Không những thế, các động thái gần đây của Mỹ-Israel và Iran cho thấy họ không hề xuống thang trong vấn đề hạt nhân gây tranh cãi của Tehran. Hơn nữa, đây là chuyến thăm đầu tiên của ông Barack Obama đến Israel, Palestine và Jordan trong chuyến thăm Trung Đông 4 ngày (từ 20/3) kể từ khi đắc cử tổng thống năm 2009.
Giới truyền thông đưa tin, Tổng thống Barack Obama đã rời Washington lúc 20h15 ngày 19/3 (theo giờ địa phương). Mặc dù chọn Israel là điểm dừng chân đầu tiên trong chuyến thăm 3 quốc gia, nhưng dư luận không đánh giá cao tính hiệu quả của cuộc gặp gỡ giữa Tổng thống Mỹ với Thủ tướng Israel bởi ông Benjamin Netanyahu vừa thành lập chính phủ liên hiệp chưa đầy 48 tiếng.
Bởi có một số thành viên nội các ủng hộ việc xây dựng các khu định cư Do Thái trên các vùng lãnh thổ chiếm đóng của Palestine. Do đó, chuyến thăm Israel của Tổng thống Barack Obama sẽ chỉ mang tính biểu tượng cho dù ông quay lại Jerusalem hôm 23/3 để nối lại các cuộc hòa đàm Trung Đông.
Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã đến Israel để chuẩn bị cho chuyến công du lịch sử của Tổng thống Barack Obama. Tuy nhiên, giới truyền thông vẫn cho rằng, Tổng thống Barack Obama sẽ thương đàm với Thủ tướng Benjamin Netanyahu về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Iran, cũng như những “vấn đề phát sinh” xung quanh chủ đề nhạy cảm này.
 |
| Tổng thống Barack Obama bắt đầu chuyến công du Trung Đông. |
Trước khi tới Israel, Tổng thống Barack Obama cho biết: đã nói rõ lập trường của mình trong vấn đề Iran sở hữu vũ khí hạt nhân - Đó là lằn ranh đỏ đối với chúng tôi bởi không chỉ là mối nguy hiểm cho Israel, mà cho cả thế giới. Đồng thời liên tiếp gửi đi các thông điệp kêu gọi Iran có các biện pháp tức thì làm giảm bớt căng thẳng xung quanh chương trình hạt nhân của nước này. Mỹ đang để ngỏ mọi giải pháp có thể được sử dụng để ngăn chặn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân.
Tuy nhiên, Tổng thống Barack Obama cũng muốn Israel dành thêm thời gian cho các giải pháp ngoại giao, trong khi những biện pháp siết chặt cấm vận đối với Iran đang dần phát huy tác dụng. Ông Michael Oren, Đại sứ Israel tại Mỹ phủ nhận mọi thông tin mâu thuẫn giữa 2 nước vì vấn đề hạt nhân Iran, đồng thời khẳng định: Mỹ-Israel chia sẻ các quan điểm về chương trình hạt nhân của Iran và rút ra nhiều kết luận tương đồng.
Dư luận quan tâm tới tuyên bố của Phó Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Ben Rhodes: đây là chuyến thăm quan trọng nhằm gửi tới Israel thông điệp mạnh mẽ về sự vững chắc của quan hệ đồng minh Washington-Tel Aviv. Nhưng ông Ben Rhodes cũng thừa nhận, trong chuyến thăm Israel và Palestine, Tổng thống Barack Obama sẽ không ký thỏa thuận nào cũng như không đưa ra sáng kiến mới cho tiến trình hòa đàm Israel-Palestine vì chỉ tập trung thảo luận về khuôn khổ quan hệ chiến lược chung.
Sau khi rời Israel, Tổng thống Barack Obama sẽ có cuộc gặp với Tổng thống Palestine Mahmud Abbas và Thủ tướng Salam Fayyad tại Ramallah, để nắm quan điểm của họ về cách thức giải quyết cuộc xung đột kéo dài nhiều thập niên. Hơn một năm trước (19/3/2012), Tổng thống Barack Obama từng có cuộc điện đàm với Tổng thống Mahmud Abbas, tái khẳng định cam kết đối với hòa bình Trung Đông cũng như các mục tiêu chung mà “nhóm bộ tứ” đã đưa ra, theo đó cần thực thi giải pháp hai Nhà nước, cũng như xây dựng lòng tin giữa Israel và Palestine.
Nhưng tới nay vấn đề này vẫn gần như giậm chân tại chỗ. Giới truyền thông cho biết, ngày 19/3, nhiều người Palestine đã tụ tập ở Ramallah và Bethlehem để phản đối chuyến thăm Trung Đông của Tổng thống Mỹ bởi họ tức giận và bất mãn vì dù đã làm tổng thống một thời gian khá dài, nhưng ông Barack Obama không làm gì khiến cho việc chiếm đóng của Israel tiếp diễn. Do đó, đa số người dân Palestine không kỳ vọng vào chuyến thăm của Tổng thống Barack Obama sẽ mang lại sự thay đổi tích cực cho tiến trình hòa bình Trung Đông.
Cuối cùng, Tổng thống Barack Obama sẽ tới thăm Jordan, một đồng minh quan trọng của Mỹ. Giới bình luận cho rằng, với chuyến công du tới Israel, Palestine và Jordan của Tổng thống Barack Obama chứng tỏ, Mỹ đang điều chỉnh chính sách Trung Đông bởi trước đó ông chủ Nhà Trắng đã bổ nhiệm chuyên gia Philip Gordon làm Trợ lý đặc biệt kiêm điều phối viên mới của tổng thống, phụ trách khu vực Trung Đông, Bắc Phi và Vùng Vịnh
