Vĩnh biệt một huyền thoại SBC

Hung tin về người anh hùng "đất thép" đã vĩnh viễn ra đi đột ngột sau một cơn đột quỵ đã khiến cho nhiều người ngỡ ngàng. 50 tuổi đời, 33 tuổi nghề, sự dấn thân, gan dạ, mưu trí, Lý Đại Bàng cùng đồng đội đã lập hàng trăm chiến công, bắt hàng ngàn tội phạm, tạo nên uy danh một lực lượng SBC huyền thoại của những năm 80-90 của thế kỷ trước. Và ngay từ những năm 80 ấy, Lý Đại Bàng "SBC" đã trở thành một cái tên huyền thoại...

Đại tá Lý Đại Bàng (giữa) trong dịp nhận bằng công dân trẻ thành phố 30 năm.

Lý Đại Bàng "SBC"

17 tuổi, Lý Đại Bàng, người con sinh ra và lớn lên ở Củ Chi bước vào Lực lượng Công an mang theo những hoài bão của một chàng thanh niên mới lớn khi đất nước vừa bước qua khói lửa chiến tranh, ấy là năm 1978. Ngày đầu tiên khoác áo công an trong vị trí là một cảnh sát khu vực, bản lĩnh, thông minh, gan dạ, Lý Đại Bàng nhanh chóng được điều về làm trinh sát săn bắt cướp  - SBC (quận 5).

Có thể nói, cái tên Lý Đại Bàng gắn liền với danh từ SBC. Cũng từ nơi đây, niềm đam mê được tham gia chống tội phạm hình sự, Đại Bàng - loài chim mạnh mẽ nhất đã có dịp tung cánh. Sài Gòn những năm này đặc biệt phức tạp về an ninh trật tự. Rất nhiều tên lưu manh, côn đồ trốn thoát từ nhà giam và những binh lính, sĩ quan quân đội của chế độ cũ với "hàng nóng" trong tay đã tập hợp thành những băng nhóm tội phạm "xã hội đen". Những băng nhóm này hoạt động rất liều lĩnh, giết người không ghê tay công khai ngay trên đường khiến người dân hoảng loạn, khiếp sợ.

Tháng 3/1978, 5 đội SBC một lực lượng chống cướp giật tinh nhuệ, thuộc Phòng Cảnh sát hình sự thành phố và Công an quận 1 được thành lập gồm 72 cán bộ, chiến sĩ được tuyển chọn kỹ càng. Hai tháng sau, có thêm Đội SBC thuộc Công an quận 5 với nòng cốt là các chiến sĩ trẻ, gan dạ ra đời. Có những tên tuổi về sau đã trở thành thần tượng, niềm tự hào của nhiều người dân như: Đội trưởng Phan Thanh (tức Ba Tung), Lý Đại Bàng, Mai Văn Tấn...

Thành viên của Đội SBC như Lý Đại Bàng luôn hoạt động trong cảnh "ngàn cân treo sợi tóc". Với họ "việc bắn nhau với cướp như cơm bữa", sự sống và cái chết chỉ cách nhau gang tấc. Không ít băng nhóm tội phạm đi ôtô, sử dụng toàn "hàng xịn" như côn 45, ru-lô nòng ngắn, nhỏ gọn, vác theo cả hàng trăm viên đạn, trong khi lính SBC ban đầu chỉ có K54 và K59. Tuy nhiên, những chiến sĩ trẻ như Lý Đại Bàng không khi nào chùn bước.

Nhiều người dân thành phố này sẽ còn kể mãi hình ảnh Lý Đại Bàng và đồng đội, trong vai những bác xích lô, anh chàng cửu vạn nằm vật vờ tại một ngã tư nào đó nhưng khi phát hiện "con mồi", nhảy phốc lên chiếc Honda 67 xoáy nòng, phi với vận tốc cả trăm km/giờ, bẻ cua, vừa rượt đuổi vừa bắn súng bằng hai tay như phim hình sự...

