Mai Châu ơi, xuân này… không được đón bước chân các anh!

Những ký ức còn sống mãi

Chiều 5/2, chúng tôi nhận được tin dữ từ một cán bộ Phòng Công tác chính trị Công an tỉnh Hòa Bình. Bàng hoàng, nhưng không muốn tin đó là sự thật, chúng tôi gọi  điện cho Đại tá Bùi Đức Sòn. Anh khóc và không nói được nhiều. Mất mát quá lớn này khiến ngay cả chúng tôi, những phóng viên được phụ trách theo dõi địa bàn tỉnh Hòa Bình cũng bâng khuâng, nói gì với nhau lúc này cũng thấy thừa, chỉ có nỗi buồn là đang thực sự lấn chiếm tâm can.

Mới tuần trước thôi, trong chuyến công tác lên đây, anh Võ Văn Tiếm, Phó trưởng Phòng CSĐT tội phạm về ma túy Công an tỉnh Hòa Bình còn hồ hởi thông báo: "Bọn anh vừa bắt đường dây ma túy, thu 31 bánh heroin".

Cuộc trò chuyện của chúng tôi với anh Tiếm xoay quanh những vụ án ma túy mà các anh đã phá thành công, trong năm 2009, Công an tỉnh Hòa Bình đã bóc gỡ được nhiều đường dây buôn ma túy lớn, thu giữ hàng trăm bánh heroin, bắt giữ hàng chục đối tượng.

Những trận chiến ấy, các anh đã gặp phải sự chống đối quyết liệt của bọn tội phạm này, bởi chúng xác định, bị bắt là đối mặt với án tử hình, thế nên chúng điên cuồng chống trả khi bị phát hiện.

Anh em trong Phòng, nhiều người còn rất trẻ và chưa có gia đình riêng. Thượng úy Bùi Quốc Đại khi ấy còn dí dỏm thông báo: "Em sắp cưới vợ, các chị nhớ lên nhé". Chẳng kịp nói chuyện riêng nhiều, vì quả thực, mỗi chuyến công tác chúng tôi thường phải tranh thủ tối đa thời gian để làm việc, thế nên cũng chưa kịp hỏi vợ sắp cưới của Đại là ai, làm công việc gì, vậy mà chẳng ngờ lần gặp đó cũng là lần cuối cùng.

Thượng tướng Lê Thế Tiệm chia buồn cùng gia đình Đại tá Hà Thái Yềm.

Chỉ còn mấy ngày nữa thôi là anh bước sang tuổi 28 và chuẩn bị làm chú rể, lẽ nào anh lại lỡ hẹn với người vợ tương lai và đồng đội mình về một đám cưới ngập tràn tiếng cười và thật nhiều những bông hoa, Đại ơi!

Những em nhỏ xung quanh nhà Đại trên con phố Cù Chính Lan ở TP Hòa Bình mấy hôm nay ngơ ngác trước thông tin: "Chú Đại hy sinh rồi". Tôi không biết các em có khái niệm về từ "hy sinh" như thế nào, nhưng cứ nhìn những ánh mắt tròn xoe, tiếc thương "chú Đại" - người vẫn thường hay chơi đùa với các em mỗi khi được về thăm nhà, thì hiểu rằng, "chú Đại" thân thiết với các em đến nhường nào.

Đại là con trưởng trong gia đình có hai anh em. Chỉ mấy tháng nữa thôi anh sẽ làm lễ ăn hỏi. Đáng lẽ anh làm lễ ăn hỏi trước tết nhưng lại nhường cho cô em gái, anh nói với cha mẹ tổ chức cưới trước cho em gái, sang năm anh cưới cũng được. Ấy vậy mà, đúng hôm dạm ngõ người em, vì phải tham gia chuyến công tác đặc biệt này, anh đã không có mặt tham dự. Và không ngờ, ngày dạm ngõ của cô em gái cũng chính là ngày đau đớn của gia đình anh trước sự ra đi bất ngờ của Đại.

