Cần có biện pháp hữu hiệu phục hồi rừng Nam Hải Vân

• Gần 50 cán bộ, chiến sĩ tham gia dập lửa cứu rừng Nam Hải Vân
• Đà Nẵng: Lửa thiêu hàng chục hecta rừng Nam Hải Vân

Hơn 410ha thông caribe loại trên dưới 30 năm tuổi, một thời là niềm tự hào của người dân Đà Nẵng nay xơ xác đến thảm hại. Không ít diện tích ở bình độ thấp, vốn là rừng đặc dụng đã thành rừng trồng của hàng trăm hộ dân. Khu vực duy nhất còn rừng tự nhiên có tài nguyên lâm sản ở tiểu khu 11, cũng liên tục bị tàn phá không thương tiếc.

Trong khi đó, ở phía Bắc dãy Hải Vân, khu vực do tỉnh Thừa Thiên Huế quản lý, rừng tự nhiên, rừng trồng bạt ngàn từ chân lên đỉnh núi. Tại khu vực này, không hề xảy ra tình trạng rừng bị tàn phá đến nghèo kiệt tài nguyên như khu vực do Đà Nẵng quản lý.

Một cánh rừng Nam Hải Vân tan hoang, trơ trọi đất đá.

Nói về thực trạng này, ông Nguyễn Như Tiến, cư dân phường Hòa Hiệp Bắc cho rằng, là người Đà Nẵng, chắc chắn ai nấy đều cảm thấy chạnh lòng và xẩu hổ khi chứng kiến những cánh rừng bạt ngàn ở phía Bắc dãy Hải Vân. Suốt tuyến đường đèo ở phía Bắc không hề có trạm Kiểm lâm nào, thế mà rừng vùng này an toàn tuyệt đối. Cùng một dãy núi, cùng tầng địa chất, thổ nhưỡng, thế mà ở phía Bắc rừng tươi tốt bao nhiêu, ở phía Nam nghèo kiệt bấy nhiêu. Âu cũng do con người gây nên cả…

Thực ra, hơn chục năm trước, rừng ở phía Nam Hải Vân cũng giàu và đẹp lắm. Những cánh rừng thông caribe với vô vàn cây thẳng tắp cao vút, nối nhau trùng điệp, như bức tranh tuyệt đẹp đã từng níu chân du khách mỗi khi qua đây. Thế mà nay, những cánh rừng thông ấy chỉ còn trong ký ức.

Bên cạnh thiên tai, người dân địa phương chính là thủ phạm tàn phá rừng thông quý giá này. Lần nào ngược núi tuần tra, lực lượng Kiểm lâm cũng bắt gặp tịch thu ít phách gỗ, lâm tặc chặt phá tại tiểu khu 11. Thực trạng này cho thấy công tác quản lý bảo vệ rừng tại đây không mấy hiệu quả. Trong khi, diện tích rừng chỉ hơn 3.000ha, trong số 1820ha do Hạt Kiểm lâm Liên Chiểu quản lý chủ yếu là đất trống đồi trọc; Hạt Kiểm lâm 12   với cán bộ nhân viên, trang thiết bị, phương tiện, kinh phí không thiếu, thế mà rừng không khi nào bình yên. Kể cũng lạ!.

Đáng lo ngại, xu thế biến rừng tự nhiên tại Nam Hải Vân thành rừng trồng ngày càng rõ nét khi người dân cố tình xâm hại diện tích rừng do Nhà nước quản lý tại đây. Người ta chặt hạ những cây thông hơn 30 năm tuổi, mục đích lấy gỗ thì ít mà dành đất để trồng rừng thì nhiều. Không loại trừ nguyên nhân các vụ cháy xảy ra trong thời gian qua do người dân đốt để chiếm đất.Phục hồi rừng Nam Hải Vân đúng với rừng cảnh quan như tên gọi vốn có là vấn đề vô cùng cấp thiết hiện nay.

Ông Trần Viết Phương, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, kiêm Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm cho biết: Hệ quả của rừng hiện nay do trước đây Kiểm lâm giao cho dân quản lý  theo Nghị định 01. Đúng ra, rừng đặc dụng là khu vực cần bảo vệ nghiêm ngặt, Nhà nước quản lý mà không giao cho dân.

Khắc phục tình trạng này, chỉ có thể thu hồi toàn bộ diện tích đã giao cho các hộ dân; triển khai trồng thông hoặc cây bản địa để tạo rừng bền vững lâu dài. Việc thu hồi này thành phố Đà Nẵng phải có chủ trương ngay từ bây giờ và gia hạn 4-5 năm sau khi người dân đã thu hoạch hết cây.

Đối với khu vực đất trồng đồi trọc tiếp tục trồng thông caribe, như đã triển khai hơn 100ha mấy năm gần đây. Còn với khu vực rừng tự nhiên, giải pháp tốt nhất là giao cho người dân khu vực Kim Liên, kể cả những người từng chặt phá rừng tại đây bảo vệ. Giao rừng cụ thể cho từng hộ, hoặc nhóm hộ, họ tự quản lý bảo vệ dưới sự giám sát kiểm tra của lực lượng Kiểm lâm…

Không thể chậm trễ hơn được nữa trong việc tái tạo phục hồi rừng ở Nam Hải Vân, nếu như muốn trả lại màu xanh, tạo cảnh quan hấp dẫn cho khu vực này. Tất nhiên, để có được những cánh rừng bạt ngàn như ở phía Bắc dãy Hải Vân, quả là điều không hề đơn giản, đòi hỏi phải đầu tư nhiều kinh phí và sự nỗ lực của chính quyển các cấp, cơ quan Kiểm lâm và ý thức trách nhiệm của mỗi người dân vùng cận rừng…