Giữa năm 1984, địa bàn quận 5 liên tiếp xảy ra nhiều vụ cướp táo bạọ Thông tin ban đầu cho thấy, đó là những đối tượng đặc biệt nguy hiểm, manh động, chúng sẵn sàng sử dụng "hàng nóng" để cướp. Từ nhận dạng và mô tả của quần chúng, Công an quận 5 đã điều tra ra tung tích của hai tên sát nhân rồi giao cho Đội SBC bằng mọi cách phải triệt phá nhóm tội phạm nàỵ.

Từ lời khai và miêu tả của những bị hại, Công an quận 5 đã phác họa được chân dung của hai tên cướp, xác định danh tính là anh em Nguyễn Văn Chính, Nguyễn Chính Thắng. Nhóm này hoạt động rất rộng trên thành phố, thực hiện trót lọt hàng chục vụ cướp và đang mang lệnh truy nã đặc biệt.

Nhận nhiệm vụ, Lý Đại Bàng trên chiếc xe Honda 67 xoáy nòng, rong ruổi trên các ngả đường để đón lõng hung thủ. Hôm ấy, nhác thấy bóng dáng hai thanh niên chở nhau trên xe Honda bám theo một phụ nữ xách giỏ đi chợ, linh tính nghề nghiệp khiến Lý Đại Bàng nhận ra ngay đó chính là hai tên cướp mà cả lực lượng SBC đang ráo riết truy lùng. Anh tăng ga bám sát đối tượng chờ thời cơ để bắt gọn bọn cướp trước khi chúng kịp gây án. Đến một ngã tư, Lý Đại Bàng vọt lên ngang tầm xe của hai tên cướp rồi buông tay lái, nhún người bay vọt sang. Hai tên cướp đổ vật xuống đường, tên ngồi sau định rút súng chống trả, nhanh như cắt với một thế võ điêu luyện, Lý Đại Bàng vẫn kịp khống chế, khiến tên cướp hung hãn không kịp bóp cò...

Tên còn lại hốt hoảng lên xe bỏ chạy, khi ấy, những đồng đội khác của Lý Đại Bàng đã kịp thời có mặt tham gia hỗ trợ. Sau mấy loạt đạn, tên cướp trúng đạn nhưng vẫn kịp tháo chạy. Bàn giao tên bị bắt cho đồng đội, Lý Đại Bàng lần theo dấu máu của tên trúng đạn. Đến trước khách sạn Trung Mai, dấu máu biến mất, chỉ còn chiếc xe máy của tên cướp đổ vật bên đường.

Nghĩ tên cướp với vết thương không thể vào trong khách sạn ẩn nấp, Lý Đại Bàng một mình lặng lẽ tiến vào con hẻm gần khách sạn, đúng như suy tính của Lý Đại Bàng, anh phát hiện tên cướp đang chuẩn bị leo lên một chiếc xích lô tẩu thoát, không vội, chờ tên cướp không đề phòng, Đại Bàng từ phía sau, lao tới khống chế đối tượng, bẻ quặt tay y ra đằng sau. Tên cướp đưa tay còn lại vào bụng móc trái lựu đạn định đưa lên miệng cắn chốt nhưng đã muộn, bàn tay to khỏe, từng động tác nhanh và chính xác của Lý Đại Bàng đã kịp chặn lại, quả lựu đạn văng ra xa.

Trong cuộc đời đánh án của Lý Đại Bàng có hàng trăm trận chiến sinh tử như thế, chỉ sau một thời gian ngắn, lực lượng SBC quận 5 đã phá trên 60 băng cướp, bắt 300 tên tội phạm, thu nhiều súng đạn. Trong đó có băng nhóm của Nguyễn Văn Hoàng, tức Hoàng "Cần Thơ" nổi tiếng vì tài giật đồng hồ. Khi bị bắt, hắn thừa nhận số đồng hồ, dây chuyền vàng đã cướp, gom hết có thể đổ đầy cả một... thùng phuy. Như băng của Tuấn "Côn Đảo", những kẻ từng "coi nhà tù như rạp hát" đã gây ra không ít vụ cướp táo bạo, rồi đến băng "Sinh Phú Nhuận", "Tâm nhập nha", băng Võ Tùng Hội...

