Gió Đại Phong vẫn thổi miên man bờ cát trắng
Người dân với phương châm tay cày, tay súng làm việc bằng hai vì miền Nam ruột thịt đã lan tỏa khắp miền Bắc. Hàng chục năm trôi qua, nhưng người làng Đại Phong vẫn lưu giữ nhiều kỷ niệm về Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, người đã về Đại Phong cùng bà con khai hoang mở ruộng. Phát huy truyền thống “Gió Đại Phong”, nhiều năm qua mô hình Hợp tác xã Đại Phong vẫn luôn dẫn đầu cả nước trong sản xuất nông nghiệp với nhiều cách làm mới.
Phong trào “Gió Đại Phong”
Bên ấm nước trà xanh, anh Nguyễn Văn Hoàng, Chủ tịch UBND xã Phong Thủy cho chúng tôi biết, xã Phong Thủy có 2 thôn là Thượng Phong và Đại Phong với 7.914 nhân khẩu. Nói về quê hương mình, anh Hoàng hồ hởi vui mừng tự hào: Đại Phong là một trong những xã đầu tiên của tỉnh Quảng Bình đã xây dựng đạt Nông thôn mới, hiện chính quyền địa phương và bà con trên địa bàn đang chung sức, đồng lòng đưa xã trở thành Nông thôn mới kiểu mẫu, nâng cao trong năm 2021. Khi chúng tôi muốn tìm hiểu về phong trào “Gió Đại Phong” và cuộc sống của bà con hiện nay, anh Hoàng giới thiệu chúng tôi xuống cơ sở HTX Đại Phong.
Năm 1959, Đại Phong cũng như nhiều làng quê khác của đất nước, cái đói, cái nghèo còn bủa vây đường làng, ngõ xóm. Nhiều lúc, nhiều nơi hình ảnh thê lương của nạn đói năm 1945 lại thấp thoáng ùa về. Một đêm mùa đông cuối năm 1959, người làng Đại Phong quyết định thành lập HTX Đại Phong với mục đích “đẩy lùi cái đói, cái nghèo” và chủ trương một người làm việc bằng hai, mở rộng bờ vùng, bờ thửa, thâm canh sản xuất.
Liên tục trong 2 năm, làng Đại Phong lúc nào cũng như trẩy hội bởi không kể ngày đêm trên ruộng đồng trống giong cờ mở, người Đại Phong đắp đê ngăn mặn, cải tạo ruộng đồng. Ruộng đồng không phụ nông phu, đất canh tác của Đại Phong từ chỗ chỉ 2 sào/nhân khẩu đã tăng lên 7 sào; sản lượng lương thực tăng từ 650kg/người lên 880kg/người. Không những đẩy lùi được cái đói của làng mình, lúa gạo Đại Phong sản xuất ra còn được chở ra nhiều địa phương ở miền Bắc để phân phối cho nhân dân.
 |
| Phong trào mỗi người làm việc bằng hai đã tạo nên “Gió Đại Phong” được phát động thi đua trên toàn miền Bắc trong những năm 60 thế kỷ XX. |
Bước sang năm 1960, cả miền Bắc hướng về tiền tuyến lớn miền Nam, Lệ Thủy, Quảng Bình lại là hậu phương trực tiếp của chiến trường miền Nam. Mang trong mình lý tưởng xã hội mới, XHCN, người dân Đại Phong bước vào cuộc sống lao động HTX với cách thức lao động, sản xuất mới.
Ở vùng cát trắng Quảng Bình có câu ca “Nhất Đồng Nai, nhì hai huyện” để nói về cánh đồng lúa thẳng cánh cò bay của huyện Quảng Ninh và huyện Lệ Thủy. Men theo dòng Kiến Giang hiền hòa chúng tôi về HTX Đại Phong. Trước mắt chúng tôi là cánh đồng lúa xanh rì chạy xa tít tắp khỏi tầm mắt. Chính trên cánh đồng này, Đại tướng Nguyễn Chí Thanh - Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Nông nghiệp của Trung ương từng về kiểm tra và nghiên cứu tình hình sản xuất của HTX.
Người làng Đại Phong vẫn còn nhớ, trong gió lạnh rét buốt, với chiếc nón lá, tơi chằm, với bộ quần áo nâu, chân đi dép lốp giản dị, Đại tướng đã đến tận từng nương mạ, chuồng trâu, từng con đê, từng khu đồng để xem xét cung cách làm ăn của bà con. Đại tướng cũng đã đi vào từng nhà dân xem từng cót lúa, lội xuống ruộng bùn để xem cày sâu, cày ải thế nào.
