Tin vắn ngày 21/3

Phó Thủ tướng phụ trách công nghiệp quốc phòng Sergei Ivanov cho biết, việc phát triển và sản xuất các hệ thống điện tử hiện đại sẽ là một ưu tiên cho ngành công nghiệp quốc phòng trong vòng 3 đến 4 năm tới. Được biết, việc phát triển ngành công nghiệp quốc phòng sẽ nhận được khoảng 100 tỉ rúp (khoảng 3,4 tỉ USD) từ nay tới năm 2020.

* Ngày 20/3, Tổng thống Barack Obama cho biết, Washington vẫn tìm kiếm đối thoại với Tehran xung quanh chương trình hạt nhân của Iran.

Ông Obama đưa ra tuyên bố này khi đọc thông điệp đặc biệt nhân lễ hội Nowruz (gọi là Ngày mới), đánh dấu thời điểm mùa xuân đến và khởi đầu năm mới đối với hàng triệu người Iran. Thủ tướng Nga Vladimir Putin vừa đề nghị Mỹ cân nhắc hậu quả khi quyết định trừng phạt Iran.

* Tổng thống Yemen Ali Abdullah Saleh vừa tuyên bố, chấm dứt cuộc chiến kéo dài suốt 6 năm qua với nhóm phiến quân Hồi giáo dòng Shiite ở phía Bắc nước này.

Ông Saleh khẳng định, vì phiến quân tuân thủ toàn bộ 6 điều kiện ngừng bắn ký kết hồi tháng trước nên chiến tranh đã hoàn toàn chấm dứt. Ngày 18/3, Chính phủ Yemen thông báo, sẽ trả tự do cho những tù binh là phiến quân dòng Shiite, sau khi lực lượng này thả 178 binh lính và dân thường bị nhóm bắt giữ.

* Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon kêu gọi thế giới lấy giải Cup vô địch bóng đá thế giới 2010 như một cơ hội để chống nạn phân biệt chủng tộc.

Ông Ban Ki-moon nhấn mạnh, tiêu điểm của Ngày Quốc tế loại trừ chủ nghĩa phân biệt chủng tộc năm nay (21/3) là giao thoa giữa chống phân biệt chủng tộc và thể thao nhất là khi Nam Phi là quốc gia châu Phi đầu tiên giành được quyền đăng cai giải vô địch bóng đá thế giới.

* Ông Yukio Ubukata đã có phản ứng tức thì ngay sau quyết định sa thải của ban lãnh đạo đảng Dân chủ Nhật Bản (DPJ) cầm quyền chỉ vì một lỗi đơn giản "dám chỉ trích công khai Tổng thư ký Ichiro Ozawa".

Quyết định sa thải ông Ubukata được đưa ra chỉ 1 ngày sau khi tờ Sankei đăng bài phỏng vấn trong đó có những lời chỉ trích mạnh mẽ đối với Tổng thư ký Ichiro Ozawa dính líu đến vụ bê bối quỹ chính trị, đồng thời kêu gọi Tổng thư ký DPJ từ chức.

* Nga và Mỹ sẽ kí kết hiệp ước mới thay thế START-1 vào đầu tháng 4 tới tại thủ đô Prague của Cộng hòa Czech.

Thông tin này được đưa ra sau cuộc hội đàm giữa Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov với Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton xung quanh vấn đề này. Dự kiến, hiệp ước kể trên sẽ được ký trước khi Mỹ chủ trì hội nghị thượng đỉnh an ninh hạt nhân (từ 12 đến 13/4).

* Vấn đề hợp tác biên giới giữa Mỹ và Mexico sẽ được thương đàm sau khi Ngoại trưởng Hillary Clinton tới thăm nước này. Mỹ đã và đang muốn hợp tác với quốc gia láng giềng trong cuộc chiến chống ma túy đang phát triển tràn lan tại khu vực biên giới phía bắc Mexico .

* Cơ quan chức năng Ấn Độ đang tìm cách thẩm vấn một người Mỹ gốc Pakistan vừa mới nhận tội tiếp tay hoạch định các cuộc tấn công khủng bố ở Mumbai năm 2008.

Bộ trưởng Nội vụ Ấn Độ Palaniappan Chidambaram (ảnh) cho biết, sẽ đưa ra yêu cầu dẫn độ David Headley cho dù Mỹ đã thỏa thuận với nghi can này là không dẫn độ ông ta tới Ấn Độ.

* Trước những biến động không mấy thuận lợi trên chiến trường Nam Á, Mỹ có thể sẽ gửi thêm binh sĩ đến miền Bắc Afghanistan trong thời gian tới. Dự kiến, Mỹ sẽ điều thêm khoảng 2.500 quân tới miền Bắc Afghanistan.

Cách đây 3 tháng (tháng 12/2009), Tổng thống Barack Obama đã quyết định điều thêm 30.000 lính Mỹ đến Afghansitan để chống lại sự phát triển của lực lượng Taliban đang ngày càng lớn mạnh tại quốc gia này.

