Báo chí cần góp phần đắc lực xây dựng bản lĩnh, trí tuệ, tâm hồn, khí phách con người Việt Nam (*)

Hôm nay tôi rất vui mừng được đến dự Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X Hội Nhà báo Việt Nam, một sự kiện chính trị quan trọng của giới báo chí Việt Nam. Trước tiên, tôi xin được thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước gửi lời chào thân ái, lời thăm hỏi ân cần và chúc mừng tối đẹp nhất tới những người làm báo.

Tổng Bí thư Nguyên Phú Trọng phát biểu chỉ đạo tại Đại hội Nhà báo Việt Nam lần thứ X.

Đại hội lần thứ X Hội Nhà báo Việt Nam diễn ra vào năm có rất nhiều sự kiện quan trọng và có nhiều ngày lễ lớn của đất nước. Giới báo chí cũng vừa kỷ niệm 90 năm ngày báo chí cách mạng Việt Nam và 65 năm ngày thành lập Hội Nhà báo Việt Nam.

90 năm qua, báo chí cách mạng Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và đại diện đã luôn kiên cường đồng hành cùng những chặng đường đấu tranh kiên cường của Đảng, nhân dân vì độc lập dân tộc, vì xã hội chủ nghĩa. Báo chí đã trở thành một binh chủng quan trọng trên mặt trận tư tưởng, nhiều tác phẩm báo chí đã thực sự là lời hịch cách mạng, là tiếng gọi non sông. Từ trong máu lửa chiến tranh, hàng trăm nhà báo chiến sĩ đã anh dũng hy sinh, góp phần tô thắm thêm trang sử vẻ vang của báo chí cách mạng và của dân tộc.

Trong thời kỳ đổi mới gần 30 năm qua, những người làm báo tiếp tục là đội quân chủ lực trong việc định hướng dư luận xã hội, tuyên truyền, cổ vũ cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thắng lợi đường lối đổi mới của Đảng, đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. 5 năm gần đây, tình hình trong nước và quốc tế có nhiều diễn biến phức tạp, sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành của Chính phủ, cùng với sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị các cấp các ngành, của cộng đồng doanh nghiệp, nhân dân đã đưa nước ta vượt qua giai đoạn hết sức khó khăn để đất nước tiếp tục ổn định và phát triển.

Xu thế toàn cầu hóa truyền thông vừa là cơ hội, vừa là thách thức lớn đối với hoạt động báo chí và công tác quản lý báo chí. Đảng, Nhà nước đã dành sự quan tâm sâu sắc, lãnh đạo kịp thời, có hiệu quả đối với hoạt động của báo chí nói chung, cũng như đối với Hội Nhà báo nói riêng.

Ban chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo đối với công tác báo chí và hoạt động của Hội Nhà báo. Báo chí nước ta có bước phát triển nhanh chóng về nhiều mặt, diện mạo, chất lượng, số lượng, các ấn phẩm, các chương trình phát thanh truyền hình… đã đạt được những bước tiến lớn. Chất lượng chính trị, chất lượng văn hóa ngày càng được cải thiện, đội ngũ những người làm báo tăng nhanh, trình độ cũng ngày càng được nâng lên. Nguồn lực, cơ sở vật chất và hệ thống kỹ thuật ngày càng được cải thiện rõ rệt. Số lượng các cơ quan báo chí đến nay tăng nhiều lần. Số người sử dụng Internet của Việt Nam đạt mức cao ở khu vực Đông Nam Á. Báo mạng điện tử và truyền thông đa phương tiện đã tạo ra khả năng to lớn trong việc truyền tải thông tin cho các cơ quan báo chí và việc tiếp nhận thông tin của nhân dân.

Nghị quyết đại hội XI của Đảng đã nêu rõ, chú trọng công tác tư tưởng, phát huy mạnh mẽ chức năng thông tin, giáo dục và phản biện xã hội của các phương tiện thông tin đại chúng vì lợi ích của nhân dân, đất nước. Báo chí đã phản ánh kịp thời những diễn biến mọi mặt của đời sống xã hội, tâm tư nguyện vọng chính đáng của các tầng lớp nhân dân, phát hiện và cổ vũ những nhân tố mới và những thành tựu của công cuộc đổi mới.

Báo chí đã tích cực tuyên truyền chủ nghĩa Mác- Lê Nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phản ánh những đóng góp tâm huyết của các nhà khoa học, các tầng lớp đồng bào. Kịp thời đấu tranh với những tiêu cực, những thói hư, tật xấu trong xã hội, phê phán, bác bỏ những thông tin, quan điểm sai trái, diễn biến hòa bình của các thế lực thù địch góp phần củng cố lòng tin của nhân dân đối với sự nghiệp đổi mới.

Báo chí đã có những đóng góp quan trọng trong thông tin về bảo vệ chủ quyền biển đảo, thông tin tuyên truyền đối ngoại, những thành tựu trong công cuộc xây dựng đất nước, về các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc ra thế giới, thúc đẩy hội nhập quốc tế, nâng cao vị thế của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới. Nhiều cơ quan báo chí còn tích cực tham gia các hoạt động xã hội từ thiện, ủng hộ đồng bào bị thiên tai, giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn.

