Bị “thổi còi”, các hãng hàng không hứa thay đổi ngay trong tháng 8

Hơn 72% lý do chậm, hủy chuyến là do chủ quan của các hãng hàng không

Báo cáo tại cuộc họp, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Lại Xuân Thanh cho biết, 6 tháng đầu năm, 24,1% trong tổng số 74 nghìn chuyến bay các DN thực hiện bị chậm, hủy chuyến. Cả 2 chỉ số này đều tăng so với 2013. Các hãng hàng không giá rẻ là Vietjet Air và Jestar Pacific lần lượt đứng đầu danh sách với tỷ lệ chậm chuyến lên đến hơn 40% - cũng là lý do vì sao các hãng này được khách hàng tặng cho danh hiệu “delay airlines”. Không chỉ chậm, thái độ của các hãng hàng không này với khách hàng cũng là vấn đề gây bức xúc lớn. “Việc chăm sóc hành khách kém, chậm thông báo, không nói rõ nguyên nhân chậm, hủy chuyến và thời gian dự kiến khởi hành trong khi thời gian chậm quá dài. Như hôm qua, có chuyến bay bị chậm, kéo dài từ 11h trưa đến 7 rưỡi tối” – ông Thanh cho biết.

Đối với hãng hàng không “anh cả” Vietnam Airlines, tỷ lệ chậm chuyến cũng tăng so với 2013. Dù được ông Lại Xuân Thanh “an ủi” “so với tỷ lệ trung bình của các hãng hàng không trên thế giới vẫn có thể đánh giá rằng tỷ lệ chậm (12,3%), hủy (2,9%) chuyến của Vietnam Airlines là thấp”, nhưng thực tế này cũng phản ánh một sự thụt lùi trong chất lượng dịch vụ.

Hành khách cần được bảo đảm mọi quyền lợi khi đi lại qua đường hàng không. Ảnh: CTV.

Nguyên nhân của việc chậm, hủy được Cục HKVN dẫn ra: do dịch vụ và trang thiết bị (kết cấu hạ tầng) tại cảng hàng không; nguyên nhân do an ninh hàng không; Nguyên nhân do quản lý, điều hành bay và các nguyên nhân khác (thời tiết, đặc điểm vùng trời hẹp…). Trong số này, nguyên nhân do khai thác của các hãng hàng không – tức là nguyên nhân chủ quan, chiếm  tỷ lệ cao nhất, 72,7%. Cụ thể, ngoài nguyên nhân liên quan đến kỹ thuật, còn do tắc nghẽn trong tàu bay do quá trình xếp khách lên tàu bay (boarding) chưa hợp lý; xếp lịch bay không sát với thời gian thực tế khai thác; các hãng hàng không chi phí thấp không xếp giờ khai thác tàu bay dự bị. Ông Thanh dẫn ví dụ Vietjet Air, “kế hoạch khai thác nhiều trong khi số lượng tàu bay hạn chế, thời gian quay đầu nhanh. Khi một tàu bay bị lỗi kỹ thuật hoặc thời tiết xấu nằm lại tại một cảng hàng không sẽ kéo theo rất nhiều chuyến bay kế tiếp ở các cảng hàng không khác bị ảnh hưởng dây chuyền vì không có tàu bay bổ sung”.

Chậm, hủy chuyến nhiều có thể bị thu hồi giấy phép

Tỏ thái độ gay gắt trước tình trạng chậm, hủy chuyến tràn lan, Bộ trưởng Đinh La Thăng cho rằng: “Báo cáo của Cục chưa làm rõ vấn đề” và “Giải pháp đầu tiên để giảm chậm, hủy chuyến là phải đổi mới toàn diện, triệt để Cục Hàng không Việt Nam, phải thấy được sự chậm đổi mới của mình, tư duy trì trệ của mình”. Bộ trưởng Thăng cũng chỉ trích thái độ của Cục HKVN khi “lại so sánh với các nước kém hơn, rồi cho rằng tỷ lệ chậm, hủy chuyến vẫn thấp”.

Chất lượng hàng không nội địa ngày càng xuống cấp gây bức xúc cho khách hàng. (Ảnh mang tính chất minh họa).

Bộ trưởng Đinh La Thăng cho rằng, tình trạng này xảy ra có nguyên nhân từ sự vô cảm và trách nhiệm trước hết thuộc về các cơ quan quản lý nhà nước: Cục Hàng không Việt Nam, Vụ Vận tải, sau đó đến Tổng Công ty cảng, TCT quản lý bay rồi mới đến các hãng hàng không. “Chúng ta chưa nhận thức đầy đủ vấn đề, chưa vì lợi ích khách hàng, chưa vì lợi ích của người dân. Khách hàng là thượng đế nhưng bắt thượng đế “lang thang cơ nhỡ” trên sân bay của mình, nhưng không coi là lỗi của mình, coi là việc ở đâu. Các cơ quan đơn vị phải nghiêm khắc với chính mình, kiểm điểm trách nhiệm đơn vị mình đối với việc chậm, hủy chuyến trong 6 tháng vừa qua” – Bộ trưởng yêu cầu. Phê phán sự chỉ huy phối hợp giữa các cơ quan có liên quan và bản thân các hãng hàng không cũng phối hợp với nhau chưa tốt, Bộ trưởng Thăng cho rằng có biểu hiện của cạnh tranh không lành mạnh trong các hãng hàng không. 

Nhằm kiên quyết xử lý tình trạng này, Bộ trưởng Thăng đã đề cập đến những chế tài mạnh hơn, trong đó có thể thu hồi giấy phép nếu để chậm, hủy chuyến quá nhiều. Do đó, Luật Hàng không Việt Nam (sửa đổi) được đề nghị phải đưa ngay những tồn tại bất cập hiện nay vào, xác định rõ trách nhiệm của cơ quan QLNN, đơn vị cơ quan liên quan trong việc để chất lượng dịch vụ chưa cao, có chế tài xử lý. Cục Hàng không phải rà soát lại việc cấp slot cho các hãng. “Phải xem có lợi ích nhóm ở đây không? Năng lực có thế, cấp thêm, chen chúc để làm gì?” “Cục Hàng không Việt Nam phải thực hiện ngay việc giám sát việc chậm, hủy chuyến. Nội dung, quy trình giám sát phải công bố công khai. Với các hãng hàng không,  làm kinh doanh đương nhiên phải nghĩ đến lợi ích, hiệu quả kinh tế nhưng “đừng tham bát bỏ mâm”. Lợi ích khách hàng phải trên hết thì mới tạo được sự bền vững trong phát triển” – Bộ trưởng chỉ đạo.