp đất giãn dân ưu tiên các gia đình chính sách, UBND xã Phú Yên, huyện Phú Xuyên làm thủ tục cấp một lô đất ở cho gia đình ông Trần Hữu Cang (bố liệt sĩ Trần Hữu Nhận).

Diện tích lô đất rộng 180m², kích cỡ 12mx15m, một mặt hướng về trục đường 75A từ cầu Giẽ đi huyện Ứng Hòa.

Ông Đỗ Ngọc Phú - hiện là cán bộ địa chính xã Phú Yên cho biết: Sau khi có giấy chứng nhận tạm thời, năm 1994 UBND huyện Phú Xuyên đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng mảnh đất trên cho gia đình ông Cang. Nhưng sau đó kiểm tra, phát hiện thấy việc đo đạc, thể hiện trên bản đồ mảnh đất này không đúng với thực trạng, nên huyện ra quyết định hủy giấy chứng nhận trên yêu cầu hoàn chỉnh lại.   

Vấn đề nảy sinh khi ở liền khu đất cấp cho ông Cang còn một mảnh vườn nằm áp với đường 75A do gia đình cụ Chi quán xuyến. Năm 2008, bà Nguyễn Thị Thà (con cụ Chi) đại diện gia đình kiến nghị xin lại phần đất mà theo bà Thà, thì cán bộ xã Phú Yên (trước đây) đã cấp một phần cho gia đình ông Cang.

Ông Trưởng Công an xã Phú Yên chỉ ngôi nhà của gia đình liệt sĩ (phía trong) bị xây kín lối ra đường 75A, nay đã dỡ bỏ. Ảnh: PV.

Nói về mảnh vườn bà Thà kiến nghị, ông Trần Hữu Toản - Bí thư Chi bộ 2 thôn Giẽ Thượng, xã Phú Yên xác nhận: Gia đình bà Thà trước đây vẫn có mảnh vườn áp với đường 75A (không rõ diện tích bao nhiêu, không rõ mốc giới). Vườn có trồng tre do bà Thà trông nom, thu hoạch.

Ông Nguyễn Xuân Điền - Chủ tịch UBND xã Phú Yên khẳng định: Gia đình bà Thà có mảnh vườn trên, nhưng vào thời điểm cấp đất cho ông Cang (năm 1989), khi hỏi giấy tờ thì không đủ căn cứ để cấp chứng nhận quyền sở hữu lô vườn đó cho bà Thà. UBND xã yêu cầu bà Thà hoàn chỉnh hồ sơ về mảnh vườn đó để xã, huyện làm thủ tục cấp chứng nhận theo quy định. Cả ông Chủ tịch và cán bộ địa chính xã Phú Yên đều một lần nữa khẳng định rằng, đến nay mảnh vườn trên bà Thà vẫn sử dụng nhưng trên sổ sách địa chính không thể hiện nghĩa vụ đóng thuế cho Nhà nước.

Chính vì thế, không đủ cơ sở cấp quyền sử dụng đất cho gia đình bà Thà. Vì lý do đó mà tại thời điểm giao đất cho ông Cang, UBND xã Phú Yên đã để một lối rộng 2m giáp hướng Đông để gia đình ông Cang đi lại từ đường 75A vào nhà. Khi giao đất cho ông Cang chưa nảy sinh tranh chấp.

Cần khắc phục, sớm trả lại quyền lợi hợp pháp cho gia đình liệt sĩ

Đọc kỹ những dòng hồ sơ liên quan, thấy hết công văn đề nghị lên lại là văn bản huyện Phú Xuyên gửi về xã Phú Yên yêu cầu giải quyết, nhưng sự việc thì không suy chuyển. Bản chất của sự việc đồng thời là nguyên nhân dẫn đến tranh chấp mảnh đất trên, chính là sự thiếu cụ thể trong giao mốc giới đất cho gia đình ông Cang của những cán bộ xã Phú Yên trước đây.

Chẳng hạn như giáp mặt đường 75A thì giáp từ đâu, cách tim đường bao nhiêu? Phía Đông giáp nhà ai, Tây có mốc giới như thế nào... Đây chính là điều khó nhất mà 20 năm sau khi giao đất, bây giờ những cán bộ và người dân liên quan vẫn còn tranh cãi, kiếm tìm mốc giới!

Vẫn theo kết luận của Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy xã Phú Yên, thì nhân chứng quan trọng là ông Nguyễn Đức Thu (khi đó là Ủy viên Ủy ban, người tham gia giao đất cho ông Cang) xác nhận: Khi giao đất cho ông Cang, UBND xã để lại 2m ngõ đi từ đường 75A vào khu đất ở đó (theo đề nghị của ông Cang). Việc này có bà Nguyễn Thị Xuân (con dâu cụ Chi) nhận mốc giới đất. Điều dễ hiểu, là với thời gian nhận mốc giới bằng giác quan đều có thể quên hoặc nhớ không còn chính xác.

Giở trong hồ sơ địa chính đến nay khó nhất là không có chứng từ phân định mốc giới này nên mọi phương án giải quyết đều trở nên rất khó, không thuyết phục được người trong cuộc.

Ngay trong kết luận của Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy xã cũng chỉ nêu chung chung: "Đối với đất mà bà Thà kiến nghị có nhiều giấy tờ thuyết phục, song chưa thể hiện đóng thuế nhà đất theo quy định của Nhà nước...".

Nhìn lại nguyên nhân sự việc, ông Chủ tịch UBND xã Phú Yên Nguyễn Xuân Điền thừa nhận: Do còn buông lỏng công tác quản lý đất đai, sự tắc trách của một số cán bộ địa chính trong tác nghiệp và cả sự thiếu chặt chẽ khi bàn giao giữa cán bộ khóa trước dẫn đến sự việc kéo dài.

Dường như nhận thấy những thiếu sót đó, nên khi hỏi về hướng giải quyết dứt điểm vụ việc, ông Chủ tịch xã cho biết: Xã đã thống nhất giải quyết cho bà Thà một suất đất giãn dân bên trục đường gần UBND xã Phú Yên nhưng chưa có sự đồng thuận từ phía gia đình bà Thà. Thiết nghĩ, quyền được hưởng một suất đất giãn dân như gia đình ông Cang là chính đáng.

Vấn đề còn lại là cách quản lý cả trên hồ sơ lẫn thực địa của những cán bộ quản lý đất đai ở xã Phú Yên và huyện Phú Xuyên. Theo đó, đã phát hiện thiếu sót thì sớm khắc phục, trả lại quyền lợi chính đáng của người dân, nhất là suất đất ưu tiên cho gia đình liệt sĩ như trường hợp ông Cang