Giải quyết thủ tục hành chính tại TP HCM: Còn lắm nhiêu khê

Từ phản ánh của ông N., PV có mặt tại UBND phường 6, tại quầy tiếp nhận thủ tục hồ sơ giấy tờ, chỉ có khoảng 3 - 4 cán bộ, chủ yếu lo việc sao y bản chính hoặc chứng thực có thu phí, tuyệt nhiên không hề thấy văn phòng UBND phường bố trí cán bộ hướng dẫn các thủ tục cần thiết cho người dân hoặc có thông báo về hình thức, nội dung cần thiết và các giấy tờ kèm theo để được xác nhận chữ ký trong các văn bản người dân dùng bổ túc hồ sơ cho những việc khác. Như vậy, với một người am hiểu nhất, thì khi cần chứng thực chữ ký cho một loại văn bản giấy tờ gì đó, ít nhất cũng phải tới UBND phường này lần thứ 2.

Trường hợp bà P., một người dân sống tại phường 6, quận 3 cũng vậy. Để được mắc đồng hồ nước máy chung với 3 hộ dân xung quanh, bắt buộc trong hồ sơ của bà phải có xác nhận của UBND phường rằng hộ của bà và các hộ dân khác đều ở chung một tầng lầu. Lý do, bà P. và 3 hộ dân còn lại đều ở chung một cầu thang; chung một tầng lầu của một chung cư nhưng trong hộ khẩu của nhà này thì ghi "tầng 4"; hộ khẩu nhà kia thì ghi "lầu 3" một cách không thống nhất về câu chữ. Chỉ có vậy giữa tháng 4 vừa qua, bà P cũng đã phải đi tới đi lui đến UBND phường 6 tới 3 lần vẫn không xong.

Oải quá, bà P. nhờ anh T. đứng tên trong đơn làm giùm. Anh này mang đơn do bà P. soạn sau khi đã được cán bộ thuộc bộ phận tiếp nhận hồ sơ hướng dẫn, yêu cầu về nội dung và hình thức văn bản để được xác nhận chữ ký lên UBND phường 6. Nhưng văn bản soạn thảo lại đến lần thứ 3 này vẫn bị ông phó chủ tịch phường từ chối xác nhận chữ ký với lý do nội dung không đúng.

Người dân chờ giải quyết hồ sơ, giấy tờ tại một đơn vị.

Về nhà làm lại "bản tường trình", trong đó phải ghi rõ lý do "Để bổ túc hồ sơ xin cấp đồng hồ nước và cam đoan chịu trách nhiệm trước pháp luật về những nội dung tường trình", anh T. quay lại UBND phường 6 lần thứ 2.

Một cán bộ tiếp nhận đơn sau một hồi đọc nội dung "bản tường trình" và xem CMND, hộ khẩu của người đứng đơn đã gật đầu nhưng anh T. phải một phen… mừng hụt khi được chính anh cán bộ phường yêu cầu chạy ra ngoài phôtô CMND. Trong lúc tại phòng tiếp nhận giải quyết hồ sơ giấy tờ cho người dân của UBND phường có 1 máy photocopy để không, lâu lâu mới phôtô các loại văn bản giấy tờ của ủy ban.

Theo quan sát của PV, mỗi ngày khối lượng sao y, chứng thực chữ ký của người dân tại văn phòng UBND một phường ở khu vực trung tâm như phường 6 rất lớn, bằng chứng là 3 - 4 nhân viên ở đây phải làm việc luôn chân luôn tay; khoản lệ phí từ công chứng chứng thực thu của người dân lên đến hàng chục triệu đồng/ngày nhưng tuyệt nhiên ở đây không cho đặt máy photocopy để làm dịch vụ phôtô giấy tờ cho người dân.

Trở lại sự việc xin mắc đồng hồ nước của bà P., sau khi có xác nhận của UBND phường, bà P. mang nộp hồ sơ lên công ty cấp nước, lại phải đối mặt các thủ tục nặng về cơ chế "xin cho" khi nhân viên của đơn vị cấp nước tiếp tục yêu cầu bà P. phải quay lại UBND phường trình báo về việc xin phép được… đào một đoạn ngắn vỉa hè để đấu nối ống nước! 

"Với các loại thủ tục giấy tờ về nhà, đất còn rắc rối và phức tạp hơn nhiều…" - ông Tạ Văn B., một người dân ở quận Gò Vấp khẳng định như vậy.

Để tận mắt chứng kiến sự phức tạp là như thế nào, giữa tháng 4 vừa qua PV cầm bộ hồ sơ chuyển nhượng quyền sử dụng đất của ông B., tìm đến Chi cục Thuế quận Gò Vấp. Chỉ với một thông tin rất đơn giản là: "Nếu chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã có nhà thì nộp hồ sơ tại Chi cục Thuế quận để tính thuế trước bạ; trường hợp đất chưa có nhà thì nộp hồ sơ tại bộ phận tiếp nhận của UBND quận…" thông tin này không phải người dân nào cũng có thể biết nhưng tìm khắp cả Chi cục Thuế quận Gò Vấp, PV không hề thấy có tờ thông báo nào với nội dung như vậy.

Tại bộ phận tiếp nhận, giải quyết thủ tục hồ sơ giấy tờ của UBND quận Gò Vấp, lượng người đến giao dịch đông nghẹt mỗi ngày. Để đảm bảo sắp xếp trật tự, công bằng cho người đến trước được làm thủ tục trước, quận Gò Vấp đã cho đặt máy in số thứ tự để người dân lấy số, ngồi chờ gọi tới lượt.

Nhưng đối lập với một lượng người tập trung đông nghẹt tới mức phải chen lấn trước các quầy như vậy, thì phía trong chỉ có khoảng chục cán bộ tiếp nhận hồ sơ, giải quyết thủ tục nên công việc luôn quá tải. Chỉ cần một cán bộ có việc phải rời khỏi vị trí đi tìm kiếm một loại giấy tờ gì đó để trả cho dân là lượng hồ sơ tại quầy bị dồn ứ ngay.

Bấm số, chờ khoảng 1 tiếng rồi cũng tới lượt, sau khi xem hồ sơ chuyển nhượng quyền sử dụng đất, ông B. được cô cán bộ tiếp nhận hồ sơ trả lại giấy tờ, yêu cầu ra phòng bên mua 2 tờ khai, điền các thông tin cần thiết theo mẫu hướng dẫn rồi đem nộp lại.

Khai xong, chuyển hồ sơ vào, ông B. lại tiếp tục được cô cán bộ nhận hồ sơ trả lại giấy tờ và phát cho 2 tờ biên nhận, ghi xong các thông tin trên đó, đưa lại hồ sơ vào quầy và nhận giấy hẹn xong cũng vừa hết gần buổi sáng.

Ông B. thở phào nhưng cho biết: "Chưa chắc chắn lắm bởi sau 7 ngày làm việc hồ sơ có thể chưa giải quyết xong và việc sang tên chủ quyền đất với hồ sơ này chưa thể kết thúc ở đó mà còn phải chờ lấy thông báo nộp thuế; ra kho bạc nộp tiền rồi cầm biên lai quay lại UBND quận lần nữa mới xong…"