Đổi mới công tác dân vận trong thời kỳ mới

Lúc sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng rất coi trọng công tác dân vận: "...Việc dân vận rất quan trọng. Dân vận kém thì việc gì cũng kém. Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công". Chính vì vậy, công tác dân vận vừa là tiền đề, vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội.

Dân vận là tuyên truyền, giáo dục, vận động, thuyết phục mọi người dân thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Mục tiêu cao nhất của dân vận theo tư tưởng Hồ Chí Minh chính là vì dân và mang lại hiệu quả thiết thực cho dân.

Công tác dân vận được xem là công việc (hay còn gọi là nhiệm vụ chính trị) của các tổ chức Đảng, Nhà nước và các đoàn thể chính trị - xã hội cần phải làm tròn trước Đảng và nhân dân. Công tác dân vận trong thời kỳ đổi mới là công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động, thuyết phục mọi người dân thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đáp ứng yêu cầu đổi mới và hội nhập kinh tế quốc tế.

Những thành tựu đạt được từ công cuộc đổi mới

Suốt những năm qua, Đảng ta đã lãnh đạo việc tuyên truyền, vận động thực hiện nghị quyết, chỉ thị có trọng tâm, trọng điểm. Các cơ quan tham mưu của Đảng về dân vận, các tổ chức chính trị - xã hội, các cấp ủy Đảng xây dựng chương trình, kế hoạch triển khai và bằng nhiều hình thức khác nhau đã vận động nhân dân thực hiện, đưa nghị quyết vào cuộc sống. Công tác dân vận của Đảng được đổi mới phù hợp với từng giai đoạn, đối tượng, lĩnh vực. Công tác cán bộ dân vận ngày càng được tăng cường về số lượng và chất lượng. Vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể nhân dân, vai trò của các cơ quan thông tấn, báo chí, của lực lượng vũ trang và vai trò của quần chúng nhân dân trong công tác dân vận không ngừng phát huy.

Tuy nhiên, cũng phải nghiêm túc nhận rõ tình hình cấp bách hiện nay là: Nhân dân rất bức xúc trước tình trạng thoái hóa, biến chất, quan liêu, mất dân chủ, thiếu gương mẫu, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, chạy chức, chạy quyền, chạy tội, chạy danh hiệu thi đua của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên có chức, có quyền; những tiêu cực trong y tế, giáo dục; tình hình thiếu trách nhiệm, yếu kém trong lãnh đạo của các tổ chức Đảng, yếu kém trong quản lý, điều hành, tổ chức thực hiện của các cơ quan Nhà nước, của chính quyền các cấp để thất thoát lớn tài sản Nhà nước; những người có chức, có quyền khi sai phạm chưa được xử lý nghiêm, một số vụ sai phạm lớn nhưng người đứng đầu, quản lý, điều hành không bị kỷ luật, không chịu trách nhiệm và tình hình xuống cấp đạo đức xã hội, tội phạm hình sự, nạn cờ bạc, ma túy, tai nạn giao thông… tăng cao.

Sau hơn một năm triển khai, tổ chức thực hiện nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, tuy đã đạt được những kết quả bước đầu, song còn nhiều hạn chế so với yêu cầu đề ra và mong đợi của nhân dân. Chính vì vậy đòi hỏi Đảng phải có những giải pháp lãnh đạo phát huy cao độ vai trò của nhân dân tham gia giải quyết hình hình cấp bách hiện nay.

Từ thực tiễn trên cho thấy, việc đổi mới công tác dân vận theo hướng công bằng trong hệ thống chính trị và trong toàn xã hội là vấn đề rất cần thiết và cấp bách hiện nay. Cần có cái nhìn thực tế, khách quan về việc xây dựng mô hình tổ chức dân vận trong điều kiện kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế.

Vì vậy, cần phải đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng cán bộ chuyên trách công tác dân vận, có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và lý luận chính trị vững vàng, có kiến thức hiểu biết tâm lý dân vận sâu rộng, biết cách làm việc có hiệu quả và được nhân dân tin yêu. Đồng thời, nâng cao năng lực và sự tham gia của người dân vào việc thực hiện và kiểm tra việc thực hiện đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước thông qua công tác dân vận.

Mục tiêu và những giải pháp thực hiện

Mục tiêu lớn nhất của công tác dân vận trong tình hình mới chính là tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận để củng cố vững chắc lòng tin của nhân dân đối với Đảng, tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc và mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với nhân dân, phát huy sức mạnh to lớn của nhân dân, tạo ra  phong trào quần chúng rộng lớn, xây dựng và bảo vệ đất nước, thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Để hiện thực hóa mục tiêu trên rất cần những giải pháp đồng bộ và phù hợp với tình hình đất nước trên cơ sở kế thừa, phát huy những thành tựu đã đạt được. Những giải pháp đó là:

Một là, tiếp tục tổ chức thực hiện tốt Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề  cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”; tập trung giải quyết có hiệu quả những vấn đề bức xúc của nhân dân, củng cố lòng tin, tăng cường quan hệ máu thịt của nhân dân với Đảng, Nhà nước.

Hai là, tiếp tục quán triệt, làm chuyển biến nhận thức cho đội ngũ cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân về vị trí, vai trò công tác dân vận, về chủ trương tăng cường và đổi mới công tác dân vận của Đảng trong tình hình mới.

Ba là, tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng, hoạt động của chính quyền các cấp đối với công tác dân vận.

Bốn là, đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước trong các tầng lớp nhân dân, thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế; giữ vững độc lập chủ quyền, an ninh chính trị.

Năm là, đổi mới hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội, các hội quần chúng; khắc phục có hiệu quả bệnh hành chính hóa.

Sáu là, quan tâm xây dựng, củng cố tổ chức, bộ máy, đội ngũ các bộ Ban Dân vận, Mặt trận, đoàn thể nhân dân các cấp, bồi dưỡng nâng cao nhận thức, trình độ công tác dân vận cho cán bộ Đảng, Nhà nước, chính quyền các cấp.

Bảy là, tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo và kiểm tra việc thực hiện công tác dân vận.

Trong xu thế hội nhập quốc tế, trong điều kiện kinh tế thị trường, nhiều vấn đề xã hội nảy sinh, các thế lực thù địch tìm mọi cách để chống phá thành quả của công cuộc đổi mới do Đảng Cộng sản Việt Nam khởi xướng và lãnh đạo. Hơn bao giờ hết, trong thời gian tới, các cấp, các ngành cần phát huy tinh thần đoàn kết toàn dân tộc và đa dạng hóa các hình thức tập hợp nhân dân. Tất cả những hành động thiết thực này sẽ tạo nên sự đồng thuận cũng như sức mạnh đưa chủ trương, chính sách của Đảng đến với quần chúng, tổ chức quần chúng thực hiện thắng lợi đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước