Nhiều ý kiến trái chiều về việc thành lập Kiểm ngư cấp tỉnh

• Đề nghị không giao quyền khởi tố, điều tra cho kiểm ngư, thuế, chứng khoán
• Lực lượng Kiểm ngư được trang bị vũ khí quân dụng
• Quản lý kinh phí cho hoạt động Kiểm ngư

Trình bày Tờ trình dự án Luật thủy sản (sửa đổi) sáng nay, 6-6, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường cho biết, lực lượng thực hiện nhiệm vụ bảo đảm thực thi pháp luật trên biển về thủy sản và trực tiếp thực thi nhiệm vụ bảo vệ nguồn lợi thủy sản trên biển gồm: Cấp Trung ương có Cục Kiểm ngư và 5 Chi cục Kiểm ngư Vùng; Cấp Tỉnh có Chi cục thủy sản 28 tỉnh, thành phố ven biển.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường

Đơn vị được giao tổ chức triển khai nhiệm vụ bảo vệ nguồn lợi thủy sản là Phòng Thanh tra hoặc Phòng Pháp chế, Thanh tra thuộc Chi cục Thủy sản thuộc Sở NN&PTNT. Để thực hiện nhiệm vụ này, tại 28 tỉnh, thành phố ven biển có 94 tàu, xuồng và ca nô; nguồn nhân lực thực hiện nhiệm vụ là 345 thuyền viên (trong đó có 92 người là công chức, 71 người là viên chức; 182 người làm hợp đồng).

“Như vậy, việc hình thành Kiểm ngư cấp tỉnh về cơ bản sẽ không làm phát sinh thêm nhân lực và phương tiện, chỉ phát sinh ngân sách nhà nước để chi chế độ phụ cấp cho đội ngũ này, như Kiểm ngư hiện tại khoảng 9 tỷ đồng/năm” – Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nói khi đề nghị thành lập Kiểm ngư cấp tỉnh.

Báo cáo thẩm tra dự án Luật thuỷ sản (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban KH,CN&MT của Quốc hội Phan Xuân Dũng cho biết, có 3 loại ý kiến về vấn đề này.

Loại ý kiến thứ nhất đề nghị tiếp tục duy trì lực lượng Kiểm ngư trung ương như hiện nay, không thành lập thêm hệ thống Kiểm ngư cấp tỉnh; nhưng có chính sách tăng cường nguồn lực, chế độ cho thanh tra chuyên ngành thủy sản, luật hóa các quy định về tổ chức và hoạt động của Kiểm ngư trong dự thảo Luật.

Chủ nhiệm Uỷ ban KH,CN&MT Phan Xuân Dũng

Lý do được các đại biểu đưa ra là, Báo cáo tổng kết 13 năm thi hành pháp luật về thủy sản chưa đánh giá kỹ về hoạt động và hiệu quả hoạt động của lực lượng thanh tra chuyên ngành thủy sản cũng như lực lượng kiểm ngư. Vì thế, việc chuyển lực lượng thanh tra chuyên ngành tại chi cục thủy sản của 28 tỉnh sang kiểm ngư là chưa phù hợp mà chỉ cần tăng cường nguồn lực, chế độ cho thanh tra và có sự phối hợp tốt của Kiểm ngư vùng. Ngoài ra, việc thành lập thêm lực lượng kiểm ngư cấp tỉnh sẽ không phù hợp với tinh thần Nghị quyết 39.

Loại ý kiến thứ hai đề nghị bên cạnh lực lượng Kiểm ngư trung ương, cần thành lập thêm hệ thống Kiểm ngư tại 28 tỉnh ven biển như dự thảo Luật trên cơ sở chuyển từ lực lượng thanh tra chuyên ngành thuỷ sản tại các chi cục thủy sản, bởi vì lực lượng thanh tra chuyên ngành địa phương còn gặp rất nhiều khó khăn khi thực hiện nhiệm vụ do đang hoạt động theo Luật Thanh tra, không có các công cụ hỗ trợ đi kèm, chưa có các chế tài cưỡng chế như các kiểm ngư viên, không được hưởng chính sách, chế độ khi thực hiện thanh tra trên biển như kiểm ngư viên.

Loại ý kiến thứ ba, đề nghị bên cạnh lực lượng Kiểm ngư trung ương, tùy vào tính chất đặc thù của từng địa phương mà thành lập thêm Kiểm ngư cấp tỉnh trên cơ sở cơ cấu lại lực lượng thanh tra chuyên ngành về thủy sản tại địa phương.

“Đây sẽ là công cụ mạnh giúp khắc phục tình hình khai thác tận diệt nguồn lợi thủy sản ở địa phương. Chính phủ sẽ căn cứ tính chất, yêu cầu của từng địa phương để quy định thành lập lực lượng kiểm ngư tại một số tỉnh cho phù hợp, như tỉnh có bờ biển dài, có địa hình phức tạp, có lượng tàu thuyền hoạt động lớn...” – Chủ nhiệm Uỷ ban KH,CN&MT nêu.

Theo ông, việc chuyển đổi từ lực lượng thanh tra chuyên ngành về thủy sản sang kiểm ngư tại một số tỉnh có vùng biển đặc thù cơ bản sẽ không làm phát sinh thêm biên chế, bảo đảm thực hiện theo tinh thần Nghị quyết 39.