Sau những chuyên án triệt phá các băng nhóm giang hồ, tên của tay "hình sự" trẻ Lý Đại Bàng được giới tội phạm giang hồ coi như một khắc tinh. Có lần, một tên cướp đã gí súng nhựa vào một thanh niên đi đường đòi cướp xe nhưng khi hắn nhận được câu trả lời: "Đây mới là hàng (súng) thật, Lý Đại Bàng đây", nghe đến cái tên ấy, tên cướp bủn rủn tay chân, rơi cả khẩu súng giả, sụp xuống chịu trói.

Cuộc đời như tên gọi

Có lần Lý Đại Bàng tâm sự: "Mỗi khi xuất trận, chúng tôi thường động viên nhau, đối tượng của mình có thể không có súng hoặc nếu có súng cũng chưa chắc đã bắn trúng mà nếu có bắn trúng thì chắc gì mình đã chết". Với suy nghĩ AQ rất đáng yêu như thế, Lý Đại Bàng cùng đồng đội mình đã thực sự xả thân, chiến đấu vì sự bình yên của nhân dân.

Năm 2001, từ vị trí Phó Công an quận 5, Lý Đại Bàng được điều về làm Phó phòng Cảnh sát phòng chống các loại tội phạm về ma túy, Công an TP HCM. Trước một "mặt trận" mới, Lý Đại Bàng cùng đồng đội đã phá hàng chục vụ buôn bán ma túy lớn nhỏ, điển hình là Chuyên án 403H, phá tan "tập đoàn" mua bán heroin do Nguyễn Văn Hải (tức Hải "Luận") và Nguyễn Viết Dũng (tức Dũng "Lừng") cầm đầu, với 29 tên tội phạm sừng sỏ buôn bán trên 39 kg heroin.

Từ một số thông tin của người dân, Công an TP HCM phát hiện một đường dây mua bán vận chuyển ma túy với quy mô rất lớn từ biên giới về nhiều tỉnh, thành trên cả nước. Xác định rõ đường dây này là một tổ chức đặc biệt nguy hiểm, một số kẻ tham gia đường dây này đang bị lệnh truy nã toàn quốc, luôn thủ “hàng nóng”, sẵn sàng chống trả nếu lâm vào thế bất lợi.

Khó khăn và rất nhiều nguy hiểm, Lý Đại Bàng cùng 3 trinh sát có mặt đúng vào lúc bọn tội phạm đang chuyền tay nhau hết bánh heroin này đến bánh khác từ xe hơi vào kho tại một địa điểm bí mật thuộc tỉnh Đồng Nai. Từ vị trí ẩn nấp đến nơi tập trung của bọn tội phạm chưa đến 50 mét. Các trinh sát trong tư thế sẵn sàng chiến đấu, chỉ chờ Lý Đại Bàng ra hiệu lệnh tấn công. Nhưng Lý Đại Bàng chỉ im lặng, sau đó anh ra lệnh rút êm, trong cái tiếc ngẩn ngơ của đồng đội, bởi đâu phải lúc nào cũng có một cơ hội như thế.

Chỉ thời gian ngắn sau, toàn bộ "tập đoàn" ma túy với 29 súng ngắn và lựu đạn bị Công an TP HCM bắt gọn. Sau này, khi thấy súng ngắn và lựu đạn của bọn tội phạm ma túy được trang bị tận răng, anh em trong Chuyên án 403H mới hiểu, vì sao lần chạm trán trước, Lý Đại Bàng lại ra lệnh rút lui, đấy là chưa kể, nếu đánh án không thành sẽ "rút dây động rừng", chuyên án có thể bị phá sản.

