Phó Thủ tướng yêu cầu sửa đổi lại hợp đồng liên doanh dự án với đối tác Trung Quốc

• Bộ trưởng Trần Tuấn Anh: Dự án “đắp chiếu” không loại trừ việc cố ý vi phạm pháp luật
• Yêu cầu xác định rõ chi phí để tái khởi động nhà máy sơ xợi Đình Vũ và Ethanol Dung Quất

Nội dung trên được nêu trong văn bản chỉ đạo của Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng về việc tháo gỡ khó khăn cho Công ty TNHH và Luyện kim Việt Trung liên quan đến dự án khai thác mỏ sắt Quý Xa và Nhà máy gang thép Lào Cai liên doanh với Trung Quốc. Đây là một trong số 12 dự án được đưa vào diện kiểm soát đặc biệt của ngành Công Thương.

Theo đó, Phó thủ tướng giao Bộ Công Thương phối hợp với các bộ, ngành liên quan đàm phán, sửa đổi lại hợp đồng liên doanh với đối tác Trung Quốc để phù hợp với Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp 2015. Việc sửa đổi này được lưu ý tính tới bổ sung các cổ đông có năng lực, cũng như sự tham gia góp vốn của các cổ đông Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt Trung (VTM) để hoàn chỉnh dự án trong quý II/2017.

Nhà máy gang thép Lào Cai hiện đang trong tình trạng lỗ (Ảnh LB)

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng cũng giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với UBND tỉnh Lào Cai và các cơ quan liên quan kiểm soát chặt chẽ khối lượng quặng xuất khẩu, đảm bảo đúng quy định của pháp luật, tránh gian lận thương mại.

VTM được thành lập năm 2006 là công ty liên doanh giữa Tổng Công ty Thép Việt Nam (VNSTEEL), Công ty Khoáng sản Lào Cai (LAMICO) và Công ty TNHH Khống chế cổ phần Gang thép Côn Minh, Trung Quốc (KISC) để triển khai dự án khai thác mỏ sắt Quý Xa và Nhà máy gang thép Lào Cai, với tổng mức đầu tư 6.000 tỷ đồng.

Tuy nhiên, đến thời điểm này, hợp đồng liên doanh với đối tác Trung Quốc tại các dự án này đã bộc lộ nhiều bất cập khiến dự án này có mặt trong danh sách 12 đại dự án của ngành Công Thương đã được Chính phủ thành lập ban chỉ đạo để xử lý. Cụ thể, các khoản đầu tư nội bộ củ VTM có giá trị lớn hơn 100.000 USD đều phải theo cơ chế đồng thuận thay vì cơ chế tỷ lệ cổ đông, có nghĩa Hội đồng quản trị công ty muốn làm gì thì phải được toàn bộ thành viên hội đồng quản trị chấp thuận.

Vì thế, dù phía Việt Nam góp vốn nhiều hơn 55,7 triệu USD (55%), phía Trung Quốc 45,5 triệu USD, nhưng phía Việt Nam không được toàn quyền tự quyết hoạt động của công ty mà phụ thuộc vào việc cổ đông phía Trung Quốc đồng ý hay không.

Cũng theo báo cáo của VTM, dự án được đưa vào vận hành từ cuối năm 2014 nhưng đã lỗ 91 tỷ đồng. Năm 2015 và năm 2016, do tiếp tục chịu ảnh hưởng của thị trường thép Trung Quốc nên VTM phải bán phôi thép theo giá thị trường ở mức thấp hơn giá thành, quặng sắt Quý Xa không tiêu thụ được theo kế hoạch, dẫn đến lỗ lũy kế đến hết năm tài chính 2016 lên tới 1.077 tỷ đồng.