Khó xử lý hàng nghìn container tồn đọng tại cảng Hải Phòng

Hải quan Hải Phòng đã tiến hành thống kê, kiểm tra, phân loại hàng hóa quá hạn từ thời điểm trước ngày 1/1/2013 với các tiêu chí như: tên hàng, doanh nghiệp nhận hàng trên vận đơn và phân loại chi tiết hàng hóa… Số lượng hàng quá hạn nhiều nhất (theo thông tin trên vận đơn) gồm: cao su; lốp ôtô đã qua sử dụng (2.796 container), nhựa phế liệu; giấy phế liệu; sắt, thép phế liệu; quần áo các loại; linh kiện, thiết bị điện, điện tử…

Đáng chú ý, trong số hàng hóa quá hạn ở cảng Hải Phòng có tới 183 container của các công ty thuộc Vinashin và Vinalines. Đến nay, Hải quan Hải Phòng đã kiểm tra, khám xét 371 container quá hạn làm thủ tục hải quan và đang tiến hành các thủ tục xử lí những trường hợp vi phạm.

Hàng nghìn container hàng hóa tồn đọng tại cảng Hải Phòng.

Theo ông Phạm Mạnh Tự, Đội trưởng Đội kiểm soát hải quan, Cục Hải quan Hải Phòng, việc xử lí các trường hợp quá hạn gặp nhiều vướng mắc. Cụ thể, hàng hóa (quá hạn trước ngày 1/1/2013) chủ yếu thuộc danh mục cấm nhập khẩu, như: cao su, lốp ôtô đã qua sử dụng, nhựa phế liệu, giấy phế liệu, sắt thép phế liệu… Trên thực tế, các lô hàng này được tạm nhập để tái xuất.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương đã tạm dừng cấp phép kinh doanh TN-TX các mặt hàng này. Để trốn tránh trách nhiệm, khi cơ quan Hải quan yêu cầu làm việc, chủ thể vi phạm (người gửi hàng, chủ sở hữu) ở nước ngoài đã từ bỏ hàng hóa hoặc không có ý kiến phản hồi. Do đó, cơ quan Hải quan không thể lập biên bản vi phạm hành chính và áp dụng các biện pháp xử phạt. Trường hợp này chỉ có thể áp dụng hình thức xử lí tịch thu hàng hóa sung công quỹ hoặc tiêu hủy.

Trước thực trạng trên, Cục Hải quan Hải Phòng đề xuất phương án thành lập Tổ xử lí do Đội kiểm soát Hải quan, Cục Hải quan Hải Phòng chủ trì phối hợp với Đổi kiểm soát chống buôn lậu khu vực miền Bắc, Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan). Đối với mặt hàng lốp cao su đã qua sử dụng, cao su, Tổ xử lí do sẽ thống kê, phân loại hàng quá hạn tại từng cảng, từng hãng tàu. Đồng thời, xác minh, thu thập thông tin, tài liệu từng lô hàng làm cơ sở thực hiện các biện pháp nghiệp vụ tiếp theo. Sau đó, báo cáo kết quả kiểm tra, đề xuất lãnh đạo Cục Hải quan Hải Phòng ra quyết định kiểm tra thực tế hàng hóa hoặc trưng cầu giám định. Xác định cụ thể hành vi vi phạm, đề xuất xử lí dứt điểm theo phương thức cuốn chiếu lần lượt từng lô hàng, từng cảng.

Đối với các mặt hàng tiêu dùng đã qua sử dụng, nếu hàng về trước ngày 4/4/2013 (thời điểm Bộ Công Thương ban hành Thông tư 05/2013/TT-BCT quy định về kinh doanh tạm nhập tái xuất một số loại hàng hóa), tổ xử lí do sẽ đề xuất Bộ Công Thương cấp phép trở lại để doanh nghiệp tái xuất hết hàng hóa. Trường hợp các lô hàng thuộc danh mục tạm ngừng kinh doanh TN-TX, Đội kiểm soát hải quan sẽ xác minh làm rõ, đề xuất xử phạt vi phạm hành chính, buộc tái xuất hoặc tịch thu