Hạnh phúc giản đơn của một người anh hùng

• Người Anh hùng sống mãi trong lòng dân
• Người Anh hùng trong ký ức và hiện tại
• Người Anh hùng 7 lần được gặp Bác Hồ

Phải sau mấy lần hẹn chúng tôi mới có thể gặp được Anh hùng LLVTND, Đại tá Nguyễn Hòa, nguyên Phó Giám đốc Công an tỉnh Quảng Nam – Đà Nẵng cũ. Căn nhà nhỏ, ấm áp, của ông cụ tuổi đã ngoài 90, nhìn ra dòng sông Hàn thơ mộng. Đặt chân lên ngưỡng cửa; đập vào mắt chúng tôi là bức tường ở phòng khách treo khá nhiều bằng khen, huân, huy chương các loại…

Đại tá Nguyễn Hòa mở đầu câu chuyện, ông nói cũng để thanh minh về việc để chúng tôi nhiều lần điện thoại hẹn gặp ông mà bị khước từ: “Bây giờ tuổi mình đã cao, yếu lắm rồi nên phải đi bệnh viện chữa bệnh hoài. Căn bệnh của người già ấy mà, nên đành lỡ hẹn mấy chú…”.

Vợ chồng Đại tá Nguyễn Hòa lật giở album ảnh xem những kỷ niệm của gia đình, đồng đội.

Mái tóc bạc phơ, khuôn mặt hằn nhiều nếp nhăn của thời gian, ông vẫn tỏ ra mẫn tiệp khi kể về cuộc đời hoạt động cách mạng của mình. Sinh ra trong một gia đình nông dân nghèo có truyền thống yêu nước ở xã Tam An, huyện Phú Ninh, tỉnh Quảng Nam, Đại tá Nguyễn Hòa sớm giác ngộ cách mạng.

Năm 1955, ông thoát ly gia đình, tập kết ra Bắc và được tổ chức phân công, sắp xếp học tập, đào tạo tại các trường của lực lượng CAND. Đến năm 1961, ông được Bộ Công an điều động về lại chiến trường miền Nam, trực tiếp tham gia chiến đấu trên mặt trận Quảng Nam, Đà Nẵng cho đến ngày quê hương hoàn toàn giải phóng. Trong suốt quá trình tham gia cách mạng, ông đã lập nhiều thành tích xuất sắc; trong đó nổi bật là đóng góp nhiều sáng kiến xây dựng phong trào cách mạng địa phương, xây dựng lực lượng an ninh trong kháng chiến chống Mỹ… triệt xóa các cơ sở do thám của địch.

“Kỷ niệm đáng nhớ nhất của tôi là đã cùng với đồng đội triệt xóa thành công mạng lưới tình báo “Biệt đội sưu tầm” Quảng Tín mang mật hiệu “con két”. Đây là cơ quan tình báo chiến thuật đặc biệt của Bộ Tổng tham mưu quân đội ngụy, có nhiệm vụ phát hiện, thu thập thông tin về mọi hoạt động quân sự của lực lượng cách mạng. Bọn chúng rất gian ác, ma mãnh, khiến nội bộ ta khá nhiều tổn thất…”, nhấp chén trà ấm nóng, Đại tá Hòa hồi tưởng.

Tháng 8-1963, Đại tá Nguyễn Hòa nhận được mật lệnh của Bộ Công an và Ban An ninh khu V chỉ đạo Ban An ninh Quảng Nam điều tra, xác minh, bóc gỡ mạng lưới tình báo mang mật hiệu “con két” của địch đang hoạt động và chuẩn bị đánh vào mật khu Đỗ Xá (nơi đóng quân của các cơ quan thuộc Khu ủy khu V tại huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam).

Ông đã tổ chức quán triệt và xây dựng kế hoạch, triển khai lực lượng nhanh chóng xuống địa bàn thực hiện các biện pháp trinh sát để nắm tình hình, xây dựng cơ sở, xác minh nguồn tin; đồng thời trực tiếp gặp cơ sở chỉ đạo thu thập tin tức về hoạt động của các quan chức ngụy quyền, ngụy quân, các đảng phái, các tổ chức phản động… Sau quá trình dài với những hoạt động điệp báo đầy thông minh và sáng tạo, ông đã nắm được các quy ước liên lạc, mật mã và danh sách cộng tác viên của mạng lưới tình báo này.

Trong một lần tập kích để bắt giữ một đối tượng tên Nguyễn Tích ra khỏi nhà thì một trung đội lính ngụy có nhiệm vụ bảo vệ Tích đóng cách nhà y khoảng 300m phát hiện đuổi theo. Song, với tinh thần chiến đấu kiên cường, các trinh sát ta đã đánh trả quyết liệt, tiêu diệt được 2 tên và đã áp giải Tích về căn cứ an toàn.

Tiến hành khai thác tên Tích thì y thừa nhận là Trưởng lưới tình báo “Biệt đội sưu tầm” Quảng Tín, trực tiếp chỉ huy mạng lưới tình báo hơn 20 tên mang mật hiệu “con két”, để nắm tình hình tại mật khu Đỗ Xá, chuẩn bị cho một trận tấn công tổng lực. Với những tài liệu thu thập được cùng lời khai của tên Tích, Đại tá Nguyễn Hòa đã tiếp tục chỉ đạo bắt những tên còn lại; đồng thời có biện pháp ngăn chặn, vô hiệu hóa kịp thời các hoạt động tình báo phá hoại của địch đối với lực lượng cách mạng, bảo vệ an toàn tuyệt đối mật khu Đỗ Xá...

Với những thành tích nổi bật trong suốt quá trình hoạt động cách mạng, Đại tá Nguyễn Hòa đã vinh dự được phong tặng nhiều huân, huy chương cao quý như: Huân chương Độc lập hạng Nhì, Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng Nhất, Huy chương Kháng chiến chống Pháp hạng Nhất, Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì… cùng nhiều bằng khen, giấy khen. Đặc biệt, năm 2015, ông vinh dự được Đảng và Nhà nước phong tặng danh hiệu cao quý: Anh hùng LLVTND.

Ngồi bên, nghe chồng kể chuyện một thời đánh giặc, bà Phùng Thị Đoán – vợ Đại tá Nguyễn Hòa, tuổi đã ngoài 82, không giấu được tự hào. Bà kể về mối lương duyên của mình rằng, bà quen biết Đại tá Nguyễn Hòa, khi đang cùng học ở Trường C500. Đến năm 1957 thì họ kết hôn. Sau đó vì nhiệm vụ, ông lên đường vào chiến trường miền Nam chiến đấu, còn bà ở ngoài Bắc vừa công tác, vừa nuôi dạy các con khôn lớn.

Bà Đoán tâm sự: “Hạnh phúc lớn nhất của vợ chồng bác là 5 người con, gồm 4 trai, 1 gái đều trưởng thành, ngoan hiền và kế thừa truyền thống cách mạng của gia đình. Đến nay, hai ông bà đã có thêm 10 cháu nội, 2 cháu ngoại, 4 đứa chắt. Mỗi lần có dịp gì gia đình họp mặt thì con cháu về đông đủ, cảnh “tứ đại đồng đường” thật đầm ấm và vui vầy. Thi thoảng vợ chồng bác lại lật giở cuốn album ảnh của gia đình để nghĩ về các con cháu, các đồng đội và nhớ lại những kỷ niệm của một thời không thể nào quên”.