Khó có khả năng thu hồi 1.200 tỷ đồng

Trong số 6 bị can có 3 đối tượng bị bắt tạm giam, là: Trịnh Tuấn Mẫn, nguyên Giám đốc; Huỳnh Quang Xuân, nguyên Trưởng phòng tín dụng xuất khẩu; Trần Kỳ Oanh, nguyên cán bộ tín dụng xuất khẩu VDB Minh Hải để phục vụ cho công tác điều tra vụ án. Còn 3 bị can khác khởi tố cho tại ngoại, cấm đi khỏi nơi cư trú gồm: Vũ Văn Hoan, nguyên Phó Giám đốc; Phan Thanh Hải, Phó trưởng phòng tín dụng xuất khẩu và Phan Văn Toàn, nguyên Phó phòng tín dụng xuất khẩu VDB khu vực Minh Hải.

Bước đầu, cơ quan CSĐT - Bộ Công an đã làm rõ dấu hiệu vi phạm pháp luật trong hoạt động cho vay tại đơn vị này như sau:

Lợi dụng chủ trương  của Nhà nước ưu đãi cho vay xuất khẩu với lãi suất thấp, một số cán bộ, nhân viên VDB khu vực Minh Hải đã cho 7 doanh nghiệp vay gần 1.456 tỷ đồng. Tuy nhiên, việc cho vay của ngân hàng không đúng đối tượng được hưởng ưu đãi; khi cho vay không thẩm định tình hình tài chính và phương án sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp; cho vay không có tài sản đảm bảo hoặc tài sản đảm bảo không tương ứng theo tỷ lệ qui định... dẫn đến nợ quá hạn đến thời điểm 30-6-2013 là hơn 1.210 tỷ đồng. Khi các doanh nghiệp được giải ngân, VDB Minh Hải không kiểm tra, đối chiếu hóa đơn chứng từ, để doanh nghiệp kê khống giá trị hàng hóa mua vào, lập khống hợp đồng xuất khẩu, sử dụng sai mục đích vốn vay.

Trụ sở VDB khu vực Minh Hải. Ảnh: Đ.Triều.

Tại cơ quan điều tra, Giám đốc các doanh nghiệp và những người có liên quan đến việc vay tiền thừa nhận, biết rõ để được vay vốn tín dụng xuất khẩu của VDB, doanh nghiệp phải có chức năng xuất khẩu và hợp đồng xuất khẩu, nhưng đã lập khống hợp đồng, nâng giá trị hợp đồng xuất khẩu lên nhiều lần, lập báo cáo tài chính không thể hiện kinh doanh có lãi để được ngân hàng cho vay. Số tiền vay được phần lớn sử dụng sai mục đích vào đầu tư mua bất động sản, trả nợ và tiêu xài cá nhân,...

Về phía cán bộ, nhân viên VDB khu vực Minh Hải biết rõ tình trạng doanh nghiệp kinh doanh lỗ, làm giả hồ sơ xin vay, sử dụng tiền vay sai mục đích, nhưng đều đưa ra các lý do để biện minh, như: Làm theo chỉ đạo của Giám đốc chi nhánh phân công, làm theo phân bổ hạn mức cho vay, nhằm đảm bảo tăng trưởng tín dụng v.v....

Đến thời điểm này, có 3 đơn vị đã trả một phần nợ cho ngân hàng là: Công ty TNHH Hiệp Thành Phát trả hơn 1,5 tỷ đồng; Công ty TNHH Nhật Đức trả 350 triệu đồng; Công ty TNHH Minh Châu trả 249 triệu đồng; còn lại không trả được nợ. Có 2 doanh nghiệp đã ngừng hoạt động; 2 doanh nghiệp hoạt động cầm chừng, 1 doanh nghiệp cho thuê lại xí nghiệp, 1 doanh nghiệp đang sửa chữa lại không có khả năng trả nợ cho ngân hàng. Đáng lưu ý có Doanh nghiệp tư nhân Ngọc Sinh do bà Đặng Thị Ngợi, Giám đốc đại diện vay 693,4 tỷ đồng, đến nay còn 20 hợp đồng chưa tất toán, với số nợ hàng trăm tỷ đồng.

Như vậy, có dấu hiệu của việc thông đồng để cho vay và vay tiền của VDB khu vực Minh Hải dẫn tới việc khó có khả năng thu hồi số tiền rất lớn nêu trên. Tuy nhiên, trước mắt Cơ quan CSĐT - Bộ Công an chỉ khởi tố  một tội danh, quá trình điều tra sẽ làm rõ hành vi của các đối tượng, nếu có căn cứ sẽ khởi tố thêm các tội danh khác.

Được biết, vụ việc tiêu cực này được phát hiện từ đơn tố cáo của một phóng viên. Qua đó cho thấy, việc quản lý, thanh tra hoạt động tại chi nhánh của VDB còn có lỗ hổng!