Quy hoạch xây dựng tại Hà Nội: Quá sơ sài

Cụ thể là bản đồ tổ chức không gian quy hoạch - Kiến trúc và cảnh quan (mặt bằng và các mặt đứng triển khai); bản đồ quy hoạch hạ tầng kỹ thuật kèm theo các bản vẽ thiết kế chi tiết; bản đồ tổng hợp hệ thống đường dây và đường ống kỹ thuật; bản đồ chỉ giới đường đỏ (đường ranh giới giữa phần quy hoạch dành cho công trình giao thông, công trình công cộng… với phạm vi xây dựng đô thị, nhà dân…) và chỉ giới xây dựng.

Chính vì thiếu 4 nội dung quy hoạch quan trọng trên, về bản chất đã làm cho các quy hoạch chi tiết xây dựng mà các quận, huyện đã lập chưa phải là quy hoạch hoàn chỉnh và không đúng quy định tại Điều 6, Quyết định 322-BXD/ĐT ngày 28/12/1993, Thông tư 25-BXD/KTQH ngày 22/5/1995 của Bộ Xây dựng về việc lập, phê duyệt đồ án quy hoạch xây dựng đô thị (trước khi Luật Xây dựng có hiệu lực).

Đây cũng là lý do phát sinh khá nhiều quy trình không phù hợp với quy định của pháp luật.Kể cả khi Luật Xây dựng có hiệu lực, các cấp chính quyền trên địa bàn thành phố cũng chưa thực hiện tốt việc công bố các đồ án quy hoạch xây dựng chi tiết dưới các hình thức khác nhau để dân biết, dân thực hiện và giám sát quy hoạch.

Việc cắm mốc giới ngoài thực địa không thực hiện đúng theo Điều 32 Luật Xây dựng và Điều 38 Nghị định 08/2005/NĐ-CP của Chính phủ, mà thông thường chỉ công bố quy hoạch chay sau đó khâu cắm mốc lại làm theo quy trình và thời gian khác rất phiền hà.

Vấn đề bức xúc nữa thuộc về cốt xây dựng có liên quan đến mọi dự án, mọi người dân khi có nhu cầu xây dựng. Theo quy định, cốt xây dựng đô thị phải được xác lập từ khâu lập đồ án quy hoạch chung xây dựng đô thị đến các đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/2.000,1/5.000.

Cốt xây dựng (cốt chuẩn) này phải được một cơ quan quản lý Nhà nước về xây dựng quản lý thống nhất và cung cấp cho các dự án khi có yêu cầu. Tuy đã có cốt chuẩn, nhưng đến nay tại Hà Nội, việc cấp cốt xây dựng chỉ được thực hiện đối với từng dự án, từng tuyến đường; công tác kiểm tra xây dựng theo cốt chuẩn chưa được thực hiện, dẫn đến việc đầu tư, xây dựng các dự án nói chung và dự án thoát nước nói riêng của thành phố hiệu quả thấp và tốn kém.

Kiến nghị bãi bỏ, sửa đổi một số văn bản không phù hợp

Công tác cung cấp thông tin liên quan đến quy hoạch cũng có nhiều vấn đề đáng nói. Nội dung chứng chỉ quy hoạch đã cấp vào thời điểm trước khi Luật Xây dựng có hiệu lực, chỉ ghi địa điểm xây dựng, đồng ý với phương án tổng mặt bằng về quy mô đất xây dựng, mật độ xây dựng tối đa và một số điểm lưu ý không đúng với quy định.

Trên thực tế điều này đã tạo kẽ hở lớn về pháp luật, khiến cho các chủ xây dựng tự do xây cao thấp, tùy tiện tạo dựng về kiểu dáng kiến trúc… Hệ quả là người cấp phép xây dựng cũng thoải mái vận dụng cấp bổ sung, cơ quan xử lý lại khó tìm căn cứ pháp lý để xử lý người vi phạm.

Đặc biệt, khoản 2 Điều 1 Quyết định 110/2004/QĐ-UB ngày 20/7/2004 của UBND TP Hà Nội quy định: "Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội là đầu mối quản lý về chỉ giới đường đỏ theo quy hoạch và cung cấp các số liệu hạ tầng kỹ thuật trên địa bàn thành phố".

Thanh tra Bộ Xây dựng cho rằng, việc thành phố giao nhiệm vụ quan trọng này cho một đơn vị tư vấn như Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội là trái với Luật Xây dựng, cần phải xóa bỏ.

Việc không tuân thủ triệt để công tác quy hoạch, quy hoạch thiếu bản đồ dẫn đến người thực hiện tùy tiện vi phạm, cơ quan quản lý khó có cơ sở xử lý nghiêm và hệ quả là tình trạng xây không phép, trái phép, vượt phép khá bức xúc như thời gian qua. Chính vì thế, Bộ Xây dựng kiến nghị TP Hà Nội sớm bãi bỏ những quy định không đúng với pháp luật hiện hành.

Sửa đổi ngay những văn bản như Quyết định 110/2004/QĐ-UB không để Viện Quy hoạch làm nhiệm vụ cung cấp thông tin quy hoạch; bổ sung một số điều cụ thể tại Quyết định 40/2004/QĐ-UB quy định về thu phí, lệ phí công trình xây dựng; rà soát, sửa đổi Quyết định 28/2006/QĐ-UB ban hành quy định cấp phép xây dựng các công trình trên địa bàn thành phố