Bùng nổ “lò lửa” xung đột Trung Đông

Thứ Sáu, 11/07/2014, 09:24
Trong nhiều ngày qua, phong trào Hamas của Palestine và Israel liên tiếp trả đũa nhau bằng nhiều cuộc không kích, tấn công bằng rocket khiến số người thiệt mạng mỗi ngày lên tới hàng chục người, trong đó đa số là dân thường. Các nhà lãnh đạo hai bên đã lên tiếng cáo buộc lẫn nhau và kêu gọi sự ủng hộ của quốc tế.

Trong khi Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas cáo buộc Israel phạm tội diệt chủng ở dải Gaza thì phía Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đáp lại rằng, lực lượng Hamas đang phạm hai tội ác chiến tranh. Trước tình hình căng thẳng giữa hai nước ngày đang một leo thang, Hội đồng Bảo an (HĐBA) Liên hợp quốc (LHQ) đã phải triệu tập cuộc họp khẩn ngày 10/7 để thảo luận về cuộc khủng hoảng này.

Cuộc đấu khẩu

Phát biểu trong một cuộc họp khẩn, bàn về cuộc khủng hoảng hiện nay với ban lãnh của Palestine tại thành phố Ramallah thuộc khu Bờ Tây hôm 9/7, Tổng thống Abbas cáo buộc Israel phạm “tội ác diệt chủng” tại Dải Gaza trong quá trình tiến hành chiến dịch quân sự mà tới nay đã khiến 43 người Palestine thiệt mạng. Ông khẳng định: “Những gì đang diễn ra là một cuộc chiến chống lại toàn thể người dân Palestine chứ không phải các chiến binh” và rằng: “Đó là hành động diệt chủng – việc tàn sát toàn bộ các gia đình là một tội ác diệt chủng mà Israel nhằm vào nhân dân Palestine”.

Tổng thống Abbas cũng lưu ý: “Chúng ta biết rằng Israel đang bảo vệ các khu định cư, dự án then chốt của họ”. Bên cạnh đó, ông Abbas đã gửi thư đến Tổng thống Thụy Sĩ Didier Burkhalter, người phụ trách Công ước Geneva - công ước quy định tiêu chuẩn luật pháp quốc tế về vấn đề nhân đạo - đề nghị tổ chức một hội nghị thượng đỉnh các nước ký kết Công ước nhằm buộc Israel tuân thủ luật pháp quốc tế chấm dứt chiến dịch ở Bờ Tây và Dải Gaza.

Hệ thống phòng thủ tên lửa Iron Dome của Israel đã bắn chặn 5 quả rocket phóng vào thủ đô Tel Aviv.(Ảnh: AP).

Cũng tại cuộc họp với giới lãnh đạo Palestine, Tổng thống Abbas đã nêu đề xuất ký văn kiện gia nhập Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) cùng nhiều tổ chức quốc tế khác. Về phía Hamas, thủ lĩnh phong trào này Khaled Meshal kêu gọi cộng đồng quốc tế gây áp lực lên Israel nhằm chấm dứt tình trạng đổ máu ở Dải Gaza. Với cáo buộc Israel cố ý làm suy yếu thỏa thuận hòa giải giữa các phái Palestine, ông Meshal vận động các phái Palestine ở cả Bờ Tây lẫn Gaza đối phó với Israel.

Trong khi đó cùng ngày, trong các cuộc tiếp xúc với Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon và các nhà lãnh đạo nước ngoài được cho là nhằm vận động sự ủng hộ của quốc tế đối với các hành động quân sự của Israel ở Gaza, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố: “Hamas đang phạm hai tội ác chiến tranh khi cố ý tấn công người dân Israel và sử dụng người dân ở Dải Gaza làm lá chắn”. Ông Netanyahu nhấn mạnh, phong trào Hamas tại Dải Gaza phải chịu trách nhiệm về việc vô ý giết hại dân thường tại đây. Các cuộc tiếp xúc với lãnh đạo nước ngoài là một nỗ lực của ông Netanyahu nhằm giành được sự ủng hộ của quốc tế đối với những hành động quân sự của Israel ở Dải Gaza, ngay cả khi con số thương vong của người Palestine đang tăng.

Những lời kêu gọi và cáo buộc

Trước tình hình căng thẳng như vậy, HĐBA LHQ ngày 10/7 đã triệu tập một cuộc họp khẩn theo đề xuất của các nước Arab. Tại cuộc họp, 15 nước thành viên HĐBA đã tiến hành tham vấn kín sau khi nghe báo cáo của Tổng Thư ký Ban Ki-moon về diễn biến cuộc khủng hoảng.

