Ánh sáng không chỉ từ đôi mắt

Vật vã cùng con chữ

Tôi tìm về Hương Sơn, Hà Tĩnh khi trời đã nhá nhem tối. Cơn gió lạnh đầu mùa của vùng sơn cước như quăng quật vào mặt. Sau mấy lần hỏi thăm đường, tôi cũng tìm đến được nhà Đinh Việt Anh, xã Sơn Hoà, Hương Sơn, Hà Tĩnh. Trong căn nhà ấm cúng, câu chuyện về cô bé bị mù luôn cố gắng để học thành tài như một câu chuyện lạ.

Sinh năm 1978, năm lên 3 tuổi, bệnh thoái hoá giác mạc làm cho Việt Anh mắt bị mù dần. Thương con, cha mẹ Việt Anh đã gom góp những đồng lương giáo viên trường làng ít ỏi của mình để chạy chữa. Khi bác sĩ lắc đầu, cũng chính là lúc Việt Anh đành chấp nhận với cuộc sống mù loà.

Lên 5 tuổi, cũng như nhiều đứa trẻ ở làng quê nghèo hiếu học Hương Sơn, Hà Tĩnh, Việt Anh đòi đến trường học chữ. Mỗi lần em đòi đến trường, cha mẹ Việt Anh lại nói lảng sang chuyện khác vì biết con mắc bệnh về mắt làm sao mà học chữ. Nhất quyết phải được học, Việt Anh nài nỉ cha mẹ thay nhau chở em đến lớp. Hàng ngày em đưa sách ra giữa sân nhà, dúi sát mặt vào cuốn sách để tìm chữ. Nhiều đêm, Việt Anh cắm sát mặt vào trang sách bên chiếc đèn dầu đến cháy cả tóc.

Bước sang những năm học cấp 2, khó khăn lắm em cũng chỉ nhận biết được những dòng kẻ được tô đậm trên trang vở. Song với lực học của mình Việt Anh vẫn luôn dẫn đầu lớp, em luôn là học sinh giỏi của huyện Hương Sơn và tỉnh Hà Tĩnh. Thầy cô, bạn bè luôn giúp đỡ Việt Anh, song đến lớp 8 mắt em bắt đầu mờ hẳn. Việt Anh đau đớn nghĩ đến việc phải bỏ học nhưng nỗi khát khao được học cứ bùng lên nhức nhối khiến em không thể rời mái trường. Cha mẹ, thầy cô, bạn bè đều tranh thủ thời gian giúp Đinh Việt Anh đọc từng trang sách, hay mô tả từng hình vẽ. Việt Anh tập trung ghi nhớ và hình dung, tưởng tượng. Với cách học đó, Đinh Việt Anh vẫn giữ được điểm số cao nhất lớp cho đến khi tốt nghiệp THPT.

Đinh Việt Anh đang giúp đỡ những bạn bị mù lòa hòa nhập cộng đồng.

Đền đáp công ơn

Học hết THPT với tốt nghiệp loại giỏi nhưng Việt Anh không thể đến giảng đường thi đại học như bạn bè cùng lứa vì đôi mắt đã mù hẳn. Được tiếp xúc với chữ nổi từ hội người mù đã làm thay đổi cuộc sống của Việt Anh. Những vần thơ, những truyện ngắn từ cuộc sống của em lần lượt được đăng tải trên nhiều báo và tạp chí. Đinh Việt Anh được giới thiệu học tập tại Trung tâm Đào tạo - Phục hồi chức năng cho người mù.

Với kết quả đạt loại xuất sắc, em trở thành giáo viên của trung tâm. Vừa dạy học giúp đỡ những người cùng cảnh ngộ, vừa vượt lên hoàn cảnh bản thân, năm 1999, Đinh Việt Anh thi đỗ vào ngành Quản lý xã hội, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội. Năm 2002, em thi và học tiếp khoa tiếng Anh - Viện đại học mở Hà Nội với hy vọng dùng tiếng Anh để tiếp cận với công nghệ thông tin và qua ngôn ngữ này để làm nhịp cầu kết nối những người tàn tật, khiếm thị ở Việt Nam với bạn bè quốc tế. Vừa làm tốt công việc ở cơ quan vừa theo đuổi học một lúc 2 trường đại học, Việt Anh đã phải vượt qua những bộn bề khó khăn.

Để theo học, Việt Anh thường xuyên phải nhờ bạn bè sáng mắt đọc lại các tài liệu rồi ghi âm vào băng cassette rồi về nhà mở nghe lại và ghi bằng chữ nổi. Năm 2004, có được chiếc máy tính, em thường nhờ bạn bè đánh máy, lưu ra đĩa để học. Khắc phục mọi khó khăn chồng chất trong việc học, Đinh Việt Anh đã tốt nghiệp 2 trường đại học loại giỏi, nhận chứng chỉ nghiệp vụ sư phạm xuất sắc của Trường Đại học Quốc gia Hà Nội.

Việt Anh còn được lựa chọn tham gia học lớp công nghệ thông tin dành cho người mù tại Nhật Bản; lớp sản xuất sách kỹ thuật số đa phương tiện DAISY tại Thái Lan; lớp đào tạo giáo viên về vi tính cho người mù. Mới đây, Đinh Việt Anh được bình chọn là 1 trong 10 gương mặt tiêu biểu của thanh niên Hà Tĩnh và được Trung ương Đoàn tặng bằng khen. Việt Anh là gương mặt nổi bật tại Đại hội thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ VII và là nhân vật trong triển lãm "Những người phụ nữ vượt lên số phận".

Năm 2007, với cương vị Phó Chủ tịch Hội Người mù Hà Tĩnh, Đinh Việt Anh đã đẩy mạnh phong trào học tập, giúp đỡ những người khuyết tật đến với nguồn sáng của văn hoá bằng nhiều việc làm đầy nghĩa cử nhân văn như Vận động xây dựng trung tâm dạy chữ, dạy nghề cho người mù, thành lập quỹ khuyến học, in ấn sách chữ Braille, chăm lo cho các em mù hoà nhập cộng đồng… Hiện nay, Đinh Việt Anh đang là Phó Giám đốc Trung tâm Đào tạo - Phục hồi chức năng cho người mù thuộc Hội Người mù Việt Nam