Trăn trở từ sự gia tăng các băng nhóm cướp trẻ
Người phạm tội có độ tuổi ngày càng trẻ, riêng đối tượng cướp giật tài sản dưới 18 tuổi chiếm 13,45% tổng số đối tượng bị bắt giữ, tăng 2,13% so với năm 2017. Hầu hết các đối tượng là người thất nghiệp hoặc việc làm không ổn định, thu nhập thấp… tụ tập hình thành nhanh các băng nhóm và sẵn sàng phạm tội.
Các đối tượng thường manh động, liều lĩnh trong phương thức, thủ đoạn hoạt động phạm tội và chống trả khi bị phát hiện. Mục đích gây án phần lớn để có tiền mua ma túy sử dụng, ăn chơi; có hơn 43% số đối tượng cướp giật từng sử dụng ma túy.
 |
| Băng cướp trẻ bị Công an quận Thủ Đức bắt giữ . |
Tháng 1-2019, một băng cướp giật và trộm cắp bị Công an quận Thủ Đức (TP Hồ Chí Minh) triệt phá do hai đối tượng còn khá trẻ cầm đầu là Lê Hoàng Trung (18 tuổi, ngụ quận Phú Nhuận) và Nguyễn Anh Thiện, 16 tuổi, quê quán Khánh Hòa. Tuy ở tuổi “mặt còn búng ra sữa” nhưng 2 đối tượng này đã nghiện nặng ma túy và đã cùng đồng bọn thực hiện 13 vụ trộm, cướp giật trên địa bàn 2 quận Thủ Đức và Bình Thạnh.
Khi bị bắt giữ, 4/6 tên cướp có kết quả dương tính với ma túy. Trước đó không lâu, giữa tháng 12-2018, Công an huyện Hóc Môn cũng xóa sổ băng cướp giật có tuổi đời còn trẻ gồm Nguyễn Minh Kha (18 tuổi), Nguyễn Chánh Thi (19 tuổi, cùng ngụ tỉnh Cà Mau) , Dương Văn Tâm (21 tuổi, ngụ tỉnh Hậu Giang) và Lý Thanh Sơn, 16 tuổi, ngụ huyện Hóc Môn.
Khoảng 1h30 ngày 20-12, em K (16 tuổi, ngụ huyện Hóc Môn) lái xe máy chở mẹ là bà Nguyễn Thị Diễm (55 tuổi) đi trên đường Xuân Thới 6 (xã Xuân Thới Đông, huyện Hóc Môn) thì bị 4 đối tượng này chặn xe, dùng dao khống chế cướp xe và 1 chiếc nhẫn vàng. Sau khi cướp xe, chúng mang bán cho một phụ nữ ở xã Xuân Thới Thượng (Hóc Môn) được 6,5 triều đồng chia nhau xài và đã nướng hết vào game bắn cá.
Manh động, táo tợn hơn là băng cướp do do Giang Quốc Khánh (lúc gây án mới 17 tuổi) và Trần Thanh Vinh (SN 1998, cùng ngụ quận 8) cầm đầu. Một số đối tượng đồng phạm là Vũ Hoàng Minh Tú, Nguyễn Văn Trung, Hồ Hoàng Thành cũng chưa đầy 18 tuổi.
Bọn chúng chia thành 2 nhóm, một nhóm sẽ tấn công nạn nhân để cướp; nhóm còn lại làm nhiệm vụ cảnh giới, cản địa và sẵn sàng chống trả khi bị truy đuổi. Tài sản sau khi cướp được chúng sẽ đem bán để lấy tiền tụ tập hút shisha và ăn chơi trong một quán bar trên địa bàn quận 6.
Khi bị Công an quận 7 bắt giữ, chúng khai thực hiện 9 vụ cướp và cướp giật trên địa bàn TP Hồ Chí Minh. Để hạn chế, kéo giảm tội phạm nói chung và các băng cướp trẻ nói riêng thì biện pháp tăng cường tấn công trấn áp tội phạm và đẩy mạnh công tác điều tra, truy xét luôn được Công an TP Hồ Chí Minh đặt lên hàng đầu.
Năm 2018, Công an thành phố đã kéo giảm tội phạm hơn 4,85% so với năm 2017 và điều tra khám phá 3.405 vụ, đạt tỷ lệ 74,41%, tỷ lệ cao nhất từ trước đến nay của Công an TP Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, tuy số vụ phạm pháp hình sự giảm nhưng tội phạm ngày càng trẻ hóa, liều lĩnh hơn.
Theo một nghiên cứu của Tiến sĩ xã hội học Phạm Đình Chi, khi ông chọn phỏng vấn ngẩu nhiên 300 em độ tuổi vị thành niên phạm tội, cho thấy, trước khi phạm tội có 133 em (44,3%) sống chung với cha mẹ nhưng gia đình không hòa thuận và 48 em (16%) sống trong gia đình có cha mẹ ly dị.
Các em cho biết cuộc sống trong gia đình của mình rất buồn tẻ, ngột ngạt do thiếu thốn tình cảm của cha mẹ, người thân. Do không ai quan tâm nên khi lớn lên các em mất phương hướng, bị bạn bè rủ rê trộm, cướp thì các em làm theo chứ nhiều em còn không biết làm như thế là phạm tội.
Riêng 115 em (38,3%) sống với cha mẹ hòa thuận nhưng vẫn phạm tội là do có đến gần 90% gia đình có cha mẹ làm nghề tự do (doanh nghiệp tư nhân, buôn bán, làm thuê) bận rộn với công việc nên không quan tâm chăm sóc, bỏ mặt con cái. Điểm đặc biệt là trong số này có đến 73,3% các em sống trong gia đình từ đủ ăn đến khá giả, giàu có; chúng phạm tội là để kiếm tiền sử dụng ma túy và ăn chơi trác táng.
Ngoài ra, môi trường xã hội cũng có tác động rất sâu sắc đến những hành vi phạm tội của các em. Chính các loại tội phạm, tệ nạn đang hoạt động như ma túy, mại dâm, cờ bạc… là môi trường để tội phạm vị thành niên phát triển.
Bởi phần lớn các em phạm tội là do bạn bè rủ rê (53,7%); muốn tự mình hành động theo cách nghĩ của mình (21,3%); do chán đời, muốn đi tù (4,7%)… “Mỗi gia đình cần là một pháo đài bảo vệ và chăm sóc các em.
Các bậc cha mẹ hãy là những người bạn của con em mình, gần gũi, chia sẻ những tâm tư, nguyện vọng thầm kín của các em. Từ đó mới phát hiện ra những hành vi, những dấu hiệu mang tính lệch lạc trong suy nghĩ của các em để kịp thời uốn nắn và ngăn chặn.”-Tiến sĩ Phạm Đình Chi chia sẻ.
