Cấp dưới khai làm theo chỉ đạo của Tổng Giám đốc Vũ Quốc Hảo

Trong số 11 bị cáo có đơn kháng cáo, bị cáo Phạm Minh Tuấn (56 tuổi, nguyên Giám đốc Công ty TNHH TMDV Xuân Việt lãnh 6 năm tù trong vụ án này về tội “cố ý làm trái…) có đơn xin xét xử vắng mặt vì đang bệnh nặng được HĐXX chấp nhận.

Ngoài sự tham gia của các bị cáo, luật sư, HĐXX còn triệu tập nguyên đơn dân sự là Công ty ALC II - trực thuộc Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank), đại diện cơ quan giám định và các đơn vị, cá nhân liên quan trong vụ án.

Được xét hỏi đầu tiên, bị cáo Phạm Xuân Nghị (52 tuổi, nguyên Trưởng phòng Cho thuê ALC II) thừa nhận tội danh “cố ý làm trái…” bản án sơ thẩm đã kết luận là đúng nhưng đề nghị HĐXX xem xét lại số tiền bị cáo gây thiệt hại.

Theo bản án sơ thẩm, thì trong 8 hợp đồng bị cáo tham gia bàn bạc, thống nhất đề xuất cho thuê, biểu quyết đồng ý cho thuê 8 hợp đồng số và hợp đồng ủy thác nhập khẩu gây thiệt hại tàn sản nhà nước số tiền trên 451 tỷ đồng. Tuy nhiên, trả lời HĐXX, bị cáo Nghị khai hoàn toàn không được tham gia, bàn bạc với lãnh đạo, thực tế các cuộc họp với lãnh đạo, bị cáo chỉ có mặt để nghe lãnh đạo, cụ thể là bị cáo Vũ Quốc Hảo (Tổng Giám đốc - TGĐ) chỉ đạo, phổ biến, chủ trương mà thôi. “Thấy chủ trương sai, có lần bị cáo đã có ý kiến phản đối nhưng sếp Hảo không nghe”, bị cáo Nghị khai. Bị cáo Nghị thừa nhận trong số các hợp đồng bị cáo tham gia ký kết, không hợp đồng nào thực hiện đúng như thực tế mà chẳng qua là hợp thức hóa để rút tiền nhà nước. Dù nhận tội nhưng bị cáo Nghị đề nghị HĐXX xem xét số tiền quy kết bị cáo gây thiệt hại vì cho rằng con số trên chưa chính xác, bị cáo đề nghị xem xét, đánh giá lại thiệt hại. Với các lý do phạm tội do bị động (làm theo chỉ đạo của sếp), quá trình điều tra đã khắc phục một phần hậu quả, quá trình công tác bị tai nạn lao động (thương tật 31%), bị cáo Nghị đề nghị HĐXX xem xét giảm một phần hình phạt vì cho rằng mức án tòa sơ thẩm tuyên bị cáo 14 năm tù là quá nặng.

Tương tự như bị cáo Nghị, dù bị quy kết đã gây thiệt hại nhà nước trên 300 tỷ đồng trong việc thẩm định 5 hợp đồng khống với nhóm Công ty Quang Vinh nhưng bị cáo Nguyễn Văn Thọ (nguyên Phó trưởng Phòng Cho thuê ALC II, bị tuyên án 13 năm tù trong vụ án này) cũng cho rằng bị cáo chỉ làm theo sự chỉ đạo của cấp trên. Với lý do trên, bị cáo Thọ xin HĐXX xem xét lại mức độ, vai trò phạm tội của bị cáo, khả năng thu hồi nợ các hợp đồng bị cáo đã ký giảm thiệt hại cho nhà nước, gia đình có công, tự thú… giảm cho bị cáo một phần hình phạt.

