Trung Quốc muốn tham gia vào hiệp ước vũ khí mà Mỹ từ chối

Thủ tướng Trung Quốc Vương Nghị phát biểu tại LHQ.

Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông dự định thu hồi tư cách thành viên của Mỹ đối với hiệp ước có ảnh hưởng đến việc điều tiết thương mại xuyên biên giới trị giá 70 tỷ USD trong lĩnh vực vũ khí và ngăn cản việc vũ khí rơi vào tay những kẻ vi phạm nhân quyền.

Cho đến nay, đã có 104 nước tham gia hiệp ước, được Đại hội đồng LHQ thông qua hồi năm 2013. Tổng thống Mỹ thời đó, ông Barack Obama đã ký hiệp ước nhưng lại bị phản đối bởi Hiệp hội Súng trường Quốc gia Mỹ và các nhóm bảo thủ, đồng thời, chưa thể được Thượng viện Mỹ thông qua.

Phát biểu trước LHQ hôm 27-9, Thủ tướng Trung Quốc Vương Nghị cho biết Trung Quốc đã khởi xướng các thủ tục pháp lý trong nước để có thể tham gia được hiệp ước này.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng tuyên bố sau thông báo của ông Vương Nghị rằng nước này đang cố gắng tham gia vào hiệp ước “càng sớm càng tốt”.

“Đây là một động thái quan trọng để Trung Quốc tích cực tham gia vào việc điều hành quản trị thương mại vũ khí toàn cầu và phản ánh quyết tâm của Trung Quốc trong hỗ trợ chủ nghĩa đa phương”, theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc.

Bộ này nói thêm, Trung Quốc luôn quan tâm đến vấn đề buôn bán và lạm dụng vũ khí bất hợp pháp, đồng thời ủng hộ các mục đích và mục tiêu của hiệp ước. “Là một thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, Trung Quốc sẵn sàng tiếp tục tăng cường trao đổi và hợp tác với tất cả các bên và cùng nhau xây dựng một trật tự buôn bán vũ khí hợp lý, đóng góp tích cực để duy trì hòa bình và ổn định quốc tế và khu vực”.

Kể từ khi cuộc chiến thương mại nổ ra, Trung Quốc thường xuyên chỉ trích Mỹ vì đã rút khỏi nhiều hiệp ước quốc tế và không “chơi theo luật”.

Trung Quốc là nhà xuất khẩu vũ khí lớn thứ năm toàn cầu trong giai đoạn 2014-2018, theo Viện nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm, mặc dù bản thân Trung Quốc không công bố số liệu về số lượng vũ khí mà họ xuất khẩu.

Trong thời gian đó, Trung Quốc đã chuyển giao vũ khí cho 53 quốc gia, trong đó Pakistan là nước tiếp nhận chính tiếp theo là Bangladesh.

Sau nhiều năm tăng mạnh chi tiêu quân sự và tiêm tiền mặt vào các nhà thầu trong nước, các chuyên gia cho biết một số thiết bị do Trung Quốc sản xuất hiện nay có thể so sánh với các đối tác của Nga hoặc phương Tây, mặc dù thông tin chính xác về hiệu suất của vũ khí Trung Quốc khan hiếm.