Đề xuất nghiên cứu bảo tồn cá thòi lòi

• Bảo tồn, phát triển những vùng đất ngập nước tại đồng bằng sông Cửu Long
• Bảo tồn và phát triển đa dạng sinh học ở Đồng Tháp
• Thành lập Khu bảo tồn loài và sinh cảnh voi Quảng Nam
• Bảo tồn loài khỉ giữa khu du lịch sinh thái

Trước đó, đoàn công tác của Bộ KH&CN có đến làm việc với tỉnh Cà Mau. Tại buổi làm việc, UBND tỉnh đã đề xuất Bộ KH&CN hỗ trợ thực hiện 13 nhiệm vụ. 

Sau đó, Bộ KH&CN đồng ý hỗ trợ tỉnh thực hiện 12 nhiệm vụ, trong đó có nghiên cứu giải pháp ứng dụng công nghệ để khôi phục, bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá thòi lòi ở huyện Ngọc Hiển. 

Cá thòi lòi là đặc sản được ưa chuộng.

Đề tài này xuất phát từ việc UBND huyện Ngọc Hiển đề xuất Sở KH&CN tỉnh Cà Mau nghiên cứu khôi phục cá thòi lòi, trong tình trạng loài cá này đang bị người dân khai thác quá mức, nguy cơ cạn kiệt trong tự nhiên. 

Từ đề xuất đó, Sở KH&CN đã rà soát, liên hệ với các Viện, Trường trong khu vực phía Nam để chuyển giao công nghệ cho UBND huyện Ngọc Hiển phát triển cá thòi lòi. Tuy nhiên, các Viện, Trường chưa có nghiên cứu về đề tài này. Do đó, tỉnh Cà Mau đề xuất đặt hàng nghiên cứu khoa học về đề tài. 

Được biết tỉnh Cà Mau đã gửi phiếu đề xuất đặt hàng nhiệm vụ KH&CN cho Bộ KH&CN. Để từ đó, Bộ KH&CN có cơ sở thự hiện các quy trình nhằm đi đến tìm được chủ nhiệm và đơn vị chủ trì thực hiện đề tài. 

Cá thòi lòi được người dân khai thác dưới tán rừng ngập mặn ở huyện Ngọc Hiển (Cà Mau).

Mục tiêu của đề tài là xác định cơ sở khoa học và thực tiễn để xây dựng quy trình sản xuất giống, nuôi thương phẩm cá thòi lòi góp phần khôi phục, bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá thòi lòi tại Cà Mau nói riêng, các tỉnh ĐBSCL có điều kiện sinh thái tương tự nói chung. 

Cụ thể, đánh giá hiện trạng nguồn lợi cá thòi lòi tại địa phương; xác định đặc điểm sinh thái phân bố, đặc điểm sinh học của cá thòi lòi; xác định điều kiện lưu giữ, thuần dưỡng cá thòi lòi; xây dựng quy trình sản xuất giống, quy trình nuôi thương phẩm cá thòi lòi; xây dựng các mô hình tuyên truyền, bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá thòi lòi. 

Thời gian thực hiện trong 36 tháng (tháng 4-2020 đến 3-2023), tổng kinh phí dự kiến là 8 tỷ đồng, trong đó ngân sách sự nghiệp khoa học của Bộ KH&CN là 7,2 tỷ đồng, ngân sách sự nghiệp khoa học của địa phương (đối ứng) 800 triệu đồng.

Theo UBND tỉnh Cà Mau, đề tài được đặt ra hết sức cấp thiết, đáp ứng được các mục tiêu của chương trình bảo vệ, phát triển nguồn lợi thủy sản; bảo tồn, sử dụng bền vững nguồn gen cấp Quốc gia và quy hoạch phát triển du lịch bền vững ĐBSCL. 

Cá thòi lòi đang bị người dân khai thác quá mức, nguy cơ cạn kiệt trong tự nhiên.

Đồng thời đáp ứng được các mục tiêu của quy hoạch về phát triển KH&CN; phát triển kinh tế xã hội; phát triển du lịch quốc gia Mũi Cà Mau. Nếu đề tài này được thực hiện thì đây là nghiên cứu đầu tiên trên cả nước về lĩnh vực và đối tượng. Kết quả nghiên cứu không những được ứng dụng tại tỉnh Cà Mau mà còn có thể ứng dụng cho cả vùng ĐBSCL. 

Ở Việt Nam, cá thòi lòi thường phân bố ở các vùng cửa sông, vùng ngập mặn ven biển ĐBSCL. Tại tỉnh Cà Mau, cá thòi lòi sinh sống chủ yếu dưới tán rừng ngập mặn và vùng bãi bồi Mũi Cà Mau (huyện Ngọc Hiển).