Dòng người đưa tiễn Đại dài kín con đường, những vòng hoa trắng, những giọt nước mắt tiếc thương, như thể họ mất đi chính người thân thiết nhất của mình vậy. Đại được tiếng là hiền lành, ngoan ngoãn, được cả xóm phố thương quý. Người yêu của anh ngơ ngẩn bên những vòng hoa trắng muốt, như chưa muốn tin Đại đã đi xa mãi mãi…

Thượng tướng Lê Thế Tiệm, Thứ trưởng Bộ Công an thay mặt lãnh đạo Bộ Công an đến viếng liệt sĩ Bùi Quốc Đại.

Bản Hang Kia 1, xã Hang Kia, huyện Mai Châu từ lâu đã nổi tiếng bởi những phi vụ buôn bán ma túy, bọn tội phạm lựa chọn nơi đó để ẩn nấp nhờ địa hình hiểm trở. Bất cứ người lạ nào vào đây chỉ một phút sau là cả bản đã biết, vì vậy, công tác đấu tranh với các đối tượng buôn bán ma túy nơi đây vô cùng gian nan, nguy hiểm.

Trung tá Hà Công Cận, Trưởng Công an huyện Mai Châu, khóe mắt ầng ậc khi kể về người đồng chí, đồng đội, Đại tá Hà Thái Yềm - Phó Công an huyện và Trung úy Sùng A Trư, cán bộ Đội CSĐT tội phạm về ma túy Công an huyện Mai Châu - những người đã sát cánh cùng anh trong cuộc chiến khốc liệt này.

Tôi rất sợ phải chứng kiến những giọt nước mắt đàn ông, bởi khi ấy tôi hiểu, họ đã đau đến không thể thốt thành lời. Những giọt nước mắt không tròn chảy dễ dàng như nước mắt người phụ nữ, mà nó nửa như muốn trào ra ngoài, nửa như muốn lặn vào trong.

Đã ba ngày nay anh Cận không thể nào ngủ được một giấc trọn vẹn. Mỗi lần nhắm mắt lại, hình ảnh đồng đội lại hiện về. Nghe vẫn như đâu đây tiếng nói, tiếng cười của anh Yềm, anh Trư. Một tháng trước, anh Yềm còn hẹn với con trai đang học ở Hà Nội, rằng ngày tiễn ông Công, ông Táo về chầu trời, con nhớ về ăn tết với gia đình, vậy mà anh lại ra đi trước đó một ngày. Anh lỡ hẹn với vợ con, khi mùa xuân đang len lỏi đến từng thôn xóm.

Cách đây 2 tuần, vợ chồng anh bàn bạc đi mua gỗ để làm quan tài, chuẩn bị hậu sự cho mẹ đẻ của anh, vì bà năm nay đã gần 80 tuổi. Ai ngờ, chiếc quan tài ấy bây giờ lại dành cho anh. Nghe vợ anh Yềm kể chuyện với chúng tôi, mẹ anh đưa ống tay áo lên quệt nước mắt. Bà cụ không thể ngờ, người con trai lại ra đi trước mình.

Thượng úy Bùi Quốc Đại chụp ảnh cùng bố mẹ và em gái trong một dịp về thăm nhà.

Chị Hà Thị Thủy, vợ của Trung úy Sùng A Trư ngất lên ngất xuống khi nghe tin dữ, khiến người thân phải đưa chị ra trạm xá của xã Pà Cò truyền nước. Anh chị cưới nhau từ năm 2007 nhưng cưới xong thì chị lại đi học, thế nên lúc nào hai vợ chồng cũng mong ước ngày đón đứa con đầu lòng chào đời. Cả hai đã hứa với nhau, khi nào chị Thủy học xong sẽ sinh con, vậy mà nay Thủy học xong thì anh Trư lại ra đi đột ngột.

Sự hy sinh của các anh khiến đồng đội và nhân dân ngỡ ngàng, đến nỗi không ai muốn tin đó là sự thật. Nhà bếp của Công an huyện mấy bữa nay thưa vắng đến thảng thốt. Các chị cấp dưỡng sắp mâm bát lên lại thấy thừa ra mấy cái bát, mấy đôi đũa, nhưng chẳng ai nỡ cất đi. Các chị cứ để thế, để tin rằng, các anh vẫn về ăn cơm với đồng đội mình.

