Xét xử vụ chiếm đoạt 190 tỷ đồng từ các chương trình đa cấp

• Hơn một nghìn người “sập bẫy” chương trình Trái tim Việt Nam
• Choáng với số nạn nhân cực "khủng" của Chương trình “Trái tim Việt Nam”

Trong hai ngày 21 và 22-11, TAND TP Hà Nội mở phiên toà hình sự sơ thẩm xét xử bị cáo Trần Đức Trung (SN 1961, trú tại phường Vĩnh Phúc, quận Ba Đình, Hà Nội), nguyên Chủ tịch HĐTV và bị cáo Lê Thị Hằng (SN 1963, trú tại phường Kim Mã, quận Ba Đình) nguyên Tổng Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ người nghèo trong phát triển nông thôn mới cùng đồng phạm do có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản với tổng số tiền khoảng 190 tỷ đồng từ các chương trình: “Trái tim Việt Nam”, “Liên kết ba bên”  và“Câu lạc bộ triệu phú tích lũy làm giàu”.

Bị cáo Trần Đức Trung, Lê Thị Hằng (hàng trên) và đồng phạm tại phiên xử.

Giữ vai trò đồng phạm là các bị cáo: Bùi Thị Oanh (SN 1956), Phạm Văn Lực (SN 1978), Nhâm Sỹ Phúc (SN 1967) và Phan Thị Thoa (SN 1989) đều là cựu nhân viên Trung tâm hỗ trợ người nghèo trong phát triển nông thôn mới. Hành vi phạm tội của bị cáo Trung, bị cáo Hằng và đồng phạm thể hiện qua việc, lợi dụng giữ chức vụ trong một tổ chức hỗ trợ, giúp đỡ người nghèo, các bị cáo liên tục tạo lập ra các chương trình ảo để lừa đảo chiếm đoạt tiền của hàng nghìn người bằng hình thức huy động vốn trả lãi suất cao.

Theo cáo trạng, Trung tâm hỗ trợ người nghèo trong phát triển nông thôn mới (viết tắt là Trung tâm hỗ trợ người nghèo) thành lập từ năm 2013 và bổ nhiệm Trần Đức Trung làm Chủ tịch Hội đồng thành viên và Lê Thị Hằng làm Tổng Giám đốc. Năm 2015, Phạm Văn Lực, Bùi Thị Oanh và Nhâm Sỹ Phúc đang điều hành “Câu lạc bộ triệu phú tích lũy làm giàu”, hoạt động theo mô hình đa cấp nhưng chưa được cấp phép. Sau đó, Trung và Hằng quyết định nhập Câu lạc bộ triệu phú tích lũy làm giàu Trung tâm hỗ trợ người nghèo và giao cho Lực khai thác nguồn với nội dung: mỗi hội viên khi mua 1 hộp thực phẩm chức năng với giá 1,2 triệu đồng và mua liên tục trong 12 tháng thì nhận được “hỗ trợ” của Trung tâm phát triển người nghèo, nhưng không nêu rõ là hỗ trợ gì.

Tháng 4-2015, do thấy hoạt động này kém hiệu quả nên Trung ký văn bản hủy bỏ “Câu lạc bộ triệu phú tích lũy làm giàu” và triển khai chương trình “Trái tim Việt Nam”. 

Để thu hút người tham gia, Hằng ký ban hành văn bản ghi một số nội dung ưu đãi như: người tham gia đóng 1,2 triệu đồng để trở thành thành viên nhưng từ mã thứ 2 chỉ phải đóng 700.000 đồng. Sau đó, Trung, Hằng và đồng phạm hứa hẹn người tham gia chương trình “Trái tim Việt Nam” được hỗ trợ từ từ 5,2 đến 5,7 triệu đồng (lợi nhuận từ 400 đến 800%) và số tiền lãi sẽ tiếp tục tăng lên cấp số nhân nếu nộp nhiều tiền. Sau khi đóng tiền, người tham gia được nhận 1 sản phẩm thực phẩm chức năng hoặc phân vi sinh trị giá khoảng 150.000 đồng… 

Để tạo niềm tin với người dân, Trung, Hằng và đồng phạm còn tổ chức các hội thảo, cho soạn thảo thư kêu gọi rồi đi xin chữ ký ủng hộ. Quá trình tuyên truyền hoạt động của Trung tâm hỗ trợ người nghèo, các bị cáo thường xuyên đưa thông tin sai sự thật về nguồn vốn của trung tâm, đồng thời hứa hẹn người nộp tiền trong một khoảng thời gian nhất định sẽ nhận được tiền theo chính sách.

Bằng thủ đoạn trên, Trung, Hằng và đồng phạm đã lập được 26 điểm tư vấn, 6 nhóm thu tiền, thu của người tham gia chương trình “Trái tim Việt Nam” tại 16 tỉnh, thành phố, sau đó chuyển về Trung tâm hỗ trợ người nghèo tổng cộng 148 tỷ đồng. Số tiền trên, các bị cáo đã sử dụng một phần tiền của người nộp sau trả cho người nộp trước, mua sản phẩm hỗ trợ, còn lại sử dụng vào mục đích cá nhân. 

Tháng 12-2015, Trung tâm hỗ trợ người nghèo bị giải thể, nhưng Trung và Hằng tiếp tục móc nối với một công ty tổ chức chương trình “Liên kết ba bên” để thực hiện mô hình kinh doanh đa cấp, ban hành chính sách hỗ trợ có mức lợi nhuận lớn với mục đích lấy tiền của người tham gia sau để trả cho người tham gia trước vào chương trình “Trái tim Việt Nam”.

Thực chất, chương trình “Liên kết ba bên” kinh doanh theo mô hình đa cấp, chưa được cơ quan thẩm quyền cấp phép. Sau khi tham gia vào chương trình “Liên kết ba bên”, hơn một nghìn người đã bị Trung và đồng phạm lừa đảo với số tiền bị chiếm đoạt là hơn 42 tỷ đồng. 

Cáo trạng xác định, trong vụ án này, Trung là chủ mưu, tổ chức và điều hành hoạt động của các chương trình trái pháp luật, đưa ra các thông tin gian dối trong về chính sách hỗ trợ để chiếm đoạt 26,3 tỷ đồng từ chương trình “Trái tim Việt Nam” và chiếm đoạt 2,7 tỷ đồng từ chương trình “Liên kết ba bên”. Hằng là người thực hành tích cực, chiếm hưởng cá nhân hơn 8,8 tỷ đồng. Các bị cáo còn lại ở Trung tâm hỗ trợ người nghèo là đồng phạm thực hành tích cực và chiếm hưởng những khoản tiền lớn.

Theo kế hoạch, phiên toà xét xử vụ án này diễn ra trong 10 ngày. Tuy nhiên phiên toà mới sang ngày xét xử thứ hai đã phải dừng lại. Lý do được Hội đồng xét xử cho biết, do thiếu lời khai của nhiều bị hại trong vụ án nên cần phải trả hồ sơ để điều tra bổ sung.