Các chức danh chủ chốt tại địa phương: Chỉ một đại biểu Quốc hội

Phiên họp thứ 47 của UBTV Quốc hội ngày hôm qua (1/3), Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn Yểu cho biết, tỷ lệ đại biểu chuyên trách quy định trong Luật Tổ chức Quốc hội (sửa đổi) còn khác nhau. Tuy nhiên, sau khi nghiên cứu, cân nhắc một cách toàn diện những ý kiến, UBTV Quốc hội cho rằng quy định như trong luật hiện hành là không hạn chế số lượng đại biểu chuyên trách.

Phiên họp cũng bàn luận về những đổi mới liên quan như việc có nên thành lập chức danh Tổng thư ký Quốc hội; về bộ máy giúp việc của Quốc hội; việc điều trần tại phiên họp toàn thể của Hội đồng dân tộc, Ủy ban của Quốc hội; vấn đề bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu, phê chuẩn.

Trong đó, việc bỏ phiếu tín nhiệm các chức vụ do Quốc hội bầu, phê chuẩn được xem là vấn đề "nóng" theo hướng quy định giảm tỷ lệ kiến nghị của đại biểu xuống thấp hơn 20% tổng số đại biểu Quốc hội hoặc đề nghị quy định cơ chế bỏ phiếu tín nhiệm định kỳ.

Tuy nhiên, kết quả thảo luận tại phiên họp UBTV Quốc hội hôm qua cho thấy, đa số ý kiến khẳng định, việc bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ bầu, phê chuẩn chủ yếu do công tác tổ chức thực hiện chứ không phụ thuộc việc hạ thấp tỷ lệ phần trăm. Còn về quy định bỏ phiếu tín nhiệm định kỳ cũng không cần thiết trong điều kiện hiện nay.

Bên cạnh đó, việc điều trần tại phiên họp toàn thể của Hội đồng dân tộc, các Ủy ban thực ra đã quy định rõ nhưng chưa thực hiện được chủ yếu do khâu tổ chức. Việc thành lập chức danh Tổng thư ký Quốc hội cũng được các đại biểu nhận thấy chưa phù hợp điều kiện hiện hành.

Bên lề phiên họp UBTV Quốc hội sáng qua, trao đổi với phóng viên báo chí, Phó Chủ tịch Quốc hội Trương Quang Được cho rằng, cuộc bầu cử Quốc hội khóa XII tới đây sẽ phát huy tinh thần dân chủ tối đa, mọi cử tri đều được nâng cao nhận thức về ý nghĩa, vai trò khi cầm lá phiếu đi bầu cử. Cơ cấu đại biểu Quốc hội không phải cứng nhắc, mục đích là dựa trên tinh thần bầu cử dân chủ, làm sao lựa chọn được những đại biểu xứng đáng với sự tin cậy của cử tri.

Về số lượng đại biểu tự ứng cử, Phó Chủ tịch Quốc hội Trương Quang Được nhấn mạnh, người đủ tiêu chuẩn theo luật định đều có quyền ứng cử tại địa phương, việc ứng cử tuân thủ quy định của pháp luật.

Đối với cơ cấu đại biểu Quốc hội tại các địa phương, lần này có giới hạn những người giữ các chức vụ trong cơ quan hành chính Nhà nước ứng cử, đề cử đại biểu Quốc hội? Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Trương Quang Được, tại địa phương, không quy định cứng nhắc người trúng cử đại biểu là ai, thành phần nào nhưng cần đảm bảo trong các chức danh chủ chốt ở địa phương như Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Chủ tịch HĐND tỉnh thì chỉ cần lựa chọn một đại biểu đại diện. Làm được điều này để tránh các chức danh đứng đầu cơ quan quản lý hành chính của địa phương đều là đại biểu Quốc hội.

Đại biểu Quốc hội chuyên trách dự kiến nhiệm kỳ Quốc hội khoá XII sẽ có khoảng 30%. Vậy việc bầu cử có cân nhắc tỷ lệ chuyên trách như thế nào, có cơ chế gì riêng không? Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Trương Quang Được, những đại biểu chuyên trách Quốc hội khoá XI nếu đủ tiêu chuẩn cũng được ứng cử, đề cử bình đẳng như các ứng viên khác, việc bầu cử không phân biệt chuyên trách hay không chuyên trách.

Về số lượng đại biểu được giới thiệu để bầu, theo Phó Chủ tịch Quốc hội Trương Quang Được, hiện luật không giới hạn tối đa đến mức nào nhưng cần đảm bảo tỷ lệ phù hợp để cử tri lựa chọn, không thấp quá nhưng cũng không nên cao quá sẽ khó cho việc bỏ phiếu.

Các ứng viên khi đưa ra danh sách cần nêu rõ để cử tri xem xét nơi người đó làm việc, cư trú và phải có báo cáo chương trình hoạt động của mình để cử tri được rõ. Ngoài ra, hiện cũng đã có quy định về kê khai tài sản, các ứng viên phải tuân thủ việc kê khai theo đúng quy định, đảm bảo sự giám sát của cơ quan chức năng và cử tri