Bao giờ hết cảnh sống gần mồ mả

Mặc dù TP Đà Nẵng đã nỗ lực rất lớn trong việc thực hiện chủ trương di dời mồ mả người chết ra khỏi các khu dân cư sinh sống. Thực tế cũng cho thấy, đến nay nhiều địa phương trên địa bàn thành phố đã dần vắng bóng những ngôi mộ nằm xen lẫn trong các khu dân cư. Tuy nhiên, do nhiều vướng mắc liên quan đến việc quy hoạch "tái định cư" đất cho người âm, đang thực sự gây lúng túng cho người dân và cấp chính quyền cơ sở. Số lượng mồ mả trong các khu dân cư trên toàn thành phố vẫn đang ở mức cao. Việc tồn tại những nghĩa trang trong lòng phố này đang gây ra không ít phiền toái cho người dân sống bên cạnh các khu mồ mả.

Sống trong sợ hãi

Mớm từng bước chân theo ông Tổ trưởng dân phố Ngô Văn Phú tổ 53, phường Chính Gián (quận Thanh Khê, TP Đà Nẵng) để thực tế khu mộ vì được ông cảnh báo: "Cẩn thận không sẽ "dính" kim tiêm của mấy đứa chích ma túy đấy".

Mộ người chết đan xen trong khu dân cư tổ 53, phường Chính Gián.

Một cảnh tượng nhếch nhác đập vào mắt với rác thải sinh hoạt người dân đổ vào khu mộ, mộ to mộ nhỏ, mộ chữ ta, mộ chữ tàu, mộ có tên lẫn mộ không tên, quần áo người sống cũng được giăng mắc lên khu "nhà" của người chết. Ông Phú phân trần, đã nhiều lần tổ kiến nghị lên phường, phường không đủ thẩm quyền giải quyết, chuyển lên quận. Rồi nghe đâu quận cũng "bó tay" nên thực trạng "sống cùng người chết" như thế này vẫn tồn tại nhức nhối. Người dân ở trong tổ hiện nay ít người dám sử dụng nguồn nước bơm tự nhiên, chỉ nhà nào không đủ khả năng dùng nước máy mới nhắm mắt dùng bừa.

Chưa hết, ngoài việc ô nhiễm môi trường, do khu mộ nằm lọt thỏm vào sâu trong khu dân cư, nên đây là môi trường thuận lợi cho một bộ phận thanh, thiếu niên hư hỏng "cư ngụ" về đêm. "Chúng hút thuốc phiện, hít keo chó, chích ma túy đều có cả. Người dân trong khu vực rất lo sợ. Sợ chúng khi lên cơn nghiện mà thiếu thuốc sẽ quậy phá, sợ chúng thiếu tiền mua thuốc sinh ra trộm cắp, cướp giật, sợ lũ trẻ con trong tổ nhìn thấy sinh học hư".

Nỗi sợ đó đã được cụ thể hóa bằng việc vừa rồi đã có mấy vụ mất trộm trong xóm kể từ sau Tết. Môi trường sống trong khu mộ phức tạp như vậy đe dọa đến vấn đề an ninh trật tự trong khu dân cư, làm mất sự bình yên của người dân sinh sống trong vùng, ông Phú cho biết.

Tổ 53, phường Chính Gián, quận Thanh Khê cho đến nay vẫn còn gần 15 ngôi mộ nằm trong một khu đất tập trung khoảng gần 400m². Khu vực này trước đây nguyên là một nghĩa trang rộng có nhiều mộ. Qua thời gian cùng với quá trình đô thị hóa, nhiều người dân đã dần lấn đất người chết để xây dựng nhà cửa, nhiều dòng họ đã quy tập mộ về các nghĩa trang tộc họ nên đã giảm dần số lượng.

Chính quyền cơ sở lúng túng

Chủ trương thành phố là vậy, nhưng khi đi vào thực hiện, chính quyền cấp cơ sở lại vướng mắc nhiều vấn đề chưa thể giải quyết được. Bài toán "giải tỏa" khu mộ tại tổ 53, phường Chính Gián nói riêng và toàn quận Thanh Khê nói chung là một ví dụ điển hình đến nay vẫn còn bỏ ngỏ lời đáp. Hiện toàn quận Thanh Khê tồn tại 1.167 ngôi mộ nằm đan xen trong khu dân cư rải khắp 9/10 phường. Nhiều nhất là các phường Hòa Khê (399 ngôi), Thanh Khê Đông (341 ngôi), Thạc Gián (217 ngôi). Nhưng đến nay mới chỉ có một số mộ thuộc tộc họ Nguyễn trên địa bàn phường Hòa Khê di dời tự nguyện.

Bà Nguyễn Thị Hồng, Chuyên viên thanh tra Phòng Tài nguyên - Môi trường quận Thanh Khê cho biết, UBND quận đã có đề xuất lên thành phố hướng giải quyết và chờ ý kiến chỉ đạo về việc vận động di dời mồ mả ra khỏi khu dân cư. Tuy nhiên, cho đến nay sau gần nửa năm trời, thành phố vẫn chưa "bật đèn xanh" đối với các kiến nghị của quận. Vì thế, quận rơi vào lúng túng trong việc vận động di dời mồ mả trong khu dân cư.

Hiện trạng trên đang còn là phổ biến trong hầu hết các địa bàn quận, huyện khác của Đà Nẵng (chứ không riêng gì Thanh Khê). Việc "sống chung với người chết" bấy lâu đang thực sự gây ra nhiều hệ lụy cho người dân trong các khu dân cư. Thiết nghĩ, thành phố cần sớm có những giải pháp, chính sách cụ thể, hợp lý để phát huy tính đồng thuận của nhân dân trong chủ trương chung