Trước đó, ngày 9/7, ông Ban Ki-moon đã có các cuộc nói chuyện với các nhà lãnh đạo nhiều nước, trong đó có Thủ tướng Israel Netanyahu, Tổng thống Palestine Abbas, Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah el-Sisi và Ngoại trưởng Mỹ John Kerry. Trong các cuộc nói chuyện, Tồng Thư ký LHQ đã cảnh báo “Gaza đang ở bên bờ vực” và “nguy cơ bạo lực lan rộng là có thực”.

Theo ông Ban Ki-moon, khu vực Trung Đông đang phải đối diện với “một trong những thách thức nghiêm trọng nhất trong nhiều năm qua”. Ông kêu gọi cộng đồng quốc tế phối hợp với các nhà lãnh đạo IsraelPalestine thiết lập “một tầm nhìn chính trị để ngăn chặn căng thẳng tiếp tục leo thang”.

Bên cạnh đó, nhiều nước cũng tiếp tục đưa ra phản ứng trước diễn biến tại Trung Đông. Ngày 9/7, Thủ tướng Đức Angela Merkel và Tổng thống Pháp Francois Hollande đã lên án mạnh mẽ các cuộc tấn công bằng rocket từ Dải Gaza vào Israel trong các cuộc điện đàm riêng rẽ với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.

Cùng ngày, Ngoại trưởng New Zealand Murray McCully khẳng định, Chính phủ nước này quan ngại trước tình trạng bùng phát bạo lực tại Gaza và Israel, đặc biệt là việc nhiều dân thường bị thiệt mạng. Chính phủ New Zealand hối thúc hai bên kiềm chế và tránh gây thêm thương vong cho dân thường.

Người phát ngôn của Chính phủ nước láng giềng Jordan, ông ông Mohammad Momani cũng ra lời cáo buộc các vụ không kích của Israel nhằm trả đũa các vụ nã rocket của Hamas mà không làm ai thiệt mạng ở Israel là hành động “dã man”. Ông Momani cho biết, Jordan cực lực lên án hành động quân sự mà Israel thực hiện tại Dải Gaza và yêu cầu Israel ngừng ngay lập tức hành động này, vì chỉ mang lại “những hậu quả tiêu cực cho Dải Gaza và toàn bộ khu vực”.

Cũng trong ngày 9/7, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi khẳng định Trung Quốc quan ngại sâu sắc về tình hình căng thẳng giữa Palestine-Israel, đồng thời cho rằng các lực lượng quân sự không thể giải quyết được vấn đề mà chỉ làm gia tăng hận thù. Bắc Kinh đã hối thúc các bên liên quan tìm kiếm một lệnh ngừng bắn ngay lập tức, kiên trì lựa chọn chiến lược về đàm phán hòa bình và sớm nối lại đàm phán.

Ngoài ra, Đại sứ quán Mỹ tại Tel Aviv ngày 9-7 đã ra thông báo đóng cửa và khuyến cáo công dân hạn chế đi lại, trong khi hai nước lân cận Israel là Ai Cập và Liban đã triển khai các biện pháp tăng cường an ninh. 

Tiếp tục xảy ra nhiều vụ không kích

Người phát ngôn của Cơ quan tình huống khẩn cấp tại Gaza, ông Ashraf al-Qudra cho biết, 3 người đã thiệt mạng và ít nhất 4 người khác bị thương trong vụ không kích mới của không quân Israel diễn ra sáng 10/7.

Trong khi đó, cùng ngày, phát ngôn viên Quân đội Israel Peter Lerner cho biết, không quân nước này đã không kích vào 332 mục tiêu trong các vụ tấn công nhằm vào phong trào Hồi giáo Hamas ở Dải Gaza đêm 9/7 nhằm đáp trả các vụ nã rocket sang lãnh thổ Israel, nâng tổng số mục tiêu Hamas bị oanh kích lên 750 kể từ khi quân đội mở Chiến dịch Vành đai bảo vệ.

Theo các nguồn tin y tế, tính tới ngày 9/7, chiến dịch của Israel nhằm vào phiến quân ở Gaza đã làm 28 người thiệt mạng và hơn 150 người bị thương, ngày đẫm máu nhất tại dải đất ven biển này kể từ năm 2012. 

Hà Khổng
.
.
.