Áp thuế tự vệ khiến người dân phải mua hàng giá đắt

• Đề xuất áp thuế nhập khẩu phù hợp để hỗ trợ sản xuất đầu thu số
• Áp thuế tự vệ tuyệt đối gần 4,4 triệu đồng/tấn đối với bột ngọt

Đại biểu dẫn chứng việc Bộ Công Thương quyết định áp thuế phòng vệ đối với phôi thép và thép dài cách đây 2 hôm, lập tức khiến giá thị trường biến động, tăng cao 2.000 – 3.000 đồng/kg và có hiện tượng găm hàng chờ tăng giá.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Bảo.

Cụ thể, đại biểu Nguyễn Ngọc Bảo cho rằng thuế phòng vệ nếu không cân nhắc sẽ gây thiệt hại cho người tiêu dùng và không khuyến khích được sản xuất trong nước. “Quan điểm của tôi là phải ưu tiên thị trường, quan tâm đến thị trường nhiều hơn. Phải biết tận dụng tối đa hội nhập.

Ví dụ đối với thép, xăng dầu, giá thế giới đang giảm, chúng ta sản xuất giá cao hơn thế giới thì không nên dựng lên hàng rào thuế, gây thiệt hại cho người tiêu dùng. Ví dụ việc Bộ Công Thương áp thuế phòng vệ 23,3% đối với phôi thép và 14,2% đối với thép dài chính thức từ 22/3 vừa qua, thì trước đó 1 tuần, thị trường thép đã lên 2.000 – 3.000 đồng/kg và có hiện tượng găn hàng chờ tăng giá. Kết quả là người tiêu dùng thiệt hại, giá thành trong xây dựng tăng lên, giá trị vật liệu tăng lên, gây thiệt hại cho nền kinh tế.

Trong khi đó, giá thép thế giới đang thấp hơn  thép sản xuất trong nước 10% – 15%. Công nghệ của chúng ta lạc hậu, giá thép thành phẩm luôn cao hơn thế giới 50 USD/tấn, vậy thì ta có nên xây dựng hàng rào để bảo vệ sản xuất trong nước hay không? Quan điểm của tôi là không. Thế giới đang tận dụng nguồn tài nguyên tái tạo, còn ta lại đang đi bảo vệ nguồn sản xuất với giá đắt hơn và khai thác đến cạn kiệt tài nguyên. Kể cả xăng dầu” – đại biểu nhấn mạnh.

Theo đại biểu Nguyễn Ngọc Bảo, trong điều hành cần hết sức quan tâm đến bài toán vĩ mô, phải cân đối lại và hướng tới mục đích cao nhất là người sử dụng. Việc áp thuế phòng vệ khiến dự luận đặt câu hỏi, tại sao phải có hành động để người dân đang mua hàng giá rẻ tự nhiên thành đắt, thị trường đang ổn định tự nhiên biến động?

Trong bối cảnh hội nhập, khi hàng rào thuế quan và các rào cản thương mại khác phải hạ xuống tối đa theo cam kết, việc tiến hành các vụ điều tra và áp thuế phòng vệ thương mại là lựa chọn duy nhất bên cạnh các rào cản kỹ thuật để bảo vệ sản xuất trong nước.

Trên thực tế, hàng hóa Việt Nam xuất khẩu ra nước ngoài phải đối mặt với hàng trăm vụ kiện, trong khi ở chiều ngược lại, Việt Nam mới bắt đầu manh nha áp dụng biện pháp này đối với một vài mặt hàng. Đóng góp ý kiến về quy định này, một số đại biểu cũng cho rằng việc giao Bộ Công Thương tiến hành rà soát, điều tra cũng như áp thuế là hợp lý.

Tuy nhiên, cũng có những ý kiến khác cho rằng nên để Bộ Công thương điều tra, nhưng Chính phủ áp thuế. Về quy định thời hạn áp dụng đối với thuế chống trợ cấp và thuế chống bán phá giá (không quá 5 năm), thuế tự vệ (không quá 4 năm) và có thể gia hạn trong trường hợp cần thiết, một số đại biểu cho rằng quá dài và “tĩnh” so với sự biến động khôn lường của thị trường. Do đó, cần bổ sung quy định về việc rà soát hàng năm và áp thuế mới dựa trên kết quả rà soát.