Thanh Xương vùng quê yên bình

Noong Nhai là một bản thuộc xã Thanh Xương, huyện Điện Biên (Điện Biên). Xứ Mường Then (Mường Trời) có 3 vùng đất thiêng là U Va, Noong Nhai và Pom Loi. Noong Nhai dịch nghĩa tiếng Kinh có nghĩa là “ao vỡ”. Tương truyền, gần 300 năm trước, vào mùa ngâu tháng 7, dòng Nậm Rốm hiền hoà bỗng nổi cơn cuồng nộ dâng lên ngập trắng cánh đồng Mường Thanh. Lũ rút, dòng sông đổi dòng và dần bồi đắp lên vùng Noong Nhai ngày nay. Trong 56 ngày đêm đỏ lửa của Chiến dịch Điện Biên Phủ, khi biết không thể thay đổi được sự thất bại, ngày 24/4/1954, quân Pháp đã hèn hạ cho máy bay giội bom trả thù giết chết 444 người Thái ở Noong Nhai. Vụ thảm sát đó là một chương bi thương nhất của bà con dân tộc Thái ở Thanh Xương nói riêng và các dân tộc Điện Biên nói chung…

Thấm thoắt cũng gần 6 thập niên trôi qua, dòng Nậm Rốm ngầu máu đỏ nay đã xanh thắm trở lại, tưới tắm cho Mường Thanh màu mỡ với những cánh đồng 3 vụ lúa, hai vụ màu bội thu. Thời kỳ đất nước bước vào công cuộc đổi mới, Thanh Xương là điển hình Điện Biên nói riêng Tây Bắc nói chung trong việc mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu sản xuất phát triển kinh tế. Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh, Thủ tướng Võ Văn Kiệt… khi đó khi lên Điện Biên đều dành thời gian xuống thăm hỏi nhân dân các dân tộc xã Thanh Xương. Bí thư Đảng ủy xã Lò Văn Dọn hồi bấy giờ còn được Thủ tướng Võ Văn Kiệt nhận làm anh em kết nghĩa và tặng một chiếc chiếc ôtô Zin3…

Đưa chúng tôi đi tham quan một vòng quanh xã Thanh Xương bằng xe máy, anh Phạm Hải Dương, Trưởng Công an xã giới thiệu đôi nét về Thanh Xương. Thanh Xương là xã nằm gọn trong cánh đồng Mường Thanh, với 1.860 hộ, hơn 7.800 nhân khẩu, gồm 3 dân tộc chính là Thái, Kinh, Khơ Mú sinh sống ở 26 thôn, bản. Thanh Xương giáp ranh với các địa bàn phức tạp về ANTT, đặc biệt là ma túy như xã Thanh Yên, Thanh An, TP Điện Biên Phủ và xã Pú Nhi của huyện Điện Biên Đông. Trưởng Công an xã Phạm Hải Dương nguyên là một Đại uý quân đội. Xuất ngũ về địa phương với phẩm chất của người lính không chịu đói nghèo, “giữa đường thấy chuyện bất bằng chẳng tha” nên anh tham gia với hàng ngũ Công an viên và trưởng thành giữ cương vị Trưởng Công an xã 15 năm có lẻ. Có lẽ không có nhiều người trải qua mọi diễn biến thời cuộc về vùng đất này như Trưởng Công an Phạm Hải Dương, vì anh làm Trưởng Công an từ khi Thanh Xương còn là một xã nghèo đói, an ninh trật tự phức tạp. Nói đâu xa, cách đây hơn chục năm thôi, Thanh Xương là một địa bàn nóng về ANTT, đặc biệt là tội phạm ma tuý. Lúc cao điểm, trên địa bàn xã có tới gần 100 đối tượng hình sự, 70 đối tượng tù tha về, gần 100 người nhiễm HIV/AIDS – mà chủ yếu là số con nghiện, lấy trộm cắp, cưỡng đoạt tài sản để lấy tiền hút xách.

Công an xã và lực lượng dân quân tự vệ xã Thanh Xương trao đổi công tác.

Đảng bộ, chính quyền và lực lượng Công an xã Thanh Xương đã có nhiều giải pháp chiến lược, dài hơi được đưa ra triển khai, phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ được xây dựng và phát huy mạnh mẽ. Cấp ủy, chính quyền xã Thanh Xương đã kiện toàn lại đội ngũ công an xã, lựa chọn những người trẻ, có năng lực, có trình độ, nhiệt huyết với công tác phong trào tham gia vào đội ngũ công an viên ở 26 thôn, bản. 26 thôn, bản đều có tổ tuần tra an ninh, tổ hòa giải, điểm trình báo tạm trú, tạm vắng. “Đảng uỷ xã đã ra nghị quyết chuyên đề về phòng chống tội phạm ma tuý. Chúng tôi huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc. Một xã có tới hơn 350 đảng viên, hơn 2.000 hội viên các đoàn thể quần chúng, trong đó có 347 hội viên CCB, 770 hội viên người cao tuổi thì không thể để cho tội phạm hình sự, ma tuý hoành hành” – Bí thư Đảng ủy xã Lò Văn Muôn khẳng định với niềm tin sắt đá.

Cấp ủy, chính quyền và lực lượng Công an xã Thanh Xương đã triển khai nhiều biện pháp quyết liệt, như: giao các chi bộ, đoàn thể nhận đỡ đầu, giúp đỡ người nghiện ma túy tự giác cai nghiện, tái hòa nhập cộng đồng. Công an xã đã thiết lập 30 hòm thư tố giác tội phạm ở các thôn, bản, điểm công cộng. Trưởng Công an xã Phạm Hải Dương chia sẻ: “Chính nhờ kiện toàn được lực lượng nòng cốt, phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ dần đi vào chiều sâu, quần chúng tích cực tham gia tố giác tội phạm”. Sau hơn một năm với nhiều biện pháp quyết liệt, nhân dân đã cung cấp cho lực lượng Công an hàng trăm nguồn tin có giá trị, giúp lực lượng Công an điều tra khám phá 113 vụ phạm pháp hình sự, ma túy, triệt phá 16 tụ điểm phức tạp về ma túy, bắt xử lý hơn 110 đối tượng. An ninh trật tự được đảm bảo tạo điều kiện để Thanh Xương phát triển kinh tế. Đến nay toàn xã chỉ còn 6,3% hộ nghèo, không có gia đình đảng viên nghèo. Đến nay toàn xã đã có 19/26 thôn bản được công nhận bản, làng văn hóa.

Đêm cuối tháng Chạp ở Tây Bắc, sương xuống dày nhưng không khí dường như lại ấm nóng hơn trong vòng xòe tại nhà cụ Lò Văn Dọn. Người dân Thanh Xương năm nay đón Xuân trong niềm vui được mùa… Từ một vùng quê nghèo đói, phức tạp về ANTT có một Thanh Xương bình yên và giàu đẹp đang tiếp tục khẳng định mình giữa cánh đồng Mường Thanh gạo trắng nước trong…