Chính sách ưu đãi học sinh, sinh viên nghèo vay vốn học tập

Thứ Sáu, 13/09/2013, 15:01
Mỗi học sinh, sinh viên sẽ được vay 11 triệu đồng/năm. Đó là khẳng định của ông Nguyễn Văn Lý, Phó Tổng giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) về chính sách cho vay vốn đối với học sinh, sinh viên (HSSV), được thực hiện theo Quyết định số 157/2007/QĐ-TTg ngày 27/9/2007 của Thủ tướng Chính phủ. Sau 5 năm thực hiện, đã có hơn 3 triệu lượt HSSV có hoàn cảnh khó khăn được vay vốn để đi học. Đến nay đang còn gần 1,8 triệu hộ gia đình đang vay vốn cho trên 2,1 triệu HSSV đi học.

PV: Thưa ông, bước vào năm học mới, nhiều HSSV nghèo đã đón tin vui vì năm nay, mức cho vay đối với đối tượng này đã được nâng lên?

Ông Nguyễn Văn Lý: Năm học 2013 - 2014 này, theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, mức cho vay đã được tăng 100.000 đồng/tháng/HSSV, tức là 11 triệu/HSSV/năm. Chúng tôi dự kiến học kỳ I này, lượng vốn tăng thêm khoảng 650 tỷ đồng. Như vậy, tổng số vốn cho vay học kỳ I khoảng 3.000 tỷ đồng, dự kiến cả năm sẽ cho vay khoảng 5.500 tỷ đồng.

PV: Tăng mức cho vay là rất tốt, nhưng có đảm bảo các HSSV đúng đối tượng sẽ được vay vốn? Liệu có chuyện “bỏ sót”, làm mất quyền lợi chính đáng của HSSV?

Ông Nguyễn Văn Lý: Khác với các chương trình tín dụng ưu đãi khác mà NHCSXH đang triển khai là theo kế hoạch “cứng”, chương trình tín dụng HSSV lại quản lý theo “định tính” với mục tiêu “không để HSSV nào vì khó khăn tài chính mà phải nghỉ học”. Tức là cứ đúng đối tượng, có nhu cầu là NHCSXH phải ưu tiên cho vay.

Hiện nay, trên toàn quốc có 203.000 tổ tiết kiệm và vay vốn, gần 11.000 điểm giao dịch tại xã, cùng các phòng giao dịch cấp huyện, chi nhánh cấp tỉnh đã sẵn sàng phục vụ. Vào thời điểm nhập học, nhu cầu vay của HSSV cao, chúng tôi sẽ tăng phiên giao dịch tại xã để giảm chi phí đi lại cho nhân dân. Tuy nhiên, với một số gia đình ở nông thôn không thuộc diện nghèo nhưng có 2 con đi học, đối tượng này hiện nay chưa được vay, mặc dù cũng rất khó khăn do phải lo cho 2 con đi học đại học. Song do nguồn vốn có hạn nên việc mở rộng đối tượng cho vay chưa thể thực hiện được.

PV: Trong tình hình kinh tế khó khăn hiện nay, các ngân hàng thương mại đều chật vật trong việc thu hồi nợ. 5.500 tỷ đồng là một khoản lớn. Vậy NHCSXH có “xoay” đủ vốn để cho HSSV vay không, thưa ông?

Ông Nguyễn Văn Lý: Đúng là những năm trước, đến kỳ cho vay nào, chúng tôi cũng chật vật về nguồn vốn. Nhưng, điều đáng mừng là năm nay, chúng tôi đã đảm bảo được nhờ vào việc thu hồi vốn đến hạn của các HSSV ra trường, đi làm. Ngay cả với mức cho vay mới, lượng vốn thu hồi đã đủ để cho vay quay vòng tiếp.

PV: Như vậy, điểm sáng của NHCSXH là công tác thu hồi vốn?

Ông Nguyễn Văn Lý: Đúng là công tác thu hồi nợ đã được tiến hành rất tốt. Dự kiến năm 2013 chúng tôi thu nợ Chương trình HSSV được khoảng 5.500 tỷ đồng đủ để quay vòng cho vay tiếp. Hiện nay, nợ quá hạn chỉ khoảng 0,46% trên tổng dư nợ, chỉ bằng một nửa so với tỷ lệ nợ quá hạn chung của các chương trình tín dụng của NHCSXH khoảng 0,91%. Theo tôi là nhờ các lý do sau: Chương trình này đáp ứng đúng nguyện vọng của xã hội. Bản thân nó đi vào cuộc sống rất nhanh và được toàn bộ hệ thống chính trị vào cuộc, nhân dân ủng hộ. Phương thức quản lý vốn vay được NHCSXH đề xuất Chính phủ thay đổi từ cho vay trực tiếp HSSV sang cho vay theo hộ gia đình có con đi học. Qua đó, phát huy được truyền thống gia đình, văn hóa cộng đồng để nâng cao ý thức trả nợ, tạo nguồn vốn quay vòng để những HSSV khác có hoàn cảnh khó khăn cũng được vay vốn.

Bên cạnh đó, Chính phủ có chính sách khuyến khích hộ trả nợ trước hạn sẽ được giảm lãi suất cũng là một biện pháp phù hợp. Theo ước tính có tới 30 - 40% hộ vay có điều kiện đã trả nợ sớm trước thời hạn. Ngoài ra, công tác tuyên truyền để nhân dân hiểu rõ chính sách của Nhà nước cũng góp phần tạo nên thành công của chương trình tín dụng cho HSSV vay.

PV: Xin cảm ơn ông!

Những HSSV nào được vay vốn?

HSSV có hoàn cảnh khó khăn theo học tại các trường đại học (hoặc tương đương đại học), cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp và tại các cơ sở đào tạo nghề được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam, gồm:

1. HSSV mồ côi cả cha lẫn mẹ hoặc chỉ mồ côi cha hoặc mẹ nhưng người còn lại không có khả năng lao động.

2. HSSV là thành viên của hộ gia đình thuộc một trong các đối tượng:

- Hộ nghèo theo tiêu chuẩn quy định của pháp luật.

- Hộ gia đình có mức thu nhập bình quân đầu người tối đa bằng 150% mức thu nhập bình quân đầu người của hộ gia đình nghèo theo quy định của pháp luật.

3. HSSV mà gia đình gặp khó khăn về tài chính do tai nạn, bệnh tật, thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh, trong thời gian theo học có xác nhận của UBND xã, phường, thị trấn nơi cư trú.

4. Bộ đội xuất ngũ theo học tại các cơ sở dạy nghề thuộc Bộ Quốc phòng và các cơ sở dạy nghề khác thuộc hệ thống giáo dục quốc dân theo quy định tại Quyết định số 121/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

5. Lao động nông thôn trong độ tuổi lao động, có trình độ học vấn và sức khỏe phù hợp với nghề cần học, học nghề trong các trường: cao đẳng, trung cấp nghề, trung tâm dạy nghề, trường đại học, trung cấp chuyên nghiệp của các bộ, ngành, tổ chức chính trị - xã hội, các cơ sở đào tạo nghề khác theo quy định tại Quyết định số 1956/QĐ-TTg ngày 27/11/2009 của Thủ tướng Chính phủ.

Lệ Thúy
.
.
.