Chợ tiền tỉ thành... xưởng gỗ

Tỉnh Thừa Thiên - Huế dành nhiều tỉ đồng để xây dựng mới chợ ở các địa phương nhằm phát triển thương mại vùng nông thôn. Song nhiều chợ mới khang trang vừa đưa vào sử dụng đã thành chợ chiều, gây lãng phí.

Đề án "Quy hoạch phát triển chợ, siêu thị và trung tâm thương mại tỉnh Thừa Thiên - Huế đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020" đã được tỉnh phê duyệt là xây mới chợ với tổng diện tích 107.820m², với tổng vốn xây dựng 534,5 tỉ đồng. Giai đoạn I (2006 - 2010) của đề án đã xây mới 20 chợ. Việc xây mới các chợ mới đã nảy sinh những vấn đề bất cập.

Chợ Phú Diên nằm ở thôn Thanh Dương, xã Phú Diên (huyện Phú Vang, Thừa Thiên - Huế) không thấy cảnh hoạt động mua bán diễn ra, mà thay vào đó là những tiếng đục, tiếng cưa gỗ. Vậy là ngôi chợ đã biến thành xưởng chế biến gỗ.

Chợ Quảng Lợi chỉ thưa thớt vài tiểu thương.

Ông Nguyễn Văn Tân, nhà ở cạnh chợ Phú Diên bức xúc: "UBND xã thu hồi đất nông nghiệp của dân để xây chợ. Khi chợ xây xong không có người đến buôn bán rứa là bỏ hoang nhiều năm, nay thì UBND xã đã thuê để làm xưởng gỗ".

Để xây chợ, xã Phú Diên đã thu hồi 1ha đất ruộng của nhiều hộ dân thôn Thanh Dương để xây dựng chợ. Và khi xây xong từ năm 2005 đến nay, chợ chưa một lần diễn ra cảnh bán buôn. Chợ bỏ hoang, UBND xã Phú Diên đã cho ông Nguyễn Văn Trương thuê làm cơ sở chế biến gỗ với giá 2 triệu đồng/năm?!.

Chợ Quảng Lợi ở thôn Thủy Lập, xã Quảng Lợi (huyện Quảng Điền, Thừa Thiên - Huế) chẳng khác nào cảnh chợ chiều. Nhiều ki-ốt không có người thuê phải khóa kín, sắt đã hoen rỉ. Không có người đến mua, vài tiểu thương ngồi nhìn nhau. Chợ Quảng Lợi xây dựng 1,5 tỉ đồng vừa đưa vào sử dụng vào đầu năm 2008. Chợ có quy mô 2 tầng, với tổng diện tích sàn sử dụng là 600m², chia thành gần 100 lô, ki-ốt kinh doanh. Khi đi vào hoạt động, các hộ kinh doanh ở chợ tạm được đưa về tập trung ở chợ để buôn bán. Thế nhưng, bám chợ chừng 1 tháng, lần lượt các hộ quay về các chợ cũ để buôn bán. Từ có hơn 50 hộ đến kinh doanh ban đầu thì nay chỉ còn lưa thưa 6 tiểu thương.

Chợ Phú Diên nay đã thành xưởng chế biến gỗ.

Tham vọng biến chợ Quảng Phước (xã Quảng Phước, huyện Quảng Điền) vừa xây mới 2,3 tỉ đồng thành chợ đầu mối nông sản đã bị phá sản. Đầu năm 2009, chợ Quảng Phước rộng 540m² có 52 hộ vào kinh doanh thì nay chỉ còn 5 hộ. Hàng hóa bày ra bán không có người đến mua. Chợ trống trải, không tường rào. Vài tiểu thương ngồi bán mấy món rau quả, gà vịt ở địa phương mỗi ngày cứ đến ngồi nhìn nhau rồi lại về. Vậy là, nhiều chợ được xây dựng mới tiền tỉ bị lãng phí.

Chợ Phú Diên vắng cảnh người bán kẻ mua, trong khi đó 2 chợ khác là Kế Sung và Mỹ Khánh nằm cách chợ Phú Diên chừng 500m lại luôn trong cảnh sầm uất. Lý giải việc này, ông Phạm Tăng Đoàn, Chủ tịch UBND xã Phú Diên cho biết: "Chúng tôi đã nhiều lần tổ chức họp các tiểu thương và đơn vị chức năng để tổ chức buôn bán ở chợ Phú Diên, song điều này đã không được các tiểu thương đồng ý đến buôn bán, vì vậy chợ Phú Diên đành bỏ hoang".

Cũng với lý do trên, chợ Quảng Lợi đìu hiu vắng lặng thì chợ Đầm - một ngôi chợ cũ xuống cấp nghiêm trọng và có thể bị sụp đổ bất cứ lúc nào và 2 chợ tự phát là chợ Đất Nhuận và Thủy Lập Đông tạm bợ nằm cách không xa luôn cảnh đông đúc. Điều đáng nói là những chợ tạm trên buôn bán lấn chiếm lòng lề đường, mất cảnh quan môi trường và rất dễ gây TNGT.

Theo đề án Quy hoạch phát triển chợ, siêu thị và trung tâm thương mại của tỉnh, khi xây dựng các chợ mới sẽ phải dẹp bỏ các chợ tạm hoặc chợ không kiên cố cạnh đó để các tiểu thương và người dân tập trung về chợ mới để kinh doanh buôn bán. Phải chăng, chính quyền địa phương đã bất lực trong việc dẹp bỏ các chợ cũ để buộc tiểu thương đến chợ mới để kinh doanh?.

Bên cạnh đó, việc quy hoạch xây dựng chợ tại một số địa phương vẫn còn bất cập. Ông Hoàng Thảo, Phó Chủ tịch UBND xã Quảng Lợi cho biết: "xây dựng chợ Quảng Lợi nằm cạnh trụ sở UBND xã để đón đầu cho hướng phát triển sau này của xã khi các đường liên thôn xây dựng đi qua xã". Vị trí chợ Quảng Lợi nằm ở khu mới quy hoạch xa khu dân cư. Sự bất hợp lí này dẫn đến xã Quảng Lợi có đến 4 chợ. Viễn cảnh vắng người mua bán ở chợ Quảng Phước cũng là điều dễ hiểu. Bởi nằm cách chợ Quảng Phước hơn 500m là Trung tâm Thương mại Quảng Điền, thị trấn Sịa trở thành nơi mua bán sầm uất nhất của huyện Quảng Điền.

Vậy là hàng tỉ đồng để xây dựng những ngôi chợ khang trang, để rồi có chợ  cũng như không