Tại sân kho HTX, Đại tướng đã khen ngợi bà con Đại Phong biết cách tổ chức, quản lý làm ăn có hiệu quả. Đêm về khuya, nhưng những ý kiến của bà con, Đại tướng vẫn chăm chú lắng nghe và cho người ghi chép cẩn thận để phổ biến ra toàn miền Bắc…
Sau khi về xem xét và gặp gỡ bà con Đại Phong, Đại tướng Nguyễn Chí Thanh đã báo cáo với Trung ương Đảng, Chính phủ và Bác Hồ. Trong thời gian này, cả miền Bắc XHCN trong ngành công nghiệp có lá cờ đầu là Nhà máy cơ khí Duyên Hải (Hải Phòng), trong Quân đội có phong trào “3 nhất” cùng với Đại Phong tạo thành phong trào “3 nhất” được phát động trên toàn miền Bắc: “Gió Đại Phong - Sóng Duyên Hải - Cờ Ba Nhất”.
Bác Hồ với bút danh Trần Lực đã viết bài về “Phong trào Đại Phong” đăng trên Báo Nhân dân số 2582 ra ngày 15/4/1961. Ngày 21/3/1961, phong trào thi đua với Đại Phong do Trung ương Đảng phát động có 19 tỉnh và ngoại thành Hà Nội hưởng ứng với 3 mục tiêu: Mở rộng diện tích và tăng năng suất; Phát triển các ngành nghề; Tăng ngày công lao động hằng năm.
Đến ngày 15/5/1961, toàn miền Bắc đã có 3.191 HTX thi đua với Đại Phong. Phong trào Đại Phong không những có tiếng vang trong nước mà còn vang xa với bạn bè quốc tế. Theo số liệu lưu trữ thì đã có 32 đoàn quốc tế đến thăm HTX Đại Phong…
 |
| Cổng vào làng Đại Phong hôm nay. |
Để “Gió Đại Phong” thổi mãi
Đại Phong có lẽ là HTX nông nghiệp duy nhất cả nước có phòng truyền thống. Ngay giữa trung tâm phòng truyền thống là nơi đặt trang trọng bàn thờ Đại tướng Nguyễn Chí Thanh. Trong phòng truyền thống hiện còn lưu giữ được rất nhiều bức ảnh quý về Đại tướng Nguyễn Chí Thanh những ngày về Đại Phong cùng bà con lao động, sản xuất. Những bức ảnh về người nông dân.
Đại Phong thi đua mỗi người làm việc bằng hai, để gom góp sức người, sức của gửi vào tiền tuyến miền Nam… Thắp nén tâm nhanh lên bàn thờ Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, lần xem từng bức ảnh tư liệu quý, chúng tôi như được nhắc nhớ về công lao của biết bao thế hệ đi trước đã vất vả, hy sinh để đất nước có được cơ đồ như hôm nay, để các thế hệ hôm nay có cuộc sống ngày một ấm no, hạnh phúc.
Anh Hồ Hữu Tuấn-Chủ nhiệm HTX Đại Phong vui vẻ nói với chúng tôi, người làng Đại Phong luôn nhắc nhớ, tự hào về quê hương mình. Một vinh dự lớn lao đối với Đại Phong là ngày 20/3/1961, Bác Hồ đã gửi tặng HTX Đại Phong một chiếc máy kéo DT54 có đủ hệ thống để sản xuất nông nghiệp.
Chiếc máy kéo này do Đoàn Thanh niên Cộng sản Công-xô-môn Lênin gửi tặng Bác và Bác gửi tặng HTX Đại Phong. Giờ đây chiếc máy kéo là kỷ vật thiêng liêng để người Đại Phong luôn nhắc nhớ về Bác, nhắc nhủ nhau đoàn kết xây dựng quê hương.
Làng Đại Phong hiện có 1.027 hộ với 4.100 nhân khẩu, trong đó có 853 hộ với 2.192 nhân khẩu vào HTX Đại Phong để sản xuất nông nghiệp còn lại các hộ làm kinh doanh, buôn bán nhỏ lẻ… Nối tiếp truyền thống, cách đây hơn 20 năm, HTX Đại Phong đã hoàn chỉnh hệ thống bê tông hồ đập, khoanh vùng, khoanh thửa.
Hơn 50 năm trôi qua, nhiều HTX đã tan rã, hoặc hoạt động không hiệu quả thì ở Đại Phong, HTX vẫn đóng vai trò chủ lực tổ chức lao động, sản xuất giúp nhân dân vươn lên làm giàu.
Nhiều năm qua Đại Phong luôn là lá cờ đầu trong sản xuất nông nghiệp ở vùng cát Quảng Bình. Đời sống nhân dân trên địa bàn ngày một giàu có, trẻ em được chăm lo ăn học đến nơi đến chốn, người già được chăm sóc chu đáo.
