Nga bắt đầu sơ tán công dân ra khỏi Syria

Thứ Tư, 23/01/2013, 09:22

Dư luận thực sự quan tâm tới tuyên bố hôm 21/1 của Nga khi Moskva thông báo: sẽ triển khai 2 máy bay tới Lebanon để sơ tán công dân Nga khỏi Syria bởi lo ngại về tình hình an ninh đang ngày càng nghiêm trọng tại đây. Giới bình luận coi việc chuẩn bị đưa công dân Nga ra khỏi Syria là dấu hiệu cho thấy Moskva lo ngại về khả năng Tổng thống Bashar al-Assad có thể phải từ chức.
>> Syria: Đối mặt với nguy cơ bị kiện lên tòa án tội phạm quốc tế

Cách đây không lâu (tháng 12/2012), Tổng thống Nga Putin từng khẳng định: Syria cần thay đổi và Moskva không bảo vệ Tổng thống Bashar al-Assad. Cùng thời điểm kể trên, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Mikhail Bogdanov cũng thừa nhận, quân nổi dậy có thể giành chiến thắng và Moskva đang chuẩn bị kế hoạch di tản công dân khỏi Syria.

Theo người phát ngôn Bộ Tình trạng khẩn cấp Nga Irina Rossius cho biết, 2 máy bay của Nga dự kiến sẽ bay tới thủ đô Beirus của Lebanon hôm 22/1 để đưa hơn 100 công dân Nga ra khỏi Syria. Hiện có khoảng 10.000 công dân Nga đang sinh sống tại Syria và họ sẽ được đưa tới Lebanon theo đường bộ cũng như đường biển và từ đây về Nga.

Được biết, một đội tàu của Nga đang có mặt tại Địa Trung Hải để tham gia diễn tập vào cuối tháng 1 và một trong những nội dung diễn tập bao gồm đưa thủy quân lục chiến đổ bộ và sơ tán người dân lên tàu. Tờ The Journal of Turkish Weekly của Thổ Nhĩ Kỳ từng đưa tin, các quan chức cao cấp Mỹ dự đoán Tổng thống Bashar al-Assad chỉ còn cầm quyền trong 6 tháng nữa.

Ngày 21/1, Tổng Thư ký Liên đoàn Arab (AL) Nabil al-Arabi bày tỏ thất vọng về sứ mệnh tìm kiếm giải pháp hòa bình của Đặc phái viên Liên hợp quốc về vấn đề Syria, ông Lakhdar Brahimi bởi theo đánh giá của người đứng đầu AL, sứ mệnh này cho đến giờ thậm chí vẫn chưa tạo được một hy vọng nào về khả năng chấm dứt giao tranh ở Syria.

Các tay súng thuộc phe đối lập Syria.

Ông Nabil al-Arabi đề nghị các nhà lãnh đạo Arab kêu gọi Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc họp khẩn và đưa ra một nghị quyết áp đặt lệnh ngừng bắn để ngăn chặn đổ máu đã quá nhiều tại Syria. Trong khi đó kênh truyền hình quốc gia Syria coi vụ đánh bom xảy ra tại khu vực al-Salamieh hôm 21/1 là vụ thảm sát kinh hoàng, đồng thời kêu gọi người dân Syria hiến máu để cứu những người bị thương. 21/1 tiếp tục là một ngày đẫm máu với hàng loạt vụ nổ, đánh bom liều chết khiến ít nhất 92 người thiệt mạng (có tài liệu nói 142) và hàng trăm người bị thương.

Ngoại trưởng Syria Walid Al-Moallem đã kêu gọi quân nổi dậy đàm phán để giải quyết xung đột, đồng thời cáo buộc Qatar, Saudi Arabia và Thổ Nhĩ Kỳ đã tài trợ vũ trang cho quân nổi dậy ở Syria.

Ngày 21/1, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon đã có cuộc gặp với Đặc phái viên Liên hợp quốc về vấn đề Syria, ông Lakhdar Brahimi và 2 ông đều mạnh mẽ lên án tình trạng bạo lực tại Syria, đồng thời bày tỏ thất vọng khi các cường quốc không nhất trí được quan điểm về cuộc chiến để đưa các bên liên quan ngồi vào bàn thương lượng.

Dự kiến, ngày 29/1, Đặc phái viên Liên hợp quốc về vấn đề Syria, ông Lakhdar Brahimi sẽ báo cáo về tình hình Syria tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Cũng trong ngày 21/1, phát biểu tại thủ đô Damascus của Syria, Giám đốc Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên hợp quốc (OCHA) John Ging nhận định, tình hình nhân đạo tại quốc gia Trung Đông này ngày càng tồi tệ và kinh hoàng. Theo ông John Ging, đã có 519 triệu USD được giải ngân để trợ giúp các nhu cầu nhân đạo tại Syria, song tài trợ chỉ đáp ứng 50% số kinh phí này, do đó các cường quốc có ảnh hưởng chính trị giúp chấm dứt cuộc khủng hoảng kéo dài tại Syria và các bên xung đột cần ngừng ngay hành động tàn phá tại nước này.

Theo thống kê của Liên hợp quốc, khoảng 4 triệu người Syria đang cần viện trợ nhân đạo khẩn cấp, trong đó 2 triệu người rơi vào tình trạng không nhà cửa và hơn 650.000 người phải tị nạn tại các nước láng giềng ở Bắc Phi hoặc châu Âu. Được biết, khoảng 50 nước chính thức yêu cầu Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đưa vấn đề Syria lên Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) trong bối cảnh, cuộc khủng hoảng kéo dài gần 2 năm qua tại nước này đã làm 60.000 người thiệt mạng.

- Dư luận đang quan tâm tới thông tin cho rằng, mẹ của Tổng thống Bashar al-Assad là bà Anisa Makhluf đã rời Syria tới nhà con gái (bà Bushra) ở Dubai. Chồng bà Bushra là Phó tham mưu trưởng quân đội Syria, ông Assef Shawkat, đã chết cùng 3 quan chức Syria cấp cao khác trong vụ đánh bom ngày 18/7/2012 tại trụ sở cơ quan an ninh quốc gia ở Damascus. Tờ Al-Watan từng đưa tin, Tổng thống Bashar al-Assad cùng gia đình đã rời Syria và đang sống trên một tàu chiến của Nga ở Địa Trung Hải.

- Tổ chức Quan sát nhân quyền Syria cho biết, chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã xây dựng một lực lượng bán vũ trang được biết tới với tên gọi Đội vệ binh quốc gia. Đây là những tay súng dân sự được tổ chức lại theo phiên chế mới cùng sự huấn luyện và vũ trang tốt hơn để bảo vệ những khu vực do chính quyền kiểm soát khỏi sự tấn công của quân nổi dậy. Hầu hết những người tham gia Đội vệ binh quốc gia đều ủng hộ đảng Baath cầm quyền, nhưng lại không liên quan tới các tay súng shabiha cũng thân với chính phủ.

Lê Trịnh - Trọng Hậu