Hàng ngàn xe container trước nguy cơ buộc phải dừng hoạt động

Như đã đưa tin, thời điểm tháng 7/2013, chỉ có 9% trong tổng số trên 7.337 đầu xe container tại Hải Phòng thực hiện đăng ký và được cấp phép kinh doanh vận tải. Số đông còn lại dù không có giấy phép nhưng vẫn ngang nhiên hoạt động mà không gặp trở ngại nào, tạo áp lực căng thẳng và là nỗi ám ảnh về mất ATGT.

Qua những chấn chỉnh bước đầu, tính đến ngày 15/9, có hơn 40% tổng số doanh nghiệp hoạt động trên lĩnh vực vận tải hàng hóa bằng container thực hiện đăng ký và được cấp phép theo đúng hướng dẫn tại Thông tư 18/2013-BGTVT. Nhưng số xe đủ điều kiện được phép hoạt động chỉ có có 1.500 chiếc.

Dẫu có phải buộc dừng hoạt động hàng ngàn xe container thì cũng không lùi, vì mục tiêu an toàn giao thông phải đặt lên hàng đầu.

Như vậy, còn tới những 5.800 đầu xe container đang đứng trước nguy cơ phải dừng hoạt động. Đáng nói là, xe container là phương thức vận tải chủ yếu đối với hàng hóa XNK ra vào cảng Hải Phòng, hàng ngàn xe container dừng hoạt động vào thời điểm 1/10 cũng có nghĩa là hoạt động kinh doanh XNK sẽ có những ảnh hưởng lớn.

Theo Sở GTVT Hải Phòng, dù số lượng hùng hậu nhất nhì cả nước, nhưng trong số 7.337 đầu xe container thuộc nhiều thành phần đăng ký sở hữu khác nhau, trong đó phần lớn là sở hữu tư nhân. Chủ xe thực sự là nhiều cá nhân nhưng lại núp bóng các doanh nghiệp có chức năng vận tải, do đó, doanh nghiệp ngoài việc thu lệ phí ra, không thể chi phối bất cứ hoạt động nào về quản lý phương tiện. Nguyên nhân của sự lộn xộn và dễ dãi nêu trên là do "lịch sử tồn tại", xe container tự hình thành từ khá lâu, trong khi quy định về quản lý hoạt động đối với phương tiện vận tải siêu trường, siêu trọng chưa thực sự rõ ràng. Chỉ đến khi Thông tư 18/TT-BGTVT ban hành thì xe tư nhân mặc nhiên trái luật nếu tham gia kinh doanh vận tải.

Giải pháp khả dĩ để cứu vãn nguy cơ dừng hoạt động đối với xe container sở hữu tư nhân sau ngày 1/10 là rủ nhau vào các HTX vận tải hiện có hoặc liên minh thành lập các pháp nhân tập thể mới chuyên ngành vận tải hàng hóa.

Hiểu rõ tính chất, tầm quan trọng của loại phương tiện đặc thù này có ý nghĩa thế nào đối với thành phố cảng Hải Phòng, Sở GTVT cũng đã xoay xở hết mức nhằm giúp đỡ các nhà xe hợp thức hóa, đủ điều kiện được cấp phép kinh doanh.

Tuy nhiên, theo ông Hoàng Văn Tản, Tổng thư ký Hiệp hội Vận tải hàng hóa đường bộ Hải Phòng thì, nếu chỉ mang danh nghĩa thì ít nhất cũng có từ 350 - 400 đơn vị là doanh nghiệp và HTX xe cá thể, pháp nhân không rõ ràng nên không thuộc đối tượng cấp phép theo Thông tư 18/2013-BGTVT, tương ứng với khoảng 2.000 xe. Bởi năng lực vận tải chỉ có vài đầu xe, hoạt động tùy tiện, kiếm được mối hàng thì chạy, không thì cho thuê xe chứ không thể tổ chức quản lý có tính chất quy mô như Thông tư 18/2013/TT-BGTVT yêu cầu, như: xây dựng phương án kinh doanh, có bộ phận quản lý, theo dõi các điều kiện về ATGT như trạm bảo dưỡng, có đủ cơ số lái phụ xe chuyên nghiệp theo mỗi hành trình.v.v...

Theo chúng tôi, việc thắt chặt quản lý hoạt động đối với xe container là điều hết sức cần thiết trước đòi hỏi bức bách của xã hội về lập lại TTATGT. Giải pháp tốt nhất đối với những xe qua phân loại thanh lọc là tự mình cần phải liên kết lại, thành lập pháp nhân mới đáp ứng những yêu cầu nhất là quản lý công tác bảo đảm ATGT đã quy định tại Nghị định 91/2009/NĐ-CP và nay là Thông tư 18/TT-BGTVT. Không thể vì quyền lợi, vì lợi thế vận tải hàng hóa ra vào cảng mà bỏ qua những nguyên tắc thuộc phạm vi quản lý Nhà nước, trong đó, ATGT phải đặt lên hàng đầu mới là mục tiêu cần hướng tới