Cơn sốt “vàng tặc” ở Sông Hinh chưa dứt

Cách đây nửa tháng, phóng viên Báo CAND đã cải trang, xâm nhập vào khu rừng Suối Pháp, ở thôn Suối Dứa, xã Sông Hinh, huyện Sông Hinh - cách TP Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên gần trăm cây số về hướng Tây Nam để tìm hiểu nạn đào đãi vàng sa khoáng đang bùng phát ở đây và đã phản ánh qua phóng sự "Truy chặn "vàng tặc" ở rừng Sông Hinh". Lần này chúng tôi trở lại bãi vàng khi nhận được nguồn tin những nhóm "vàng tặc" vẫn lén lút tìm kiếm vận may từ các cuộc đào bới đường hầm ăn sâu vào lòng núi và hố sâu như những giếng khơi.

Con đường rừng từ khu dân cư thôn Suối Dứa vào tới bãi vàng dường như rộng ra và mòn hơn những ngày trước, vì hơn một tháng qua, hàng trăm lượt người từ các địa phương khác đổ xô vào đây để đào đá quặng, tiếp đó là những cuộc truy chặn của các lực lượng chức năng và chính quyền địa phương. Gần hai mươi phút đi bộ đường rừng, chúng tôi mới vào tới bãi vàng. Bên cạnh những khoảnh rừng bị chặt phá cây xanh, đào bới đất đá tan hoang là dấu vết những dãy lán trại đã bị tháo dỡ sau các cuộc truy chặn, những con đường ngang dọc trong rừng do "vàng tặc" phát dọn chằng chịt.

Ông Trần Ngọc Thuân, Chủ tịch UBND xã Sông Hinh cho biết, sau 13 cuộc kiểm tra của xã và 3 cuộc truy quét quyết liệt của các lực lượng chức năng ở huyện Sông Hinh đã đẩy đuổi hơn 600 lượt người, phá dỡ 27 lán trại, thu giữ 18 máy nổ xay đá, 11 máy bơm nước, 2 máy phát điện, hàng trăm ký đá quặng cùng hàng chục loại công cụ, phương tiện đào đãi vàng như xà beng, dao, rựa, mã tấu, dây thừng, lều bạt, máy xay đá… Lần cuối cùng trong cuộc truy quét ngày 17/9, lực lượng Kiểm lâm, Công an huyện Sông Hinh đã phát hiện, trục xuất 11 đối tượng đang trông coi lán trại ra khỏi bãi vàng. Ngay sau đó, hai tổ công tác phối hợp với chính quyền địa phương được lệnh bám trụ ở tại Suối Pháp để ngăn chặn nạn đào đãi vàng tái diễn. Thế nhưng đến cuối tháng 9, Công an và dân quân xã Sông Hinh vẫn phát hiện hai nhóm "vàng tặc" lén lút vào bãi vàng để khai thác, qua đó đã thu giữ 62 bao tải chứa đầy đá quặng.

Kiểm tra truy chặn "vàng tặc"

Nếu như lần trước ông Ma Van - Phó Bí thư Huyện ủy Sông Hinh trực tiếp kiểm tra và chỉ đạo truy chặn nạn đào đãi vàng sa khoáng ở khu vực Suối Pháp, thì lần này, Bí thư Huyện ủy Nguyễn Thái Học cùng lãnh đạo cơ quan quân sự, Hạt Kiểm lâm, Công an huyện Sông Hinh bất ngờ tiếp cận bãi vàng vào trưa 6/10. Vượt qua khỏi bãi vàng trước đó một chặng đường hơn một cây số, đoàn kiểm tra vào tới bãi Ục phát hiện người đàn ông cùng một thanh niên đang ngồi bên thềm rừng. Bị hỏi về lý do có mặt ở đây, họ tìm cách né tránh, nhưng khi mở rộng hiện trường mới phát hiện một hầm vàng đang khai thác.

Những hầm vàng chúng tôi nhìn thấy trước đó được đào sâu vào lòng núi trông như địa đạo thời chiến tranh, còn hầm vàng này khai thác theo kiểu đào giếng. Đứng trên miệng hầm có bề rộng chừng 0,5 x 1,4m, nhìn xuống chỉ thấy một mảng tối hun hút ở độ sâu hơn 20 mét. Trên bề mặt hầm, ngoài dấu vết đất đá mới đào và còn có một bộ "ròng rọc" có tay quay được đóng bằng cây rừng kết nối sợi dây thừng để cẩu những bao đất đá dưới đáy hầm lên.

Hai người ngồi trên bờ là Tạ Thanh Đoài, 43 tuổi, trú ở thôn Hòa Sơn, xã Sông Hinh, còn cậu thanh niên là Trần Văn Chức, 20 tuổi, quê ở tận Thái Nguyên. Khi thấy đoàn kiểm tra phát hiện hầm vàng, ông Đoài mới khai nhận ở dưới đáy hầm có hai người nữa đang khai thác đá quặng. Khi 2 người đó lên khai báo tên là Trương Văn Thiện, 22 tuổi và Trương Văn Lục, 23 tuổi, đều từ tỉnh Thái Nguyên vào đây.

Chứng kiến cảnh khai thác đá quặng dưới hầm sâu, chúng tôi không khỏi lo ngại hiểm họa khi xảy ra các sự cố sập hầm, túi đá rơi do tuột đứt dây thừng, người dưới đáy hầm choáng ngợp do thiếu ôxy…

Có thể nói mặc dù hai tổ công tác bám trụ ở bãi vàng thật sự vất vả, nhưng rừng thì nhiều đường, lắm cửa, địa hình Suối Pháp thật sự hiểm trở, trong khi đó những nhóm người lén lút xâm nhập bãi vàng trên diện tích khoảng 20ha, nên việc truy chặn "vàng tặc" hết sức khó khăn.

Tại buổi làm việc với Đảng ủy, UBND xã Sông Hinh sau cuộc kiểm tra đột xuất tại bãi vàng trưa 6/10, ông Nguyễn Thái Học - Bí thư huyện ủy Sông Hinh kết luận việc ngăn chặn nạn đào đãi vàng sa khoáng trái phép ở Suối Pháp là trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền xã Sông Hinh, thực tế vẫn còn diễn biến phức tạp, gây ảnh hưởng xấu đến trật tự xã hội, do đó xã phải tập trung triển khai các biện pháp truy chặn quyết liệt hơn nữa. Những cán bộ, đảng viên có biểu hiện tiêu cực, liên quan đến hoạt động khai thác vàng trái phép, Thường trực Huyện ủy Sông Hinh sẽ chỉ đạo các cơ quan chức năng kiểm tra, làm rõ và xử lý nghiêm minh