Nhiều ngân hàng vẫn ngầm tăng lãi suất

Hơn một tháng qua, lãi suất đồng Việt Nam liên tục biến động theo chiều hướng tăng, từ 11-11,5% lên đến trên 17-18%/năm, nhất là sau vụ Techcombank thực hiện 3 ngày vàng khuyến mãi. Đồng thời lãi suất cho vay VND cũng leo thang từ 13-14% lên 19-21%/năm tùy từng loại khoản vay.

Với mặt bằng lãi suất đang được thiết lập như hiện nay, các doanh nghiệp sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong vay tiền và rút tiền mặt trả lương cho công nhân. Ông Nguyễn Hùng Long, Hiệp hội Doanh nghiệp Bắc Ninh cho biết: 50% số doanh nghiệp thuộc Hiệp hội đã buộc phải tạm ngừng giao dịch với ngân hàng từ khi các ngân hàng áp dụng mức lãi suất cho vay mới.

Chiều 9/12, NHNN đã có Công văn số 9577/NHNN-CSTT về việc yêu cầu Techcombank phải kịp thời rút kinh nghiệm trong việc điều chỉnh lãi suất huy động vốn VND. Và dù trên "danh nghĩa", lãi suất huy động vốn của các NHTM đã quay trở lại với mức 14%/năm nhờ sự "hãm phanh" của NHNN. Tuy nhiên, thực tế thị trường vẫn còn nhiều NH tiếp tục nâng lãi suất lên cao.

Khách gửi tiền vẫn được thỏa thuận lãi suất tới 17%

Sáng 10/12, PV Báo CAND đã có cuộc khảo sát ở một số NHTM về lãi suất tiết kiệm. Do đã được đánh động và bài học nhãn tiền bị tuýt còi của Techcombank nên hầu như không NH nào chịu trả lời lãi suất thực tế cho khách hàng qua điện thoại, mà tất cả đều yêu cầu khách đến thẳng chi nhánh gần nhất để được nhân viên ngân hàng trực tiếp trả lời và cung cấp thông tin.

NH đầu tiên mà chúng tôi "mở hàng" chính là "quả bom" Techcombank trên phố Trần Hưng Đạo. Không còn cảnh người dân xếp hàng để gửi tiết kiệm, cũng không còn cảnh nhân viên ngân hàng đứng chào đón người gửi tiền tại cửa. Ngay cả bảng niêm yết cũng chỉ đề mức lãi suất huy động xuống ngưỡng an toàn là 13,5%/năm. Tuy nhiên, đây chỉ là mức lãi suất niêm yết, còn lãi suất thực thì chỉ khi khách hàng ôm tiền đến trực tiếp mới được nhân viên ngân hàng "rỉ tai".

Khi chúng tôi ngỏ ý muốn gửi 300 triệu đồng với kỳ hạn 1 tháng, nhân viên ở đây cho biết mức lãi suất thực được giao dịch trên sổ sách sẽ chỉ là 13,5%, nhưng khi khách gửi tiền, NH này sẽ tính lãi suất lên đến 15%, trong đó 1,5% khách sẽ được trả luôn ngay sau khi mở sổ. Ngoài ra, nhân viên này cũng cho biết thêm: Những người đã gửi tiền vào ngày 8/12 với lãi suất "khủng" 17% sẽ vẫn được giữ nguyên, không có gì thay đổi.

Techcombank là một trong những ngân hàng tăng lãi suất cao hơn quy định.

Xoay quanh mức lãi suất tiết kiệm 15% là mốc chung mà các NH đều đưa ra khi chúng tôi khảo sát. Tại NH Đông Á, lãi suất được đưa ra là 14,4%/năm cho kỳ hạn 1 tháng với món tiền gửi trên 100 triệu đồng. Tuy nhiên, khách có thể hưởng mức lãi suất cao hơn nếu gửi tiết kiệm theo hình thức mở kỳ phiếu 2 tháng trở lên, lãi suất sẽ được công thêm 0,5%.

Cũng hình thức phát hành kỳ phiếu dành cho khách gửi tiết kiệm, tại Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng VPbank, khách hàng chỉ cần mở kỳ phiếu thời hạn một tháng sẽ được hưởng lãi suất thực lên tới 16,8%/năm, thay vì mở sổ tiết kiệm với lãi suất chỉ có 14%.  Đây là mức lãi suất cao nhất trong ngày 10/12 ở nhóm NH thương mại mà chúng tôi khảo sát được. Xếp thứ nhì thuộc về NH Nam Á với lãi suất 15,9%, tiếp theo là NH Hàng Hải Maritimebank với lãi suất 15,5%.

Tuy nhiên, mức nói trên chỉ dành cho các khách hàng nhỏ lẻ. Đối với những khách hàng VIP, lãi suất thỏa thuận còn cao hơn nhiều. Chính vì thế, hầu như đến NH nào, câu hỏi đầu tiên mà chúng tôi nhận được luôn là "gửi bao nhiều tiền, kỳ hạn bao lâu". Nắm được thông tin rồi, các nhân viên ở đây chỉ việc "nhìn mặt mà đặt lãi suất".

Tại một NH khác, khi biết chúng tôi chỉ gửi 200 triệu, nhân viên ở đây trả lời là 14%, đúng như niêm yết. Song khi hỏi nếu gửi 2 tỉ đồng thì lãi suất thế nào, thì sau khi trao đổi với sếp, nhân viên này cho biết NH sẵn sàng thỏa thuận, có thể chấp nhận lãi suất lên tới 17,3%, và khi làm xong thủ tục gửi tiền, khách hàng sẽ được nhận lại ngay 3% khoản thưởng bằng tiền mặt.

Ngân hàng vi phạm cam kết sẽ bị phạt

Đó là khẳng định từ phía Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam. Theo đó, sau cuộc họp chiều 9/12 của NHNN thành phố Hà Nội và 12 NHTM trên địa bàn, dưới sự chứng kiến của Hiệp hội Ngân hàng, 12 NH đã cam kết đưa lãi suất huy động VND về tối đa là 14% một năm. Trong trường hợp có khuyến mại (bằng tiền hoặc quà tặng), lãi suất thực mà khách hàng được hưởng không được vượt quá 15% một năm. Cam kết này dự kiến được các ngân hàng thực hiện từ 11/12/2010.

Hiệp hội Ngân hàng cho biết, trong lần này, cam kết 15% một năm mang tính bắt buộc chứ không phải là thỏa thuận như trước. NH nào vi phạm quy định sẽ phải chịu các biện pháp trừng phạt từ cơ quan quản lý.

Chiều 10/12, trao đổi với PV Báo CAND, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Giàu cho biết, NHNN đang thanh tra ở những NH sai phạm và đề nghị báo chí nêu đích danh tên các NH vi phạm để có hướng giải quyết. Tuy nhiên, một số chuyên gia kinh tế cho rằng, NHNN đã rút nhanh thanh khoản khỏi hệ thống, điều này gây khan hiếm giả tạo lượng tiền tại các NHTM. Thời gian tới, NHNN cần sử dụng linh hoạt các công cụ hệ thống hơn nữa, qua đó các NHTM sẽ biết rõ định hướng và tự điều chỉnh lãi suất huy động dần dần phù hợp thị trường.