Những nấm mồ vô danh với nghĩa tình đồng đội

Thứ Ba, 03/07/2007, 20:16
Có những lần đi tìm mộ bị lạc rừng, những chiến sĩ làm công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ở Đội K52, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Gia Lai phải nhịn đói, nhịn khát nhiều ngày. Rồi bị nước lũ cuốn đi 3 bộ hài cốt và một chiến sĩ, anh em trong đội đã không quản hiểm nguy lao theo dòng lũ...

Chiến tranh đã đi qua nhưng những đau thương, mất mát của chiến tranh để lại không sao kể xiết. Đã có không ít người con Việt Nam anh dũng hy sinh trong cuộc chiến tranh chống giặc ngoại xâm, bảo vệ đất nước nhưng sau ngày đất nước độc lập vẫn chưa tìm thấy hài cốt.

Vì trách nhiệm và nghĩa tình đồng đội, những người lính hôm nay đã vượt qua muôn vàn gian khó để thực hiện nghĩa cử thiêng liêng của mình...

Tôi tìm đến khu doanh trại của những người làm công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ (Đội K51), thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Đắk Lắk trong lúc các anh đang tiếp tục thực hiện nhiệm vụ thiêng liêng của mình.

Thượng tá Trần Xuân Mì, Đội trưởng K51 cho biết: "Đợt này, anh em trong đội quy tập được 13 hài cốt liệt sĩ, trong đó có Nguyễn Anh Sử quê ở Ngũ Xá, Thư Trì, Thái Bình, hy sinh tháng 12/1965, là liệt sĩ duy nhất được xác định tên tuổi địa chỉ, còn lại đều vô danh".

Đội K51 quy tập hài cốt liệt sĩ ở Campuchia.

Tính từ năm 2000 đến nay, Đội K51 đã tìm kiếm quy tập, cất bốc tổng số 406 hài cốt liệt sĩ là bộ đội Việt Nam hy sinh ở chiến trường Campuchia, trong đó có 106 liệt sĩ đã xác định tên tuổi, quê quán, còn lại đều vô danh được đưa về an táng ở nghĩa trang liệt sĩ Đắk Nông và nghĩa trang liệt sĩ TP Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk.

Không ngần ngại trước bất cứ gian khó nào, từ những khu rừng sâu, núi cao xa thẳm đến những cánh đồi thấm đẫm chất độc da cam, các chiến sĩ vẫn theo tin tức của người dân địa phương, ở đâu nghe có mộ là lặn lội tìm đến. Vì địa hình rừng núi thay đổi từng ngày nên nhiều khi anh em đi tìm cả tháng trời trong rừng vẫn không xác định được những nơi có hài cốt các liệt sĩ chôn cất trước đây.

Thượng úy Lê Thanh An - Trưởng Phân đội 2, Đội K51, kể về một kỷ niệm thật đáng nhớ trong đợt tìm kiếm mộ liệt sĩ vào năm 2006 ở Campuchia. Đợt ấy, có một ông già xưa là lính Pôn Pốt đã mô tả về một bãi chôn hài cốt các liệt sĩ Việt Nam nằm cạnh 2 hồ sen và có dòng suối chạy qua. Nhưng bây giờ trở lại, qua bao năm tháng nơi đây đã thay đổi nên các chiến sĩ không thể xác định được vị trí chính xác.

Hơn một tháng trời ròng rã, lặn lội trong rừng sâu, anh em Đội K51 tìm mãi vẫn không xác định được mộ các liệt sĩ. Trong lúc định rút quân thì bỗng có tiếng hô lớn vang lên cả khu rừng hoang vắng: "Tìm thấy rồi anh em ơi!". Tiếng của chiến sĩ Y Tâm vang vọng cả núi rừng đã làm cho anh em trong đội mừng không sao tả nổi.

Sự việc bắt đầu buổi sáng hôm đó, Y Tâm đuổi bắt một con kỳ đà thì vấp phải một cục đá. Y Tâm sững người lại đã thấy tấm bia có ghi số La Mã và nghi là ngôi mộ nên gọi đồng đội đến. Và ở khu vực này, các chiến sĩ Đội K51 đã phát hiện được 30 hài cốt liệt sĩ, cất bốc đưa về đất mẹ Việt Nam.

Các chiến sĩ tìm mộ tâm sự rằng, mỗi lần tìm được hài cốt đồng đội, anh em mừng lắm. Anh em mong muốn sao tất cả những đồng đội đã hy sinh đều được đưa về an táng ở các nghĩa trang liệt sĩ quê hương. Có lẽ vì ước nguyện đó mà có những đêm, các chiến sĩ nằm trăn trở thấy mình chưa làm tròn nhiệm vụ nên không chịu về.

Sau những đêm ấy, các chiến sĩ quyết tâm ở lại tìm thêm và phát hiện được nhiều hài cốt còn sót lại trong khu vực tìm kiếm. Thượng úy Lê Thanh An kể rằng, trong đợt tìm ở núi Nậm Nia (Campuchia), khi phát hiện được 47 hài cốt liệt sĩ định đưa về thì đêm đó một chiến sĩ trong đội lại cảm thấy không yên giấc mà muốn hôm sau ở lại tìm thêm và kết quả phát hiện thêm 6 hài cốt liệt sĩ nữa cùng ở khu vực này...

Trung tá Võ Hương - chính trị viên Đội K52, thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Gia Lai cho biết, tính đến nay, Đội K52 đã tìm kiếm cất bốc được 674 hài cốt liệt sĩ Việt Nam ở chiến trường Campuchia, trong đó chỉ có 37 liệt sĩ xác định được tên tuổi, quê quán. Có những cuộc tìm kiếm mà đồng đội đã phải vĩnh viễn ra đi và không bao giờ trở lại.

Đó là câu chuyện của Đại úy Lê Xuân Hạnh, xảy vào năm 2002, trong đợt đi rừng tìm kiếm được 109 hài cốt liệt sĩ nhưng cuối cùng anh đã không may bị rắn độc cắn chết. Trung tá Võ Hương nhớ lại, có những lần đi tìm mộ bị lạc rừng nên anh em phải nhịn đói, khát nhiều ngày, gặp cái gì cũng phải ăn để sống, gặp vũng nước dơ bẩn cũng phải uống cho qua cơn khát.

Có lần quy tập được 7 hài cốt liệt sĩ nhưng khi trên đường di chuyển qua sông bất ngờ bị nước lũ đổ ào xuống, cuốn đi 3 bộ hài cốt và một chiến sĩ trong đoàn công tác là Ksor Náp. Anh em trong đội cùng Trung tá Võ Hương đã không quản hiểm nguy lao theo dòng lũ để cứu đồng đội và vớt được toàn bộ hài cốt bị nước cuốn trôi.

Năm 2002, anh em đội K52 đi sang Ta Veng, Campuchia đã bị lạc rừng 15 ngày, đi qua sông bị lật thuyền, nước lũ cuốn trôi không còn một bộ quần áo, tư trang nào nhưng sau đó đã tìm được 20 hài cốt liệt sĩ nên mừng không kể xiết.

Cũng có những đợt lội rừng mà gặp phải bom mìn chiến tranh còn sót lại. Nhưng sau mỗi đợt đi tìm được hài cốt đồng đội trở về là mừng lắm và quên hết những cay đắng nhọc nhằn. Rồi cứ theo bước thời gian, mùa khô đến, các anh lại tiếp tục lên đường để tìm đồng đội của mình với đầy ắp nghĩa tình

Ngọc Như
.
.
.