Tân Thủ tướng Nga Victor Zubkov: Chậm nhưng chắc

Thứ Hai, 24/09/2007, 17:12
Trở thành Thủ tướng Nga ở tuổi 66 không phải là sớm. Nhưng cũng chưa là quá muộn. Chậm rãi nhưng chắc chắn, ông Zubkov đang tiến dần tới đỉnh cao của sự nghiệp chính trị cá nhân.

Số lượng ứng cử viên có thể ngồi vào chiếc ghế chủ nhân của Điện Kremli sau cuộc bầu cử Tổng thống Nga sẽ diễn ra vào tháng 3 năm tới đã tăng lên. Theo chính lời Tổng thống Nga Vladimir Putin trong cuộc gặp với các nhà báo phương Tây thuộc câu lạc bộ Valdai ngày 13/9, hiện đang có ít nhất 5 chính trị gia có hy vọng vào một tương lai như thế.

Trong số này, ngoài hai nhân vật đã trở nên quen thuộc là hai vị Phó Thủ tướng thứ nhất trong nội các cũ, ông tướng an ninh Igor Ivanov và vị luật sư trẻ tuổi Dmitri Medvedev, còn có vị Thủ tướng vừa được bổ nhiệm Victor Zubkov.

Năm nay 66 tuổi, ông Zubkov vốn là người bạn gần gụi từ lâu của ông Putin. Công việc trước đây mà ông Zubkov đảm nhiệm vốn là một "lĩnh vực kín" nên người ngoài rất khó đánh giá về ông nhưng bản thân Tổng thống Nga mới đây đã có những nhận xét rất tích cực về ông Zubkov: "Một nhà chuyên môn xuất sắc, lương thiện và tư duy tỉnh táo".

Chân lấm tay bùn

Thủ tướng Zubkov ngay trong buổi ra mắt Duma Quốc gia Nga đã nói thẳng rằng ông là người vốn chỉ quen làm những công việc thực tế chứ không quá quan tâm tới các vấn đề cao đàm khoát luận trên chính trường.

Đa phần những cương vị mà ông từng đảm nhận, từ cấp cơ sở lên tới cấp trung ương, đều chứng tỏ rằng ông là một chuyên gia "chân lấm tay bùn", rất thông thạo những việc "đồng áng" của nền chính trị Nga.

Ông không mất thời gian vào những câu chuyện phiếm mang tính tư tưởng mà luôn lao mình vào giải quyết các bài toán do thực tế đặt ra để tìm thấy những giải pháp tối ưu.

Ông Zubkov sinh ngày 15/9/1941 tại thôn Arbat thuộc quận Koshvinsky của tỉnh Sverdlovsk. Cha mẹ ông đã sơ tán tới đây sinh sống từ TP Montregorsk của tỉnh Murman. Giờ đây, nơi chôn nhau cắt rốn của tân Thủ tướng Nga đã bị chìm khuất trong cỏ dại.

Sau chiến tranh, gia đình Zubkov mới trở lại Montregorsk. Họ đã phải sống cực kỳ tùng tiệm, trong điều kiện thiếu thốn chung của quốc gia Xôviết thời đó.

Thuở nhỏ, cậu bé Victor rất được thầy bạn yêu quý vì nếp sống lành hiền. Bà Aleksandrovna Gertruda, từng dạy văn học và tiếng Nga cho vị Thủ tướng tương lai hồi nhỏ, nhận xét: "Victor rất cố gắng học. Cậu bé không học xuất sắc nhưng cũng không đến nỗi kém. Và không lười biếng…".

Học hết trung học, Zubkov vào làm thợ tại nhà máy cùng cha mình. Tới năm 19 tuổi, vị Thủ tướng tương lai mới rời khỏi Montregorsk lên Leningrad học đại học về nông nghiệp…

Anh sinh viên Zubkov được bạn bè ghi nhớ như một người nổi bật, làm lớp trưởng suốt cả 5 năm, yêu thể thao và có thứ hạng cao trong trượt băng và điền kinh…

Năm 2004, khi trường cũ kỷ niệm 100 năm ngày thành lập, ông Zubkov đã về lại đó cùng Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Aleksey Gordeyev và Thống đốc Saint Petersburg, Valentina Matvienko… Sau lễ nghi chính thức, ông đã đi chơi riêng cùng các bạn học cũ và những giảng viên thân thiết từng dạy mình ở bậc đại học…

Năm 1965, Victor Zubkov tốt nghiệp đại học rồi vào phục vụ trong quân đội 3 năm, từ năm 1965 tới năm 1967. Xuất ngũ, anh thanh niên Zubkov lại đi làm thợ nguội ở không chỉ một nhà máy, trước khi trở thành Tổng Giám đốc Liên hiệp nông trang Mùng Một tháng Năm ở tỉnh Leningrad.

