Hoàn thiện thể chế, chính sách là yếu tố hàng đầu để phát triển thị trường KH&CN
Trong Chiến lược phát triển KH&CN của TP Hà Nội đến năm 2020, thị trường KH&CN được xác định là một trong những nội dung trọng tâm để đẩy mạnh phát triển kinh tế, kinh tế tri thức, đổi mới mô hình tăng trưởng.
 |
| Triển lãm Growtech quốc tế tại Hà Nội là nơi kết nối công nghệ trong ngành nông lâm ngư nghiệp. |
Theo TS Lê Văn Hoạt, nguyên Phó Chủ tịch thường trực HĐND TP Hà Nội, thị trường KH&CN Thủ đô thời gian qua đã có nhiều chuyển biến, nhưng nhìn chung vẫn phát triển chậm chạp, chưa được như mong đợi. Trong đó, nổi bên 7 hạn chế chính bao gồm: Sự thiếu gắn kết khoa học - công nghệ chưa thực sự bám sát và để phục vụ những yêu cầu của thực tiễn đời sống kinh tế - xã hội; các sản phẩm khoa học - công nghệ thường chưa hoàn thiện, tính mới mẻ, hiện đại, có khả năng sẵn sàng cung cấp cho thị trường rất ít, khó áp dụng vào thực tiễn; Thông tin về thị trường khoa học - công nghệ còn yếu và thiếu hệ thống; Hệ thống tổ chức trung gian (môi giới, tư vấn, giám định, đánh giá, kiểm tra, kiểm định…) còn yếu và chưa khẳng định được vai trò kết nối;
Các tổ chức nghiên cứu và phát triển và các doanh nghiệp KH&CN phát triển chưa nhiều, còn thiếu những định chế tài chính và những cơ chế chính sách liên quan đến việc định giá, hỗ trợ tài chính cho các tổ chức và cá nhân hoạt động khoa học - công nghệ. Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ở Thủ đô đang thiếu những cơ quan tư vấn, hỗ trợ; thiếu những định chế tài chính và cơ chế chính khách khuyến khích, nâng đỡ; khó khăn trong kết nối giới khoa học và doanh nghiệp, doanh nhân.
Theo ông Lê Văn Hoạt, việc phát triển KH&CN phải gắn với khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, bởi đây là hình thức khởi nghiệp gắn liền với sản phẩm của KH&CN, là khởi nghiệp theo cách tư duy mới, mô hình mới, hình thức kinh doanh mới, công nghệ mới, sản phẩm mới… khác biệt với cái cũ, cách làm truyền thống.
Do các sản phẩm có tính đột phá, sáng tạo nên các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo hầu hết đều phải dựa vào và sử dụng công nghệ mới để tạo ra tính cạnh tranh về sản phẩm dịch vụ so với các doanh nghiệp truyền thống. Đây là tiêu chí quan trọng tạo ra sự khác biệt giữa một doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và doanh nghiệp lập nghiệp.
PGS. TS Nguyễn Thành Công - Viện nghiên cứu kinh tế xã hội Hà Nội - cũng cho rằng, phát triển thị trường KH&CN gắn với hình thành và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp Thủ đô. Điều này sẽ góp phần đổi mới mô hình tăng trưởng và sử dụng hiệu quả các nguồn lực để hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, tăng năng suất lao động, nâng cao chất lượng tăng trưởng và sức cạnh tranh của nền kinh tế, đóng góp vào quá trình thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Thủ đô nhanh và bền vững.
 |
| Techfest Mekong 2019 thu hút gần 200 đơn vị tham gia trưng bày hơn 800 kết quả nghiên cứu; có 34 phiên kết nối startup với nhà đầu tư, tổng số tiền quan tâm đầu tư đạt 755.000 USD. |
PGS. TS Nguyễn Thành Công cũng cho rằng để phát triển thị trường KH&CN, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo có hiệu quả, việc hoàn thiện thể chế, chính sách là yếu tố hàng đầu. Trong đó, hoàn thiện hệ thống chính sách về sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ và cạnh tranh, đảm bảo phù hợp với các cam kết của Việt Nam trong các định chế quốc tế và khu vực; hoàn thiện chính sách đầu tư từ ngân sách nhà nước cho phát triển thị trường KH&CN, trọng tâm là cơ chế, chính sách đầu tư vào phát triển cơ sở hạ tầng, phát triển các tổ chức trung gian và thúc đẩy nhu cầu đổi mới công nghệ của doanh nghiệp,
Theo ông Lê Văn Tuyên - Học viện Kỹ thuật quân sự, để đẩy mạnh phát triển thị trường KH&CN ở Hà Nội, cần tập trung các giải pháp:
Một là, hỗ trợ DN đổi mới và nâng cao trình độ công nghệ, thúc đẩy, kích cầu thị trường KHCN. Xây dựng lộ trình đổi mới công nghệ đối với các lĩnh vực sản xuất, các sản phẩm trọng điểm, sản phẩm chủ lực của Thành phố. Hỗ trợ các DN xây dựng và thực hiện lộ trình đổi mới công nghệ.
Hai là, hỗ trợ phát triển hàng hóa, thương mại hóa sản phẩm KHCN, phát triển tài sản trí tuệ. Hỗ trợ các hoạt động xúc tiến thị trường; tìm kiếm, mua công nghệ nguồn, công nghệ cao trong một số ngành, lĩnh vực ưu tiên, trọng điểm. Tạo điều kiện cho các viện nghiên cứu, tổ chức KHCN, trường đại học trên địa bàn TP. Hà Nội, giới thiệu sản phẩm KHCN, công nghệ mới...
Ba là, đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến, tư vấn, môi giới chuyển giao công nghệ. Triển khai các cơ chế, chính sách, quy định của Nhà nước, thể chế hoá các giao dịch trong thị trường KHCN. Tăng cường tổ chức, tham gia các chợ công nghệ thiết bị; phát triển các hoạt động chợ, hội chợ, xúc tiến mua bán công nghệ, sản phẩm KHCN. Nâng cao hiệu quả hoạt động của Sàn Giao dịch công nghệ và thiết bị; kết nối với các sàn giao dịch công nghệ trong và ngoài nước. Phát triển và quản lý các tổ chức trung gian tư vấn, môi giới.
Bốn là, đẩy mạnh các hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong các DN. Cần xây dựng cơ sở pháp lý cho hoạt động đầu tư mạo hiểm, hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp, đảm bảo cho các nhà đầu tư mạo hiểm có môi trường kinh doanh an toàn và hợp pháp, có quy định khuyến khích thành lập các công ty đầu tư, quỹ đầu tư mạo hiểm cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, có chính sách miễn, giảm thuế đối với hoạt động đầu tư cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