Đội ngũ hùng hậu hơn 22 nghìn nhà báo hội viên trong cả nước đã thể hiện bản lĩnh chính trị vững vàng, yêu Tổ quốc, tin tưởng và trung thành với Đảng, với dân tộc, tinh thông nghề nghiệp, tiếp cận nhanh và làm chủ nhiều công nghệ làm báo hiện đại. Không phải ngẫu nhiên mà lực lượng báo chí đã vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Sao vàng, Huân chương Hồ Chí Minh và nhiều phần thưởng cao quý khác.

Nhân dịp này, xin thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước, tôi nhiệt liệt chúc mừng, biểu dương và hoan nghênh những đóng góp to lớn của báo chí cả nước cũng như của Hội Nhà báo Việt Nam!

Tuy nhiên, bên cạnh đó, hoạt động báo chí cũng còn tồn tại không ít khuyết điểm, còn những biểu hiện thiếu nhạy bén chính trị, chưa làm tốt chức năng đinh hướng dư luận, chưa thực hiện tốt tôn chỉ mục đích, còn thông tin chưa trung thực, thiếu chính xác, giật gân, câu khách, lộ bí mật, khai thác thông tin nước ngoài thiếu chọn lọc, chưa làm tốt công tác phát hiện những điển hình tiên tiến, cổ vũ phong trào thi đua yêu nước. Một số cơ quan báo chí chậm đổi mới nội dung và hình thức, tuyên truyền thiếu hấp dẫn, chưa làm chủ được thông tin.

Còn có cán bộ, phóng viên vi phạm đạo đức nghề nghiệp, thậm chí vi phạm pháp luật. Việc xử lý sai phạm trong hoạt động báo chí còn có trường hợp chưa nghiêm, chưa có những chế tài thích đáng, đủ mạnh để răn đe, khắc phục. Hoạt động của Hội Nhà báo ở một số nơi vẫn còn hình thức, hiệu quả chưa cao.

Thưa Đại hội, hiện nay toàn Đảng, toàn dân và toàn quân đang đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa, chủ động tích cực hội nhập quốc tế để phát triển nhanh và đổi mới đất nước. Đây là sự nghiệp vô cùng to lớn. Bên cạnh thời cơ thuận lợi là cơ bản, khó khăn thách thức vẫn còn nhiều, đòi hỏi toàn xã hội phải có sự đồng tâm nhất trí cao, quyết tâm nỗ lực lớn, có niềm tin vững chắc và ý chí nghị lực phi thường. Báo chí phải góp phần tạo nên sự đồng tâm, đồng thuận xã hội và sức mạnh tổng hợp to lớn cho cách mạng.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chụp ảnh kỷ niệm với các nhà báo tham dự Đại hội Nhà báo Việt Nam lần thứ X. Ảnh: Huy Hoàng.

Các nhà báo, cơ quan báo chí cần phát huy truyền thống vẻ vang do các thế hệ nhà báo bồi đắp suốt 90 năm qua, xây dựng bản lĩnh chính trị, nêu cao trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ công dân và đạo đức nghề nghiệp để hoàn thành tốt chức năng nhiệm vụ của mình, xứng đáng với sự tin cậy của Đảng, lòng mong đợi của nhân dân. Đảng, Nhà nước và nhân dân ta luôn đánh giá cao vai trò của báo chí trong sự nghiệp cách mạng, luôn quan tâm, ủng hộ, tạo điều kiện để báo chí phát triển. Mong muốn giới báo chí và các nhà báo nỗ lực hơn nữa để hoàn thành tốt sứ mệnh vẻ vang và cao cả của mình.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: “Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng”. Nhiệm vụ của Hội Nhà báo phải làm cho hội viên đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau để nâng cao trình độ, chính trị, nghiệp vụ. Có như thế mới phục vụ tốt nhân dân, phục vụ tốt cách mạng. Nhân đến dự Đại hội này, tôi muốn xin trao đổi, nhấn mạnh thêm với các đồng chí một số vấn đề, để các đồng chí nghiên cứu, thảo luận để triển khai các nhiệm vụ của hội trong nhiệm kỳ tới:

-         Trước hết, anh chị em làm báo cần quán triệt đầy đủ, sâu sắc hơn nữa quan điểm báo chí là vũ khí sắc bén, là công cụ đắc lực của Đảng trên mặt trận tư tưởng. Mỗi người làm báo là một chiến sĩ cách mạng. Đảng lãnh đạo tuyệt đối và toàn diện đối với hoạt động báo chí. Nhà nước quản lý báo chí bằng pháp luật. Nghề làm báo là nghề cao quý thiêng liêng. Nhà báo cách mạng phải có tinh thần cách mạng. Đó là tinh thần tiến công, đấu tranh loại bỏ cái sai, cái xấu, bảo vệ cái đúng, cái tốt vì sự nghiệp chung của đất nước, của dân tộc, của nhân dân.