Trong khi đó, chức vụ chỉ đứng sau TGĐ Vũ Quốc Hảo, phụ trách công tác thẩm định thuê tài chính của ALC II, có nhiệm vụ kiểm tra xem xét, đánh giá tính khả thi của dự án xin thuê tài chính để trình TGĐ phê duyệt… nhưng tại tòa bị cáo Nguyễn Văn Tài (nguyên Phó TGĐ) khai hoàn toàn không biết toàn bộ những việc làm của Vũ Quốc Hảo cũng như không được bàn bạc gì với sếp tổng. Trả lời câu hỏi của HĐXX: “Vậy đến khi nào bị cáo mới biết?”, bị cáo Tài khai: “Đến cuộc họp cuối năm ông Hảo đưa ra chủ trương…”. Dù đổ cho cấp trên nhưng bị cáo Tài thừa nhận có sai phạm trong việc tham gia ký 8 hợp đồng tài chính, gây thiệt hại nghiêm trọng tài sản nhà nước với số tiền lên tới 449 tỷ đồng. Qua đó, bị cáo xin HĐXX cấp phúc thẩm xem xét phạm tội với vai trò thụ động, chỉ giúp sức, không hưởng lợi và đang bệnh nặng (ung thư gan) giảm cho bị cáo một phần hình phạt.

Các bị cáo tại phiên tòa phúc thẩm.

Tương tự như các bị cáo trên, các bị cáo nguyên cán bộ của ALC II, trong đó có bị cáo Lê Thị Tám (56 tuổi, nguyên phòng kế toán ALC), ban đầu có đơn kháng cáo kêu oan (bị cáo Tám) hoặc xin thay đổi tội danh từ “cố ý làm trái…” sang tội “thiếu trách nhiệm…” (bị cáo Tôn Quang Việt, nguyên Phó phòng Cho thuê và Hoàng Quốc Thịnh, nguyên cán bộ phòng cho thuê) nhưng tại tòa thừa nhận tội và chỉ xin giảm nhẹ hình phạt. 

Vào cuối buổi chiều khi tiến hành thẩm vấn bị cáo Vũ Quốc Hảo, so với kháng cáo trước đó, bị cáo Hảo rút đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt ở 2 tội danh “cố ý làm trái…” và “lợi dụng chức vụ quyền hạn…” và chỉ còn kháng cáo kêu oan ở tội “tham ô tài sản”. Trong khi đó, đồng phạm tích cực với bị cáo Hảo trong vụ án này là bị cáo Đặng Văn Hai (nguyên Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH & XD Quang Vinh) kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm.

Theo nội dung vụ án, từ năm 2008 đến 2009, Vũ Quốc Hảo và cán bộ, lãnh đạo dưới quyền đã ký, thực hiện 10 hợp đồng cho thuê tài chính và hợp đồng mua bán đầu tư tài sản với một số công ty, qua đó đã giải ngân 795,235 tỷ đồng. Các hợp đồng này thực chất là cho vay trong khi Công ty ALCII không có chức năng cho vay. Trong số các hợp đồng đã ký, Vũ Quốc Hảo đã có hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt gần 85 tỷ đồng, cố ý làm trái quy định về nghiệp vụ cho thuê tài chính gây thiệt hại nghiêm trọng tài sản nhà nước với số tiền lên tới 386 tỷ đồng. Ngoài ra, vì động cơ tư lợi, Hảo còn lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái quy định về nghiệp vụ cho thuê tài chính nhằm hưởng lợi 3 tỷ đồng. Từ hành vi sai trái trên, Hảo và các đồng phạm đã gây thiệt hại cho nhà nước số tiền 531,8 tỷ đồng.

Với hành vi trên, xử sơ thẩm trước đó, TAND TP Hồ Chí Minh đã tuyên phạt Vũ Quốc Hảo và Đặng Văn Hai tử hình và 9 bị cáo còn lại mức án từ 3 đến 14 năm tù. Sau khi xét xử sơ thẩm, 11 bị cáo làm đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Ngoài ra, nguyên đơn dân sự trong vụ án này là Công ty ALCII và một số đơn vị và cá nhân có quyền và nghĩa vụ liên quan trong vụ án này cũng làm đơn kháng cáo về phần dân sự. Bản án sơ thẩm còn bị VKS kháng nghị về phần dân sự cũng như hình phạt (đề nghị tăng án 3 bị cáo nguyên cán bộ  ALCII gồm Tôn Quang Việt (nguyên Phó trưởng Phòng Cho thuê), Nguyễn Văn Tài và Lê Thị Tám (nguyên Phó phòng Kế toán)