Hoa ban vẫn nở trắng sườn đồi, nhưng là một màu trắng nhức nhối. Tết này, Mai Châu không còn được đón bước chân các anh. Rượu cần vì thế cũng chẳng còn đắm say lòng người, nếp xôi cũng chẳng còn tỏa hương quyến rũ…

Tiễn các anh về với đất mẹ

Sáng sớm 7/2, giọt sương còn chưa tan trên ngọn cỏ, từ nhiều ngả đường, bà con dân tộc Mông các bản lân cận đã trèo đèo, lội suối đến bản Chà Đáy, xã Pà Cò, huyện Mai Châu - nơi gia đình Trung úy Sùng A Trư sinh sống.

Sau nghi lễ viếng theo đúng phong tục tập quán của người Mông, một chuyện cảm động, có lẽ cũng là lần đầu tiên thay đổi phong tục đám ma của người Mông đã diễn ra ngay tại bản Chà Đáy này. Ông nội của Trung úy Sùng A Trư đã hơn 100 tuổi sinh sống ở ngay mảnh đất núi rừng Tây Bắc này đã đứng dậy, trước dòng họ, nói bằng thứ tiếng của dân tộc mình. Theo phong tục của người Mông, sau khi mỗi người mất đi đều được an táng tại "khu rừng ma"- có nơi gọi là nhà mồ, của từng vùng và không cải mộ. Linh hồn sẽ mãi mãi gắn bó với từng con sông, ngọn núi nơi họ đã sinh sống. Theo tục lệ từng vùng của người Mông, trong thời gian khoảng trên dưới 10 ngày, người ta vẫn sẽ làm cơm cúng, mời người đã mất ăn cơm vì thời gian này, linh hồn chưa siêu thoát nên sợ người chết sẽ đói...

...Thế nhưng, Trung úy Sùng A Trư đã hy sinh trong cuộc chiến đấu chống tội phạm ma túy, là sự hy sinh vì Tổ quốc, vì nhân dân, vì sự bình yên cho chính bà con dân bản, cho dòng tộc, vì vậy, anh Trư sẽ được an táng tại nghĩa trang liệt sỹ huyện Mai Châu. Sự hy sinh của Trư là đau thương, mất mát nhưng gia đình, dòng tộc cũng rất tự hào vì đã có một người cháu, người con hy sinh cho đất nước.

Xã Hang Kia lần đầu tiên có Trư là liệt sỹ. Ông nội Trư cũng nói rằng, nghĩa trang liệt sỹ huyện Mai Châu - nơi chôn cất Trư chính là nơi yên nghỉ vĩnh hằng của những người có công với đất nước. Lời của ông đầy nước mắt, thấm vào lòng những người trong dòng tộc, trong gia đình Trư và trong tấm lòng hiền hậu của bà con các dân tộc trong vùng, nhất là dân tộc Mông. Và từng lời của ông nội Trư đã được dòng họ chấp nhận, bản làng chấp nhận vì họ hiểu rằng, sự hy sinh của Trư là không vô ích, thân thể Trư đặt ở nghĩa trang liệt sỹ cũng sẽ mãi gắn bó với từng ngọn cây, ngọn cỏ bản Chà Đáy này.

Lần đầu tiên trong bản Mông, thi thể của người con Mông đã được cho vào quan tài, phủ cờ đỏ sao vàng, truy điệu theo đúng nghi lễ của Nhà nước, của lực lượng Công an dành cho sỹ quan Công an nhân dân tại Công an huyện Mai Châu. Những chiếc xe ôtô chở kín người dời nhà Trư về nơi an táng anh. Nhiều người không chờ được đã đi bộ hàng km để có thể được nhìn mặt người anh hùng của bản làng lần cuối. Anh hy sinh để lại người vợ trẻ với mong ước có một đứa con đầu lòng còn dở dang. Lẫn trong dòng người đó, chúng tôi thấy có mặt đầy đủ Ban Giám đốc Công an tỉnh Hòa Bình và đại diện chính quyền, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh, của huyện.