Khi ấy, vùng đất này đang trong tình trạng lụn bại. Với tác phong trẻ trung, ít tật xấu (không lạm dụng rượu vodka, không hút thuốc lá, không tham tiền…), dám lao mình vào thực tế, không ngại hỏi để tìm hiểu sâu hơn những gì mình còn chưa được biết rõ khi ngồi trên ghế đại học, kỹ sư canh nông Zubkov đã đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện bộ mặt vùng đất mà ông phải chịu trách nhiệm vun vén.

Ông rất biết cách thu hút nguồn nhân lực trẻ và có trình độ đến góp tay làm thay da đổi thịt vùng đất từng bị chiến tranh làm cho hoang đổ.

Những đối tượng được Chủ tịch Liên hiệp nông trang Zubkov ưu ái là các bà vắt sữa bò và các ông lái máy cày - họ liên tục được động viên bằng những bằng khen và cả những phần thưởng vật chất khác cho những thành tích lao động của mình. Họ được nhận lương thỏa đáng và đặc biệt là được cấp nhà để gắn bó với nông trang.

Một nữ nông trang viên kể lại: Chủ tịch Zubkov rất sâu sát đời sống của người lao động. Ông rất hay xuống các trang trại và bao giờ cũng trò chuyện thân mật với các nông trang viên, hỏi han họ về những lo bận đời thường. Và nếu chuyện gì giúp được để đời sống các nông trang viên được tốt hơn thì ông luôn sẵn lòng thực hiện.

Là Chủ tịch, nhưng Zubkov đã không tìm cho mình phần lợi lộc lớn hơn. Ngôi nhà mà ông ở tại đó cũng bình thường như của mọi nông trang viên khác…

Chẳng bao lâu sau khi ông Zubkov làm Chủ tịch, mảnh đất Mùng Một tháng Năm đã được đánh giá là nông trang tốt nhất Liên bang Xôviết.

Và chính những hoạt động nổi bật trên cương vị lãnh đạo nông trang trong gần 20 năm đã giúp cho ông dần dà thăng tiến trên con đường chính trị, theo ngạch lãnh đạo ngành nông nghiệp của tỉnh Leningrad… --PageBreak--

Nhiều đồng nghiệp cũ của ông Zubkov ghi nhớ ông như một viên chức mẫn cán, luôn luôn nghiên cứu kỹ càng các tài liệu, công văn… Khi bàn bạc về công chuyện gì đó, bao giờ Zubkov cũng đọc kỹ tất cả những tư liệu đã có, bước vào cuộc họp với rất nhiều câu hỏi chi tiết và nếu có phê phán điều gì đó thì bao giờ cũng nói rất cụ thể và tỉ mỉ...

Sau khi Liên bang Xôviết tan vỡ, Victor Zubkov trong hai năm 1992 - 1993 đã là Phó Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại của Tòa thị chính Saint Petersburg (khi đó, sếp trưởng của cơ quan này chính là Phó Thị trưởng Putin).

Người ta kể rằng, khi đó, chính ông Zubkov từng giúp ông Putin tìm được mảnh đất đẹp để xây nhà nghỉ ngoại ô (dacha). Giữa hai người đã hình thành mối quan hệ tốt đẹp trong quá trình cùng làm việc ở "kinh đô phương Bắc".

Mối quan hệ đó càng được củng cố hơn sau khi ông Putin lên Moskva và trở thành Tổng thống Nga.

Mặc dù chỉ là một quan chức không quá cao cấp, lại không phải là cựu cán bộ an ninh nhưng ông Zubkov vẫn được mời tới dự lễ kỷ niệm sinh nhật của Tổng thống Putin, việc khiến người bên ngoài ngạc nhiên không ít.

Victor Zubkov được coi là người khởi xướng ra ngành giám sát tài chính ở Nga sau khi tổ chức quốc tế FATF (chuyên đấu tranh chống nạn rửa tiền) liệt Moskva vào "danh sách đen".

Dưới sự lãnh đạo của ông Zubkov, cơ quan giám sát tài chính Nga đã dần dà trở thành một trong những trung tâm quyền lực tài chính đáng kính nể và dè chừng, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp.

Môi trường tài chính ở Nga được cải thiện không ít trong thời gian qua, trong việc này có phần đóng góp không nhỏ của ông Zubkov.

