Cần sáng tỏ 4.500 tỷ đồng tăng vốn điều lệ?

Thứ Ba, 30/01/2018, 08:47

Ngày 29-1, phiên toà xét xử giai đoạn 2 vụ án Phạm Công Danh (53 tuổi, nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Xây dựng (VNCB), TGĐ Tập đoàn Thiên Thanh), Trầm Bê (59 tuổi, nguyên phó Chủ tịch thường trực HĐQT, Chủ tịch HĐTD Sacombank) và 44 đồng phạm tiếp tục với phần tranh luận lại của các luật sư sau khi Viện Kiểm sát (VKS) giữ nguyên quan điểm buộc tội với các bị cáo.

Bào chữa cho ông Phạm Công Danh, các luật sư tiếp tục đề nghị xem xét khoản tiền tăng vốn điều lệ 4.500 tỷ đồng vì cho rằng đây là “nút thắt” quan trọng của vụ án. Theo luật sư Trần Minh Hải, đây là khoản tiền rất sát sao với khoản tiền Phạm Công Danh vay nợ BIDV (4.700 tỷ đồng) nhưng trong phần đối đáp VKS chưa rõ về khoản tiền này.

“Nếu như không xem xét khoản tiền tăng vốn cho Phạm Công Danh thì một loạt vấn đề khúc mắc trong vụ án sẽ không thể được làm rõ vì sẽ không biết ai là người bị thiệt hại trong vụ án này. Việc làm rõ khoản tiền này là trách nhiệm của các cơ quan tiến hành tố tụng bởi bị cáo Phạm Công Danh rất khó khởi kiện VNCB (nay là CB) để đòi lại số tiền này. Phạm Công Danh và các đồng phạm mong muốn cấn trừ khoản tiền này vào tổng thiệt hại của vụ án”, luật sư nêu quan điểm.

Bổ sung bài bào chữa của đồng nghiệp, luật sư Hà Hải cho rằng, khoản tiền tăng vốn hiện ở đâu cần làm rõ. Nếu không xem xét sẽ gây ảnh hưởng sâu sắc đến sự thật khách quan của vụ án. Luật sư mong rằng, việc Ngân hàng Nhà nước công khai các bút toán điều chỉnh báo cáo tài chính của CB trước và sau kiểm toán sẽ làm sáng tỏ khoản tiền tăng vốn điều lệ.

Bị cáo Phạm Công Danh tại toà.

Quan điểm của đại diện CB về số tiền này, theo luật sư rất chung chung, chỉ nói là sử dụng hết thì không rõ ràng. Cần làm rõ ai sử dụng, thời gian sử dụng thế nào.

Theo luật sư, ngân hàng có hệ thống hạch toán kế toán thì phải biết rõ tiền đó ở đâu, tiền đó chưa bao giờ thuộc về VNCB do VNCB chưa được tăng vốn. Do chưa bao giờ thuộc về VNCB mà đã sử dụng thì bây giờ phải trả lại.

Về quan điểm của VKS đề nghị 3 ngân hàng Sacombank, BIDV, TPBank phải hoàn trả lại CB số tiền 6.126 tỷ đồng. Theo các luật sư, nếu xem số tiền 6.126 tỷ đồng 3 ngân hàng là vật chứng của vụ án phải hoàn trả cho CB thì khoản tiền 4.500 tỷ tăng vốn điều lệ cũng phải được xem xét và phải làm rõ.

Theo luật sư Hà Hải, bút toán 31 liên quan đến khoản tiền 4.500 tỷ tăng vốn điều lệ nộp vào VNCB của 22 cá nhân và 3 pháp nhân cho thấy, ban đầu CB đã có đề nghị Ngân hàng Nhà nước, Ban kiểm soát đặc biệt hướng dẫn để CB thực hiện điều chỉnh giảm vốn điều lệ theo quy định của Luật Tổ chức tín dụng.

Lý do đưa ra là do Ngân hàng Nhà nước không chấp nhận cho VNCB tăng vốn từ 3.000 lên 7.500 tỷ đồng. Nhưng sau đó thì CB lại cho rằng liên quan đến vụ án ông Phạm Công Danh nên CB sẽ xử lý hạch toán khoản 4.500 tỷ khi có kết luận của cơ quan điều tra.

Từ quan điểm trên của CB, luật sư nói hết sức băn khoăn về vai trò kiểm toán độc lập trong báo cáo tài chính của Ngân hàng CB. “Đáng lý ra thì kiểm toán phải thực hiện đúng vai trò độc lập của mình nhưng bây giờ Ngân hàng CB lại chờ kết quả của vụ án mới có phương án xử lý thì thật vô lý”, luật sư nêu quan điểm.

Sau phần bào chữa của các luật sư cho Phạm Công Danh, các luật sư bào chữa cho các bị cáo, người có nghĩa vụ và quyền lợi liên quan đến vụ án tiếp tục phát biểu ý kiến tranh luận lại với ý kiến của VKS.

Tranh luận lại với VKS về quan điểm cần thu hồi số tiền 6.126 tỷ đồng từ ba ngân hàng, trong đó có BIDV để trả lại cho CB, luật sư bảo vệ quyền lợi cho BIDV “phản pháo”, không chấp nhận ý kiến trên của VKS.

Theo luật sư Nguyễn Huy Thiệp, quá trình giải quyết cho các công ty vay và được VNCB bảo lãnh nên phía BIDV không vi phạm pháp luật. Vì vậy, không có căn cứ buộc BIDV phải trả cho CB (tên mới của VNCB) số tiền 2.550 tỷ đồng. Bởi giao dịch giữa 2 ngân hàng đã hoàn tất trước khi vụ án xảy ra, BIDV đã làm đúng quy định của pháp luật cũng như không hưởng lợi.

Quá trình điều tra và cáo trạng cũng xác định, trong vụ án này Phạm Công Danh và các bị cáo trong vụ án mới là người gây thiệt hại cho VNCB. Con số thiệt hại 2.550 tỷ đồng là mối quan hệ giữa VNCB và 12 công ty nên BIDV không liên quan.

Thực tế BIDV cũng không có quan hệ giao dịch với Phạm Công Danh mà giao dịch với 12 công ty. Số tiền 2.550 tỷ đồng không được xác định là tiền phạm tội mà có hoặc tang vật của vụ án nên không thể thu hồi.

Từ các lập luận trên, luật sư Thiệp nhận định, việc VKS cho rằng các ngân hàng sẽ phải quy hồi tiền để trả cho VNCB (nay là CB) và Phạm Công Danh cùng Tập đoàn Thiên Thanh phải có trách nhiệm trả nợ cho các ngân hàng là điều bất khả thi. Theo luật sư, việc làm này gây khó cho các ngân hàng và hết sức vô lý.

Bào chữa cho ông Trầm Bê, Phan Huy Khang (nguyên TGĐ Sacombank) các luật sư giữ nguyên đề nghị HĐXX xem xét hành vi của các bị cáo có sai sót nhưng không gây thiệt hại cho Sacombank nên tuyên mức án nhẹ hơn mức đề nghị của VKS.

A.Huy