Chiến công nối tiếp chiến công, trong một bài viết ngắn ngủi này, chúng tôi không thể nào kể hết những chiến công thầm lặng của người anh hùng họ Lý cùng đồng đội. Sau mỗi chuyên án thành công, khi được hỏi về mình, Lý Đại Bàng chỉ cười và bảo: "Đấy là nhờ sự chỉ huy của lãnh đạo Công an TP HCM, công sức của tất cả anh em đơn vị, mình thì có gì mà kể!".

Khi điếu văn do đồng chí Đại tá Lê Đông Phong, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Giám đốc Công an TP cất lên đã làm nước mắt của những người đồng đội không khỏi xúc động.

Hàng trăm cán bộ, chiến sĩ cũng có mặt để viếng đồng chí Đại tá Lý Đại Bàng trong nỗi niềm thương tiếc, ngậm ngùi phút chia ly.

Hơn 30 năm khoác trên mình bộ quân phục, từ một chiến sĩ công an khu vực, Lý Đại Bàng đã lần lượt giữ các chức vụ: Đội phó Đội Cảnh sát hình sự Công an quận 5, Phó trưởng Công an quận 5, Đội trưởng Đội Cảnh sát Đặc nhiệm, Trưởng phòng CSĐT tội phạm về ma túy. Năm 2005, Lý Đại Bàng được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân thời kỳ đổi mới. Nguyên mẫu một Lý Đại Bàng đã được dựng thành phim SBC, đi vào tác phẩm văn học, kịch nói, cải lương... Đồng đội và nhân dân từng ví anh như một con chim đại bàng bất khả chiến bại, một huyền thoại về hình tượng người chiến sĩ Công an nhân dân...

Tôi đã vài lần được gặp anh, có lần anh tiếp chuyện và chỉ nói về án, về tội phạm có tổ chức ngày càng chuyên nghiệp, về sự xả thân, hiểm nguy của đồng đội. Ấn tượng về người anh hùng này là một người ít nói, hơi khó tính, nhưng rất cương nghị. Có lẽ với cánh báo chí thì như thế, nhưng với đồng đội thì lại là một Lý Đại Bàng rất khác, nghe kể, có lần anh đã cầm cả đồng hồ, bán cả dây chuyền vàng vợ tặng để hỗ trợ đồng đội trong những lần đánh án. 

Đêm 8/4/2010 là ca trực chỉ huy của người Trưởng phòng CSĐT tội phạm về ma túy - Đại tá Lý Đại Bàng tại trụ sở số 55 An Bình, quận 5. 7h sáng hôm sau, các chiến sĩ gõ cửa phòng để báo cáo thì không nghe tiếng trả lời. Nghi có chuyện chẳng lành, mọi người bật cửa vào thì thấy Lý Đại Bàng gục đầu bất động trên bàn làm việc, bên cạnh, chồng hồ sơ dày cộm về các vụ án ma túy dang dở vẫn đang được mở...

Từ nay, những câu chuyện phá án, những chuyên án của Lý Đại Bàng sẽ không còn nữa. Nhưng với nhiều người dân thành phố, với những đồng đội từng sát cánh, với chúng tôi, những người làm báo, những chiến công của Anh hùng Lý Đại Bàng chắc chắn sẽ còn được kể mãi. Như một vị lãnh đạo Công an TP HCM đã nói: "Đại tá Lý Đại Bàng, một huyền thoại SBC đã nằm xuống, nhưng chắc chắn những gì anh cống hiến cho đời, cho Tổ quốc, cho nhân dân sẽ sống mãi trong lòng chúng ta"...

Hôm nay, 14/4/2010, Anh hùng Lý Đại Bàng sẽ được an táng tại nghĩa trang An Nhơn Tây, Củ Chi. Xin thắp một nén nhang lên mộ anh. Lý Đại Bàng - anh hãy yên nghỉ và tin rằng, đồng đội của anh, sẽ tiếp tục cuộc đấu tranh không khoan nhượng với bọn tội phạm, giữ gìn sự bình yên cho hàng triệu người dân, như anh đã từng vì nhân dân mà chiến đấu...

Lý Đại Bàng, anh đã sống trọn một cuộc đời - dù ngắn ngủi - đúng như tên gọi của mình...