Đấu thầu vàng miếng để dẫn dắt thị trường

Hôm nay, 9/4, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ tổ chức phiên đấu thầu bán vàng miếng lần thứ 4 cho các doanh nghiệp (DN) và tổ chức tín dụng (TCTD) được cấp phép. Bước đầu, thị trường đã có những phản ứng với kết quả của 3 phiên đấu thầu trước đó: giá bắt đầu hạ khi có hơn 2 tấn vàng được bổ sung cho thị trường. Trước phiên đấu thầu vàng miếng lần thứ 4, PV Báo CAND đã có cuộc phỏng vấn với ông Nguyễn Quang Huy - Vụ trưởng Vụ Quản lý Ngoại hối (NHNN).

PV: Sau 3 phiên đấu thầu vàng miếng, đặc biệt là sự thành công của hai phiên sau, với hơn 2 tấn vàng được tung ra thị trường. Là đại diện “nhà cái” ông có đánh giá như thế nào?

Ông Nguyễn Quang Huy: Nếu ở phiên đấu thầu đầu tiên ngày 28/3, NHNN chỉ bán được 2.000 lượng thì ở 2 phiên đấu thầu tiếp theo trong tuần vừa qua, NHNN đã bán ra gần hết tổng số vàng dự kiến đấu thầu trong phiên (25.700 lượng vàng/phiên). Như vậy, tổng cộng sau 3 phiên đấu thầu, NHNN đã bán ra 53.400 lượng vàng. Đây có thể được xem là sự thành công xét ở hai khía cạnh. Thứ nhất, qua đấu thầu, NHNN đã bước đầu thực hiện cung vàng miếng qua thị trường. Thứ hai, các văn bản, quy trình thiết kế phục vụ cho đấu thầu vàng được triển khai một cách thông suốt, phù hợp với thực tế.

PV: Kết quả đấu thầu thì thành công, nhưng hiệu ứng thị trường thì xem ra cũng chưa đạt được như mong muốn. Bằng chứng là mục tiêu kéo giá vàng giảm chưa làm được, vì có thời điểm, sau 3 phiên đấu thầu, giá vàng trong nước vẫn tăng mạnh hơn so với giá vàng quốc tế?

Ông Nguyễn Quang Huy: Giá vàng thường có diễn biến rất phức tạp, khó lường và tùy thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có cả yếu tố tâm lý và diễn biến giá vàng quốc tế. Đặc biệt, nếu giá vàng biến động lên xuống trong thời gian ngắn, chỉ trong vài giờ, vài ngày thì chủ yếu do tác động từ hai yếu tố này. Nhiệm vụ của NHNN là thông qua đấu thầu bán vàng miếng để tăng cung cho thị trường, hướng tới mục tiêu giá vàng trong nước bám sát giá vàng quốc tế như Quốc hội và Chính phủ yêu cầu. Với mục tiêu như vậy, NHNN sẽ tiếp tục tổ chức các phiên đấu thầu trong tháng 4 và ngay tuần này chúng tôi sẽ tổ chức 3 phiên nữa. Có lẽ thị trường cũng cần thời gian và có độ trễ nhất định để “hấp thụ” lượng vàng của NHNN đưa ra thông qua các TCTD, DN đã trúng thầu. Chắc chắn là khi NHNN tăng cung vàng miếng cho thị trường, thì cung – cầu sẽ cân bằng hơn và mức chênh lệch giữa giá vàng trong nước và quốc tế sẽ giảm dần.

PV: NHNN luôn khẳng định chỉ bình ổn thị trường vàng chứ không bình ổn giá vàng. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng hai khái niệm này không rạch ròi, và khó phân biệt. Ông có thể giải thích rõ hơn?

Ông Nguyễn Quang Huy: Chúng tôi xác định là phải thực hiện mục tiêu bình ổn thị trường thông qua việc tăng cung khi đánh giá thị trường vàng miếng trong nước đang có sự mất cân đối giữa cung và cầu. Còn vấn đề bình ổn giá theo cách hiểu truyền thống là phải giữ giá ở mức nào đó. Tuy nhiên, NHNN đã nhiều lần khẳng định vàng miếng không phải mặt hàng thiết yếu để phải bình ổn giá. Bên cạnh đó, diễn biến của giá vàng trong nước cũng gắn với giá quốc tế nên rất khó lường đoán. NHNN bình ổn thị trường vàng bằng cách tham gia cung ứng vàng thông qua các TCTD, DN đã được cấp phép, nhằm tạo sự lan tỏa, tạo nguồn cung cho thị trường.

PV: Hiện nay vẫn còn ý kiến cho rằng, NHNN đang thiên về kinh doanh nhiều hơn nhiệm vụ quản lý?

Ông Nguyễn Quang Huy: NHNN ngoài chức năng là cơ quan quản lý thì còn đảm nhiệm vai trò NHTW. Với tư cách NHTW thì chúng tôi tham gia vào một số thị trường với vai trò kiến tạo và mua bán cuối cùng. Chẳng hạn với thị trường ngoại tệ, NHNN cũng thường xuyên tham gia ở cả hai chiều mua và bán mỗi khi thị trường cần có sự can thiệp. Với thị trường vàng miếng, chúng tôi cũng làm tương tự như vậy. Dù mua hay bán thì mục tiêu trước hết của NHNN là mục tiêu chính sách nhằm định hướng, dẫn dắt thị trường, NHNN không đặt mục tiêu lợi nhuận. Tuy nhiên, khi can thiệp trên thị trường, NHNN cũng phải tuân thủ các quy định liên quan tới an toàn dự trữ ngoại hối Nhà nước. NHNN đã thực hiện nguyên tắc đó trên thị trường ngoại tệ và cả trên thị trường vàng miếng.

PV: Xin cảm ơn ông!