Bạn bè tốt khi cũ

Đó chính là cách nghĩ của đương kim Tổng thống Nga. Gần 8 năm trước đây, khi mới xuất hiện trong vai trò nguyên thủ ở Moskva, Tổng thống Putin đã có lần bộc bạch với các nhà báo: "Tôi sẽ sắp xếp những người của mình vào các vị trí, đó là những người mà tôi hiểu và những người tin tưởng ở tôi…".

Ông Zubkov vừa là người mà Tổng thống Putin hiểu, vừa là người tin tưởng ở Tổng thống Putin. Tất nhiên, không phải trong 8 năm qua lúc nào ông Putin cũng nghĩ tới ông Zubkov khi giải quyết các vấn đề cán bộ, bởi vì giám sát thuế là một lĩnh vực vừa thường trực nhưng vừa như ẩn mình, không phải lúc nào cũng dễ được xã hội chú mục.

Tuy nhiên, khi cần một nhân vật có thể đóng vai trò quan trọng cho cuộc bầu cử Tổng thống sắp tới, ông Putin đã nhớ ra ngay ông Zubkov, cũng như vài năm trước đây ông đã bất ngờ "phát hiện" ra vị đại diện ít nổi tiếng của Nga ở Liên minh châu Âu Mikhail Fradkov để đưa vào ghế Thủ tướng.

Có thể nói là, lần này, Tổng thống Putin lại hành xử theo cách cũ, làm cho tất cả phải kinh ngạc trước ứng cử viên Thủ tướng mà ông chọn. Kinh ngạc nhưng rốt cuộc lại phải chấp nhận một cách nhanh chóng sự lựa chọn của Tổng thống.

Ông Zubkov đã được Duma Quốc gia Nga bỏ phiếu phê chuẩn vào chức Thủ tướng chỉ sau một tiếng rưỡi nghe ông trình bày những việc ông dự định sẽ làm khi được bổ nhiệm.

Ông Zubkov ngay lập tức đã không ngần ngại tuyên bố thẳng thắn rằng, có thể chính ông sẽ trở thành người thừa kế chiếc ghế Tổng thống mà ông Putin để lại sau khi hết nhiệm kỳ thứ hai vào năm 2008.

Theo nhận xét của báo "Kommersant", trong giai đoạn lịch sử mới của nước Nga thời hậu Xôviết, chỉ có hai vị Thủ tướng dám công khai tuyên bố về tham vọng trở thành Tổng thống của mình.

Người đầu tiên là ông Putin, tháng 8/1999 đã nói thẳng là mình nhất định sẽ trở thành Tổng thống, mặc dù lúc đó chủ Điện Kremli vẫn là ông Yeltsin, vốn nổi tiếng vì thay đổi các vị Thủ tướng luôn xoành xoạch. Người thứ hai là ông Zubkov.

Có lẽ ông Putin đã "bật đèn xanh" cho người bạn cũ của mình khi nói, với tư cách là một công dân Nga, ông Zubkov cũng như mọi công dân Nga khác có quyền ra ứng cử trong cuộc bầu cử Tổng thống vào năm tới.

Tân Thủ tướng Nga chỉ có một con gái. Người con gái duy nhất này là vợ của ông Anatoly Serduykov, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Nga (vừa đệ đơn từ chức để bố vợ tiện làm việc hơn).

Có một chi tiết đáng chú ý là khi phát biểu trước Duma Quốc gia Nga ngày 14/9 trước cuộc bỏ phiếu phê chuẩn Thủ tướng mới, ông Zubkov đã nhấn mạnh rằng, đẩy mạnh phát triển ngành công nghiệp quốc phòng phải là một trong những ưu tiên hàng đầu của nước Nga hiện nay.

Ông nói thêm: "Các điều kiện vật chất để làm việc này đã được chuẩn bị đủ". Có lẽ sự gần gũi với người con rể là cựu Bộ trưởng Quốc phòng đã giúp cho ông hiểu rõ hơn tầm quan trọng của nền công nghiệp quốc phòng, trong quá khứ chưa xa đã là một thế mạnh hiển nhiên của đất nước Xôviết.

Trở thành Thủ tướng Nga ở tuổi 66 không phải là sớm. Nhưng cũng chưa là quá muộn. Chậm rãi nhưng chắc chắn, ông Zubkov đang tiến dần tới đỉnh cao của sự nghiệp chính trị cá nhân.

Và ai biết được, những trang hào sảng nhất trong tiểu sử của ông có thể sẽ được viết nên trong những tháng tới, những năm tới

Nguyễn Trung Tín
.
.
.