-         Báo chí cần góp phần đắc lực vào xây dựng xã hội, xây dựng bản lĩnh, trí tuệ, tâm hồn, khí phách con người Việt Nam trong thời kỳ mới. Góp phần cổ vũ, tạo ra sức mạnh đoàn kết, thống nhất, đồng thuận trong cả dân tộc. Báo chí phải có tính thời sự cao, lành mạnh, thiết thực, có tính chiến đấu, định hướng dư luận. Kiên quyết loại bỏ những tin bài có ảnh hưởng xấu, tác động đến tư tưởng, tình cảm của toàn xã hội, phân tâm xã hội, phân hóa chính trị

-         Báo chí phải thực sự trở thành cầu nối giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân. Là người tuyên truyền, hướng dẫn, cổ vũ nhân dân thực hiện đường lối chính sách của Đảng, Nhà nước; đồng thời là diễn đàn xã hội rộng rãi để phát huy dân chủ, phát huy những giá trị văn hóa tiến bộ, hiện đại, giàu bản sắc dân tộc. Là diễn đàn của nhân dân trong các công việc của đất nước, giám sát và phản biện xã hội, nâng cao trình độ dân trí. Động viên cổ vũ nhân dân tham gia thực hiện thắng lợi sự nghiệp cách mạng.

-         Cách cấp hội nhà báo cần chú trọng hơn nữa nhiệm vụ đoàn kết, tập hợp hội viên, đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, gắn với việc thực hiện những quy định về đạo đức người làm báo Việt Nam, xây dựng đội ngũ những người làm báo có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức nghề nghiệp trong sáng, trình độ chuyên môn cao, sáng tạo ra những tác phẩm báo chí có giá trị về nội dung tư tưởng và cách thức thể hiện phong phú, hấp dẫn. Phối hợp chặt chẽ giữa các ban ngành chức năng, các cơ quan báo chí, cơ sở đào tạo trong việc không ngừng nâng cao vài trò, vị trí chất lượng và hiệu quả hoạt động báo chí

-         Cần đổi mới sự chỉ đạo, lãnh đạo báo chí, tăng cường trách nhiệm các cơ quan chủ quản báo chí. Các cơ quan chỉ đạo báo chí cần nâng cao chất lượng công tác tham mưu, xây dựng đường lối công tác quản lý báo chí, bảo đảm nguyên tắc phát triển phải đi đôi với quản lý, quản lý phải theo kịp phát triển. Tạo mọi điều kiện thuận lợi để báo chí hoạt động có chất lượng và có hiệu quả.

Thưa các đông chí! Trong những ngày này, toàn Đảng ta đang tiến hành Đại hội Đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội lần thứ XII của Đảng. Để góp phần và thành công của Đại hội, các cơ quan báo chí cần nắm vững yêu cầu, tư tưởng chỉ đạo của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Có kế hoạch tổ chức tuyên truyền sâu đậm về sự kiện chính trị quan trọng này. Vừa tập trung cổ vũ các phong trào thi đua thực hiện thắng lợi Nghị quyết của Đại hội XI của Đảng và các Nghị quyết của Ban chấp hành Trung ương. Vừa tổ chức để các cấp, các tầng lớp nhân dân đóng góp ý kiến vào các dự thảo văn kiện đại hội. Đây là kênh thông tin quan trọng để phát huy trí tuệ, tinh thần dân chủ, tâm huyết, trách nhiệm của cán bộ Đảng viên và các tầng lớp nhân dân tham gia đóng góp ý kiến vào chủ trương, đường lối của Đảng để chúng ta khẳng định quan điểm nhất quán về đường lối của Đảng, kiên quyết đấu tranh chống các luận điệu xuyên tạc, bịa đặt của các thế lực thù địch, lợi dụng tự do dân chủ đòi đa nguyên, đa đảng, lợi dụng chống tham nhũng, tiêu cực thổi phồng những yếu kém, khuyến điểm của một bộ phận cán bộ Đảng viên, để quy kết, bôi xấu chế độ. Kích động làm giảm uy tín của Đảng, Nhà nước ta, gây nghi ngờ chia rẽ nội bộ. Báo chí phải là người đi tiên phong trên mặt trận tư tưởng, tỉnh táo, cảnh giác, chứng kiến thực tiễn sinh động của đất nước đổi mới để tấn công, vạch trần những âm mưu thâm độc của các thế lực thù địch, củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ. Yêu cầu và nhiệm vụ mới đặt ra cho báo chí là hết sức nặng nề. Tôi tin tưởng rằng, với truyền thống tốt đẹp và những kinh nghiệm phong phú đã tích lũy được, đội ngũ những người làm báo sẽ ngày càng vững vàng phẩm chất chính trị, năng lực chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp, hoàn thành sứ mệnh cao cả, là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng, văn hóa của Đảng, tổ chức Hội Nhà báo Việt Nam, ngày càng xứng đáng là tổ chức chính trị nghề nghiệp, ngôi nhà chung của những người làm báo cả nước. Xin chúc các vị đại biểu, các đồng chí mạnh khỏe, hạnh phúc và thành công. Chúc Đại hội thành công tốt đẹp!

(*): Tiêu đề do CAND Online đặt.