Coi chừng rủi ro lớn khi đầu tư vào tiền ảo Bitcoin

Mấy ngày gần đây, dư luận xôn xao trước thông tin diễn đàn nổi tiếng lamchame ở Việt Nam vừa cho biết sẽ chấp nhận thanh toán tiền quảng cáo bằng tiền ảo Bitcoin từ ngày 9/1. Đây là công ty đầu tiên ở Việt Nam công bố chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin. Ngay cả trên thế giới, những nơi nhận loại tiền ảo này cũng chưa nhiều. Vậy Bitcoin là gì? Làm sao để có thể sở hữu, giao dịch?

Theo giải thích của các chuyên gia, Bitcoin (ký hiệu: BTC) là một loại tiền tệ kỹ thuật số phân cấp dựa trên một mã nguồn mở, giao thức Internet ngang hàng. Nó được giới thiệu bởi một nhà phát triển tên là Satoshi Nakamoto trong năm 2009. Trên bình diện quốc tế, Bitcoin có thể được trao đổi trực tiếp bằng máy tính cá nhân thông qua một tập tin ví hoặc một trang web mà không cần một tổ chức tài chính trung gian nào. Trong thương mại, 1 Bitcoin được chia thành 100 triệu đơn vị nhỏ hơn gọi là satoshis, được xác định bởi tám chữ số thập phân.

Các chuyên gia kinh tế cảnh báo: Rủi ro lớn khi đầu tư vào tiền ảo Bitcoin.

Đáng chú ý, Bitcoin có cách hoạt động khác hẳn so với loại tiền tệ điển hình: không có một ngân hàng Trung ương nào quản lý và nó chỉ dựa trên mạng ngang hàng thuộc Internet. Sự cung ứng tiền là tự động, hạn chế, phân chia và có dự kiến, chúng được cấp cho các máy chủ hoặc "Bitcoin miners" nhằm xác minh giao dịch Bitcoin và ghi chúng vào tệp lưu trữ nhật ký giao dịch cứ 10 phút một. Đăng nhập được mã hóa bởi chữ ký số ECDSA và được xác nhận bởi chuỗi các quá trình xử lý brute force các hàm băm SHA256 biến đổi một cách phức tạp bởi "bitcoin miners".

Phí giao dịch có thể áp dụng cho giao dịch mới tùy thuộc vào sự giới hạn trên các nguồn tài nguyên của mạng. Cứ 10 phút hoặc một "block" (gói) của nhật ký giao dịch được gán cho một lượng tiền cung ứng. Số tiền cho mỗi gói phụ thuộc vào thời gian hoạt động của mạng lưới. Hiện tại, 25 Bitcoin được cấp phát cho mỗi 10 phút - block. Nó sẽ giảm một nửa còn 12,5 Bitcoin trong năm 2017 và tiếp tục giảm một nửa cho 4 năm tiếp sau cho đến khi có 21 triệu Bitcoin lưu hành trên thị trường trực tuyến vào năm 2040.

Bitcoin là loại tiền thay thế được sử dụng rộng rãi nhất trong thương mại điện tử. Đến tháng 11/2013, lượng tiền cơ sở của Bitcoin được định giá khoảng 7 tỷ USD. Những biến động lớn trong giá trị tương ứng với đồng USD của một Bitcoin đã gợi lên những lời chỉ trích về tính phù hợp kinh tế của Bitcoin như là loại tiền tệ. Bitcoin thường được giao dịch như một dạng đầu tư. Có một số quỹ đầu tư đã quan tâm đến Bitcoin. Điển hình là Quỹ Peter Thiel đã đổ 3 triệu USD và anh em nhà Winklevoss đã đầu tư 1.5 triệu USD. Sàn ETF Bitcoin cũng sắp được mở. Sàn giao dịch máy khai thác mỏ Bitcoin lớn nhất hiện nay là CEX.io đang khai thác phương tiện tài chính cao cấp này.

Ở Việt Nam hiện nay, cộng đồng "chơi" Bitcoin đang tăng trưởng nhanh chóng. Nhiều ý kiến cũng cho rằng, Bitcoin có độ rủi ro rất cao. Bitcoin có được khi cho máy tính chạy một thuật toán đã được định nghĩa trước với độ khó và thời gian đủ lâu để tìm thấy Bitcoin. Và trong tương lai, họ có thể thay đổi thuật toán, thậm chí tạo ra một loại Bitcoin mới bằng 1 thuật toán mới. Ít ra tiền thật còn được quản lí bởi chính phủ, còn Bitcoin thậm chí chúng ta còn không biết tổ chức đó ở đâu, đang quản lí như thế nào? Các nhà đầu cơ đang tạo cơn sốt ảo với nó, hãy cẩn thận. Một khuyến cáo mới đây nhất cho biết, nếu một nhóm đào Bitcoin kiểm soát trên 50% máy tính tham gia mạng lưới, họ sẽ nắm quyền chi phối các giao dịch và đủ khả năng tạo gian lận, gây thiệt hại cho toàn bộ hệ thống tiền điện tử.

Bên cạnh đó, vì tính chất ẩn danh trong giao dịch, Bitcoin được tội phạm mạng quan tâm. Tuy nhiên, cũng giống như các loại tiền tệ khác, Bitcoin cũng như vàng hay tiền mặt, đều được dùng như vật trung gian để rửa tiền. Trên thế giới, việc chấp nhận Bitcoin trong giao dịch cũng đang gây nhiều tranh cãi. Ông Ben Bernanke, nguyên Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ, đã nêu ra quan điểm rằng, giữ Bitcoin về lâu dài mang lại nhiều hứa hẹn.

Riêng giới tài chính Việt Nam, nhận định về Bitcoin, ngày 14/1, trao đổi với PV Báo CAND, TS Võ Trí Thành, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng, giá trị của đồng tiền chính là lòng tin, được đảm bảo bởi một ngân hàng Trung ương, một thể chế chính trị, một nền kinh tế nào đó. Vì vậy, khi đồng tiền Bitcoin còn chưa có sự bảo đảm nào thì rủi ro là rất lớn. “Tôi không nói đến sự phát triển của thế giới, của nền tài chính toàn cầu trong vòng 30 hay 50 năm nữa, vì rất có thể, đây cũng là một hướng phát triển của thế giới. Tuy nhiên, nói về ngắn hạn trước mắt, thì sẽ có rất ít ngân hàng Trung ương nào dám chấp nhận đồng tiền này. Vì vậy, rủi ro với những ai đang cố tìm kiếm lợi nhuận từ Bitcoin sẽ là rất lớn”, ông Thành khuyến cáo