* Ấn Độ vừa phê chuẩn một dự luật sửa đổi cho phép áp dụng án tử hình đối với tội phạm không tặc.

Nội các Ấn Độ đã chấp thuận sửa đổi bổ sung điều luật đã quy định từ năm 1982, theo đó áp dụng án tử hình đối với những đối tượng thực hiện hành vi cướp máy bay vì mục đích khủng bố. Điều luật bổ sung này cũng cho phép bắn hạ máy bay bị không tặc.

* Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon khẳng định, cần phải khôi phục tiến trình đàm phán 6 bên về chương trình hạt nhân của CHDCND Triều Tiên với sự tham gia của tất cả các bên. Ông Ban Ki-moon nhấn mạnh, một số tuyên bố chung quan trọng được các nhà trung gian hoà giải đưa ra vẫn chưa được áp dụng tại Bình Nhưỡng.

* Cựu Phó Tổng thống Hossein Marashi, một nhà cải cách hàng đầu của Iran vừa bị bắt giam hôm 19/3 sau khi toà phúc thẩm giữ nguyên án tù một năm đối với ông.

Ông Hossein Marashi bị kết án 1 năm tù vì đã tuyên truyền chống chính phủ khi xảy ra các cuộc bạo loạn hậu bầu cử. Phe đối lập đã tổ chức các cuộc biểu tình rầm rộ sau cuộc bầu cử gây nhiều tranh cãi hồi tháng 6/2009, nhưng Tổng thống Mahmoud Ahmadinejad vẫn đắc cử nhiệm kỳ thứ hai.

* Đặc sứ Mỹ phụ trách vấn đề Pakistan, ông Richard Holbrooke đã tìm cách hoà giải những bất đồng vừa phát sinh giữa 2 nước. Theo đó, Mỹ và Pakistan sẽ mở cuộc đối thoại chiến lược cấp bộ trưởng đầu tiên tại Washington vào ngày 24/3.

Bất đồng phát sinh sau khi Pakistan chỉ trích tuyên bố của cựu đặc sứ Liên hợp quốc tại Afghanistan Kai Eide về việc đã bắt giữ những lãnh tụ cao cấp của Taliban như là Mullah Abdul Ghani Baradar. Ông Kai Eide đã chỉ trích việc Pakistan bắt giữ các thủ lĩnh hàng đầu của Taliban vì cho rằng, hành động này đã làm ngưng các cuộc đàm phán mật giữa Liên hợp quốc và Taliban.

* Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Jose Manuel Barroso đã kêu gọi Nga bảo đảm đường vào cho phái đoàn quan sát viên của Liên minh châu Âu (EU) tới hai khu vực Abkhazia và Nam Ossetia.

Ông Jose Manuel Barroso cho rằng, Nga cần phải thực hiện đúng các cam kết đã ký với Gruzia hồi tháng 8 và tháng 9/2008. Được biết, kể từ khi công nhận độc lập cho Nam Ossetia và Abkhazia, Nga luôn phản đối việc triển khai các quan sát viên của Liên minh châu Âu tại 2 khu vực này. Moskva cho rằng, an ninh tại Nam Ossetia và Abkhazia đã được đảm bảo bởi quân đội Nga.

* Nhóm bộ tứ Trung Đông (Liên hợp quốc, Liên minh châu Âu, Mỹ và Nga) vừa hối thúc Israel ngừng việc xây dựng các khu định cư Do Thái. Việc Israel thông báo xây dựng thêm 1.600 ngôi nhà mới đã và đang khiến cho người Palestine ngừng đối thoại hòa bình và tạo ra một cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất trong quan hệ giữa Mỹ - Israel trong nhiều năm qua.

Ngoại trưởng Hillary Clinton cho rằng, quan hệ Israel-Mỹ là sâu sắc, mạnh mẽ và bền chặt, nhưng Mỹ vẫn kêu gọi Israel ngừng các hoạt động định cư.

* Ông Trương Nghiệp Toại vừa được bổ nhiệm làm Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ, thay thế ông Chu Văn Trọng.

Ông Trương Nghiệp Toại từng là Trưởng phái đoàn Trung Quốc tại Liên hợp quốc (từ năm 2008). Trước đó, ông Trương Nghiệp Toại từng là Thứ trưởng Bộ Ngoại giao chuyên trách về chính sách đối ngoại liên quan đến Hongkong, Ma Cao và Đài Loan.

* Số tiền đề xuất trị giá 657 triệu USD để bồi thường cho những người làm việc tại khu vực Ground Zezo sau khi tòa tháp đôi bị đổ sập trong vụ khủng bố hôm 11/9/2001 là quá nhỏ.

Đây là quyết định vừa được Thẩm phán liên bang Alvin Hellerstein đưa ra vì ông cho rằng, cần phải đàm phán thêm để có một thỏa thuận công bằng hơn. Ông Alvin Hellerstein cũng lo ngại khi phần lớn số tiền này sẽ bị các khoản lệ phí pháp luật trừ mất