Chống pháo lậu ở đường biên: "Cuộc chiến" chưa có hồi kết

Cận kề Tết Nguyên đán là thời điểm tình trạng buôn lậu, đặc biệt là mua bán, vận chuyển pháo lậu ở nước ta diễn biến phức tạp. Không chỉ "nóng" ở các tuyến biên giới phía Bắc như Lạng Sơn, Lào Cai, Quảng Ninh… năm nay, trên tuyến biên giới Việt - Lào gồm các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Trị tình trạng mua bán, vận chuyển pháo lậu cũng cam go và không kém phần quyết liệt. Còn "cầu" ắt có "cung", cuộc chiến ngăn chặn pháo lậu cả ở đường biên và trong nội địa vì thế còn diễn biến rất phức tạp.

Những địa bàn " nóng" về pháo lậu

Thiếu tá Đào Văn Vương, Đội trưởng Đội Đặc nhiệm phòng chống tội phạm ma túy, Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Ninh chia sẻ: Năm nay, tình trạng buôn bán pháo lậu trên địa bàn TP Móng Cái (Quảng Ninh) có giảm hơn nhưng lại xuất hiện một số thủ đoạn mới rất tinh vi như thuê học sinh dưới 16 tuổi, vận chuyển pháo lậu qua biên giới…

Với thủ đoạn này, đối tượng buôn lậu đã "né" được việc xử lý của các lực lượng chức năng. Thực tế các vụ buôn bán pháo lậu bị bắt giữ hiện nay cho thấy, giữa các đối tượng trong nội địa với các đối tượng ở bên kia biên giới thường hình thành các đường dây khép kín. Lợi nhuận của loại "hàng hóa đặc biệt này" khiến chúng không từ bỏ bất cứ thủ đoạn nào để vận chuyển pháo lậu về nước.

Thủ đoạn của đối tượng chủ mưu, cầm đầu là liên lạc với đối tượng nước ngoài qua điện thoại hẹn địa điểm, thời gian và phương thức giao hàng. Để tránh bị phát hiện, các đầu nậu không trực tiếp "xuất đầu lộ diện" mà thuê người vận chuyển qua biên giới. Hàng hóa được chia tách thành nhiều công đoạn vận chuyển: Pháo được chuyển từ bên kia biên giới đến sát mép nước, từ đây có một đội ngũ xe ôm tiếp tục vận chuyển ra QL18, đưa lên các xe khách, vận chuyển vào nội địa.

Địa bàn "nóng" về tình trạng vận chuyển, buôn bán pháo lậu năm nay là khu 4, phường Trần Phú, TP Móng Cái. Đây là đoạn biên giới dài, xung quanh có nhiều cây cối rậm rạp rất thuận lợi cho việc tẩu tán hàng hóa và khu 2, thuộc địa bàn Hồng Hà, phường Ninh Dương, có nhiều đường mòn, đường tắt ra quốc lộ rất gần.

Công an TP Lào Cai đang kiểm tra tang vật một vụ buôn bán pháo.

Thủ đoạn của các đối tượng vận chuyển thuê là dùng xe máy, xé lẻ giấu vào trong túi hàng. Điển hình như vào hồi 20h30' ngày 4’1, tại thôn Pẹc Nả, xã Bắc Sơn, TP Móng Cái, Đội tuần tra kiểm soát Đồn Biên phòng Bắc Sơn phát hiện và bắt quả tang Đinh Trung Mỹ (17 tuổi, trú tại xã Hiệp Hòa, huyện Yên Hưng, tỉnh Quảng Ninh) vận chuyển 17kg pháo hoa.

Qua đấu tranh, Mỹ khai nhận trước đó, anh ta đi mua xăng xe đã tình cờ gặp Thắng và Quân (2 người Mỹ mới quen trước đó vài ngày nên không biết địa chỉ). Khi nghe Thắng và Quân rủ đi trông xe và cảnh giới cho họ sang Trung Quốc mua pháo về Việt Nam được trả công 200 nghìn đồng, Mỹ đã đồng ý.

Đến 16h30' cùng ngày, Mỹ, Quân và Thắng đã mang được pháo lậu lên khu vực cánh gà cửa khẩu Bắc Phong để trông xe cho các đối tượng sang Trung Quốc mua pháo. Khi về đến Việt Nam, Quân và Thắng giao cho Mỹ chở một bao pháo ra quốc lộ 18 với tiền công là 500 nghìn đồng. Mỹ đồng ý và trên đường vận chuyển đã bị bắt, còn Quân và Thắng bỏ trốn, vứt lại một thùng carton pháo.

Tại tỉnh Lạng Sơn, địa bàn nóng về tình hình hoạt động buôn bán pháo lậu, chỉ tính từ ngày 1/10/2010 đến thời điểm này, lực lượng biên phòng đã phát hiện và bắt giữ 35 vụ, 28 đối tượng, thu giữ gần 1.500kg pháo các loại. Hầu hết các đối tượng bị bắt giữ là người vận chuyển thuê cho chủ hàng trong nội địa. Chủ hàng thuê cư dân biên giới vận chuyển pháo với số lượng nhỏ, khiến công tác đấu tranh, xử lý các đối tượng gặp rất nhiều khó khăn…

Còn "cầu" ắt còn "cung"

Lợi nhuận từ việc mua bán, vận chuyển pháo lậu rất lớn, mỗi dàn pháo nhỏ gọn mua vào với giá 40 nghìn đồng tại biên giới, khi vận chuyển vào các tỉnh nội địa có thể tăng lên gấp 3 đến 5 lần nên những người vận chuyển thuê bất chấp nguy hiểm vận chuyển cho các chủ hàng. Tình trạng buôn bán pháo lậu không chỉ diễn ra ở biên giới các tỉnh phía Bắc, mà các tỉnh biên giới miền Trung như Lao Bảo (Quảng Trị), Cầu Treo (Hà Tĩnh) cũng đang nóng lên từng ngày.

Chỉ tính riêng trong một tuần cuối tháng 12-2010, các đơn vị biên phòng ở một số tỉnh đã liên tiếp bắt nhiều vụ vận chuyển pháo nổ trái phép trên địa bàn với số lượng lớn. Mới đây nhất, Trạm kiểm soát Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo, BĐBP Hà Tĩnh đã phát hiện Trần Thị Bình (36 tuổi, trú tại huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh), đang trên đường vận chuyển 8,5kg pháo hoa các loại từ Lào về Việt Nam. Qua đấu tranh, Bình khai nhận số pháo trên là pháo hoa của một người bạn làm ăn ở Lào biếu về dùng.

Trong khi đó, lực lượng chống buôn lậu ở đường biên lại có hạn, không phải lúc nào cũng rải quân ở khắp địa bàn để tuần tra, kiểm soát, đặc biệt là khu vực đường mòn hai bên biên giới. Trong khi đó, đối tượng buôn lậu tìm mọi cách "lách luật" bằng cách xé, vận chuyển với số lượng ít, hòng qua mắt lực lượng chức năng và tránh bị truy tố trước pháp luật.

Bởi vậy, bên cạnh việc đẩy mạnh hoạt động tuần tra, kiểm soát ở các tuyến biên giới, trong nội địa, các lực lượng chức năng gồm Công an và Quản lý thị trường cũng cần phải tăng cường kiểm soát, kết hợp với biện pháp tuyên truyền, giáo dục ở từng địa phương, đặc biệt là trong các trường học. Một số vụ vận chuyển với số lượng lớn cần phải được sớm đưa ra xét xử để có tác dụng răn đe, phòng ngừa