Ước vọng của người dân Cù Dù
Thôn Cù Dù, xã Lộc Vĩnh (huyện Phú Lộc, Thừa Thiên-Huế), có 32 hộ dân với gần 200 nhân khẩu, hàng chục năm nay sống tách biệt với thế giới bên ngoài, không điện, không đường... quanh năm đi bộ trên cát. Một dự án du lịch đang được triển khai trong thôn, đồng nghĩa với người dân phải chuyển đi nơi khác, thế nhưng người dân vẫn còn băn khoăn, rời quê cũ không biết sẽ làm gì để sống.
Sống ở ốc đảo
Qua của biển Cảnh Dương, phải mất thêm 4km đi bộ mới đến được Cù Dù. Thôn Cù Dù có 32 hộ, với 198 nhân khẩu, trước mặt là biển, sau lưng là dãy núi cao che chắn. Hàng chục năm trời người dân sống tách biệt, không điện, không đường, cuộc sống vô vàn khó khăn, thiếu thốn.
Cụ Nguyễn Hàn (87 tuổi) tâm sự: "Trong thôn không có một chiếc xe đạp, cũng chẳng có xe máy, mà có xe cũng không có đường mà đi. Thời gian trước, ở đây cực không thể chịu nổi, người dân chủ yếu ăn sắn độn cơm. Ngày lao động trồng lúa nước, đêm về phải đi trồng sắn ở các nương rẫy, chặt củi rồi đi bộ ra chợ Vinh Hiền cách thôn hơn 10km để bán. Kiếm đủ miếng ăn gian khổ lắm. Nhiều người chịu không nổi, bỏ làng ra đi".
Cuộc sống khó khăn nên thanh niên mới lớn tìm vào TP Hồ Chí Minh may đồ gió, làm nghề... ở thôn toàn người lớn và trẻ em, đời sống vật chất, tinh thần đều thiếu trầm trọng... Mỗi lúc trong thôn có người ốm nặng, mọi người thay nhau gánh bệnh nhân vượt rừng đến bệnh viện, nếu không thì nhờ Đồn Biên phòng 232 đóng ở biển Cảnh Dương sang giúp. Uớc nguyện của người dân Cù Dù là làm sao có con đường để đi lại giao lưu trong vùng, có điện để thắp sáng... thế nhưng đó chỉ vẫn là ước mơ.
Mơ về một ngày mới
Khó khăn hơn vẫn là chuyện học hành của con em trong thôn. Gia đình anh Hồ Văn Chi, có 4 đứa con nhưng chỉ có đứa út là được đi học, những đứa lớn trước đây đều thất học do không có trường, đứa làm nông, đứa đi vào
Anh Trần Tàu, trưởng thôn Cù Dù cho biết: "Khoảng năm 1992, Đồn Biên phòng 232 đã cử các cán bộ, chiến sĩ sang thôn để dạy xóa mù. Đến năm 2001, huyện Phú Lộc đã vận động cán bộ, công nhân viên trong toàn huyện, đóng góp mỗi người một ngày lương, xây dựng một ngôi trường nhỏ gồm 3 phòng học ở thôn. Cũng từ đây, Phòng Giáo dục huyện đã cử giáo viên về ở lại thôn để dạy chữ cho con em của thôn theo hệ xóa mù. Vì vậy rất ít học sinh có điều kiện học tiếp THCS.
Theo anh Trần Tàu, do địa hình cách trở, 2 cửa biển Cảnh Dương và Tư Hiền chắn 2 đầu, học sinh muốn học tiếp THCS phải đi bộ rồi đi thuyền qua cửa biển Cảnh Dương nên rất khó, nhất là vào những ngày mưa bão. Trước đây, cũng có một số học sinh đi học, suýt bị lật thuyền ở cửa biển nên gia đình không dám cho đến trường nữa.
Toàn thôn hiện có 15 em học sinh từ lớp một đến lớp bốn. Thầy giáo Nguyễn Văn Thủy, phụ trách dạy học ở thôn Cù Dù cho hay, suốt năm học vừa qua, anh phải qua đây ở lại nhà trưởng thôn để dạy học cho các em. 15 em học 4 lớp, học ghép, thầy Thuỷ phải một mình dạy cả 4 lớp. Điều kiện khó khăn nên việc tiếp thu của các em rất chậm, do đó chỉ chú trọng dạy cho các em biết đọc, biết viết...
 |
| Nhà của người dân thôn Cù Dù được làm sát chân núi, mặt hướng ra biển |
Đầu năm 2007, Tập đoàn Banyan Tree (
Tháng 12 năm 2007, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế đã có quyết định thu hồi diện tích hơn 3 triệu m2 đất tọa lạc tại thôn Cù Dù để cho dự án Laguna thuê. Thế nhưng chưa kịp mừng người dân lại phải lo lắng bởi giá đền bù quá thấp. Anh Trần Tàu cho biết, đất nông nghiệp được đền bù 10.500đồng/m2; đất rừng đền bù 2.500đồng/m2; đất thổ cư có sổ đỏ đền bù 33.500đồng/m2. Mỗi hộ dân khi di dời được hỗ trợ 5 nghìn đồng/ngày/6 tháng (chỉ đủ để ăn hai gói mì tôm mỗi ngày).
Ngoài ra, việc áp giá đền bù nhà cửa quá thấp so với thực tế. Theo người dân, ngày nào xã Lộc Vĩnh cũng giục dân nhận tiền, trong lúc đó đất tái định cư thì chưa bố trí, và giá cả bao nhiêu? Hơn nữa, điều quan tâm của người dân khi chuyển đến nơi ở mới là làm nghề gì để kiếm sống.
Mệ Nguyễn Thị Thẻo (65 tuổi) cho hay, sống ở Cù Dù tuy thiếu thốn đủ điều nhưng quen bám đất bám làng, hết mùa lúa ra bãi biển xúc hàu đi bán, chừ huyện bố trí qua khu tái định cư bên bãi đất trống ở bên sông Bù Lu dân biết mần chi mà ăn. Hơn nữa giá cả leo thang, đền bù với giá như trên thì dân lấy chi mà sinh sống. Nếu thấy không được thì cho dân bám trụ lại tại làng. Đây cũng là những bức xúc, trăn trở của người dân ở thôn Cù Dù trước khi rời khỏi ốc đảo gắn bó với họ lâu nay