Tang lễ Đại tá Hà Thái Yềm được tổ chức trọng thể tại Hòa Bình. Ảnh: Việt Dũng

Sáng sớm 7/2, con đường trung tâm từ Công an huyện đến nhà Đại tá Hà Thái Yềm, Phó trưởng Công an huyện Mai Châu đã đông nghịt người. Họ đến viếng người con dân tộc Thái của núi rừng Tây Bắc đã sống, chiến đấu, hy sinh trên quê hương mình cho sự bình yên của mỗi bản làng. Dòng người nối nhau dài hơn 1km, ai nấy mắt đỏ hoe, đi từ nhà đồng chí Yềm đến nghĩa trang liệt sỹ huyện Mai Châu - nơi an táng anh và đồng đội - Trung úy Sùng A Trư.

Cùng thời điểm sáng 7/2, lễ truy điệu Thượng úy Bùi Quốc Đại cũng được diễn ra trọng thể, theo đúng nghi lễ của lực lượng Công an. Hàng nghìn người dân đã đi bộ gần 3km từ nhà đồng chí Đại đến nghĩa trang liệt sỹ Sông Đà để đưa tiễn anh về nơi an nghỉ cuối cùng. Chúng kiến những vòng hoa tang màu trắng phủ kín mộ, những giọt nước mắt của gia đình, của người vợ sắp cưới, của đồng đội, chính quyền và nhân dân nơi đây đã làm cho những trái tim khô cạn nhất cũng trở nên xúc động. 

Cho đến sáng 9/2, nghĩa trang liệt sỹ huyện Mai Châu - nơi yên nghỉ của các đồng chí Đại tá Hà Thái Yềm, Phó trưởng Công an huyện Mai Châu và Trung úy Sùng A Trư, cán bộ Công an huyện Mai Châu vẫn đông người đến tưởng nhớ. Ngoài người thân, đồng đội, còn rất nhiều người dân đến tưởng nhớ các anh.

Khuôn mặt hốc hác sau nhiều đêm không ngủ, Trung tá Hà Công Cận, Trưởng Công an huyện Mai Châu ngậm ngùi nhắc lại cuộc chiến đấu chống tội phạm ma túy với niềm xúc động khôn nguôi. Những ngày qua, ngoài chỉ huy công việc chung, anh em trong Công an huyện vẫn đến nhà anh Yềm thắp hương. Còn với Trung úy Sùng A Trư, Công an huyện vẫn cùng gia đình hàng ngày nấu những niêu cơm nhỏ, xới đầy vào bát, mang đến trước mộ để mời Trư về ăn, theo phong tục của người dân tộc Mông, Trư sẽ luôn được ăn no, linh hồn sớm siêu thoát.

Những ngày qua, không đêm nào Trưởng Công an huyện được ngủ trọn giấc. Anh bảo, sự hy sinh của đồng đội, những tổn thất trên thực sự là cú sốc lớn. Với vai trò người lãnh đạo cao nhất của Công an huyện, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Tỉnh ủy, Công an tỉnh Hòa Bình, Công an huyện sẽ tổ chức cuộc gặp mặt vợ con, người thân toàn thể cán bộ chiến sỹ. Ngoài ổn định tư tưởng cán bộ chiến sỹ thì việc ổn định tư tưởng cho người thân của họ tiếp tục là hậu phương vững chắc, tạo điều kiện, động viên chồng, con mình tiếp tục tham gia công tác, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, bảo đảm cho nhân dân đón Tết Nguyên đán Canh Dần trong bình yên là rất quan trọng.

Cuộc chiến đấu chống các loại tội phạm, nhất là tội phạm ma túy vẫn còn tiếp diễn nhưng toàn thể cán bộ, chiến sỹ Công an huyện sẽ không chùn bước dẫu có phải đổ máu, phải hy sinh. Trưởng Công an huyện Mai Châu quả quyết, anh đã thực sự yên tâm về điều đó, bởi đến nay, 100% cán bộ, chiến sỹ Công an huyện đã tình nguyện không ai nghỉ Tết, trực chiến tại đơn vị, sẵn sàng nhận nhiệm vụ được giao. 

Quả thực, khi nghe tin dữ, những người làm báo CAND, nhất là những phóng viên gắn bó với địa bàn Tây Bắc không khỏi cảm thấy bàng hoàng, đau xót. Và chúng tôi cũng hiểu thêm tấm lòng các đồng chí trong Đảng ủy - lãnh đạo Công an tỉnh và toàn thể cán bộ, chiến sỹ đối với đồng đội của mình trong những giờ phút đau thương, mất mát; hiểu quyết tâm của toàn thể cán bộ, chiến sỹ Công an tỉnh trong cuộc chiến đấu không khoan nhượng với các loại tội phạm, nhất là tội phạm ma túy ở Hòa Bình - nơi được coi là điểm rốn trung chuyển ma túy lớn ở vùng Tây Bắc.

Công an tỉnh Hòa Bình tổ chức họp báo phát động học tập tấm gương hy sinh anh dũng của 3 CBCS Công an: Hà Thái Yềm, Bùi Quốc Đại, Sùng A Trư.

Vừa nghe báo cáo, vừa chỉ đạo vụ án mà nước mắt Đại tá Bùi Đức Sòn, Giám đốc Công an tỉnh vừa rơi. Hiếm có một vụ án nào làm anh đau lòng đến vậy, xót xa đến vậy. Cả tập thể cán bộ, chiến sỹ Công an tỉnh Hòa Bình đều quyết tâm trực chiến 100%, gác lại nhiệm vụ riêng tư, không đón Tết cùng gia đình để ra quân tấn công trấn áp các loại tội phạm, bảo vệ cho nhân dân đón Tết trong bình yên.

Cuộc chiến đấu vẫn còn tiếp diễn

Và chúng tôi cũng nhớ lại cuộc triệu tập đột xuất không ai mong muốn vào chiều 8/2, có mặt cả đồng chí Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy tỉnh Hòa Bình Nguyễn Hữu Duyệt. Đây không phải là cuộc họp bình thường mà chính là lễ phát động toàn thể cán bộ, chiến sỹ Công an tỉnh Hòa Bình học tập theo tấm gương dũng cảm hy sinh khi thực hiện nhiệm vụ của ba đồng chí: Đại tá Hà Thái Yềm; Thượng úy Bùi Quốc Đại và Trung úy Sùng A Trư, biến đau thương thành hành động cách mạng, tiếp tục ra quân tấn công trấn áp các loại tội phạm, nhất là tội phạm ma túy.

Cả hội trường Công an tỉnh kín chỗ. Hơn 500 người có mặt đã lặng đi, nước mắt lăn trên gương mặt họ khi một phút mặc niệm, tưởng niệm đồng đội bắt đầu. Tại lễ phát động này, toàn thể cán bộ, chiến sỹ Công an tỉnh Hòa Bình đều thể hiện quyết tâm sẽ noi gương đồng đội, thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Bộ Công an, của Tỉnh ủy- HĐND-UBND tỉnh Hòa Bình, vững bước tiến lên quyết tâm loại bỏ các loại tội phạm ra khỏi đời sống xã hội, nhất là tội phạm ma túy trên tuyến, đánh vào các đường dây, ổ nhóm buôn bán, vận chuyển ma túy lớn, đem lại bình yên, hạnh phúc cho nhân dân; tiếp tục chủ động nắm vững tình hình, làm tốt công tác phòng ngừa; tăng cường TTKS tại cơ sở; qua đó thêm tôi luyện bản chất cách  mạng của người chiến sỹ CAND.

Ngay trong lễ phát động, đã có hơn 500 triệu đồng được các đại biểu có mặt tham gia ủng hộ cho gia đình những cán bộ, chiến sỹ bị hy sinh, bị thương khi thực hiện nhiệm vụ tại huyện Mai Châu. Lúc này, việc lo tang lễ cho những đồng đội bị hy sinh; việc cứu chữa những người bị thương đều đã được chính quyền, Công an tỉnh, y, bác sỹ các bệnh viện, trạm xá liên quan làm hết sức mình.