Các anh về xôn xao làng bé nhỏ

Một ngày cuối năm. Chúng tôi đến Công an huyện Điện Biên Đông. Khi đặt vấn đề muốn xuống một cơ sở tìm hiểu viết bài phản ánh về công tác "3 cùng" của cán bộ chiến sĩ trong những ngày cuối năm, Thượng tá Nguyễn Minh Cầm, Trưởng Công an huyện đã hồ hởi giới thiệu: "Chúng tôi đang chuẩn bị cho chương trình xuống ăn Tết với bà con. Nếu muốn, anh sẽ đi xã Phình Giàng với tôi. Ở đó có nhiều điều các anh chưa biết, thậm chí không hình dung được nếu cứ ngồi ở nhà".

Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, năm nào cũng vậy, dù cuối năm có cả núi công việc, nhưng Ban chỉ huy Công an huyện đều phân công các tổ công tác xuống ăn Tết, vui Xuân cùng bà con.

Tờ mờ sáng sương mù dầy đặc, chúng tôi lên một chiếc U oát đi Phình Giàng, điểm đến là Xa Vua A, một bản người Mông có lịch sử định cư tại Điện Biên Đông gần một thế kỷ. Chỉ cách huyện lỵ hơn 40km, nhưng phải mất gần 3 tiếng đồng hồ, chúng tôi mới đến được trung tâm xã. Từ đây, tất cả xuống xe và bắt đầu hành trình cuốc bộ.

Đường về bản Xa Vua A heo hút, dốc cao, hiểm trở nhưng phong cảnh rất đẹp và lãng mạn. Màu trắng tinh khiết của hoa mận, hoa ban nổi bật lên giữa màu xanh thăm thẳm của đại ngàn. Chúng tôi mỗi người một chiếc túi, trong có 2 bộ quần áo, chiếc máy ảnh, chai nước lọc còn đỡ, anh em trong đoàn chăn bông, gạo, thực phẩm, thuốc men và cả bịch quà Tết to đùng vào biếu bà con trong bản nên balô căng tròn, nặng chình chịch. Trời lạnh nhưng cũng chỉ cần 20 phút leo dốc, người nào người nấy mồ hôi túa ra nhễ nhại.

Đến bản Xa Vua A lúc đó đã gần 16h. Thoáng thấy bóng cán bộ, bà con tíu tít đổ ra như đón người nhà đi xa trở lại. Chúng tôi được bố trí nghỉ tại nhà Trưởng bản Vàng A Phỏng, anh cho biết, đêm nay bản sẽ tổ chức lễ cúng "ma nhà" (ma lành), sau đó tổ chức giao lưu văn nghệ với đoàn cán bộ của Công an huyện Điện Biên Đông, ngày mai sẽ có các cuộc thi đua ngựa, bắn cung, ném pao, chơi quay với các bản "hàng xóm"…

Người dân bản Xa Vua A, xã Phình Giàng làm thủ tục "cúng ma", đón mừng Xuân mới.

Còn nhớ cách đây gần hai năm, gần đến Tết dân tộc Mông, khi Thượng tá Hà Thế Quân, Trưởng Công an huyện Điện Biên Đông (nay là Trưởng phòng An ninh Điều tra Công an tỉnh Điện Biên), Thiếu tá Sình A Sỉnh, Đội trưởng An ninh dẫn đầu một tổ công tác xuống "3 cùng" ở Xa Vua A, không ít người dân đã có thái độ xa lánh, ghẻ lạnh. Nhiều nhà còn cắm lá xanh trước cửa, ánh mắt dò xét, ngờ vực. Dự đoán trước tình hình, nắm được suy nghĩ của một số bà con nên Thượng tá Quân và Thiếu tá Sỉnh động viên anh em bình tĩnh, không nóng vội. Một thực tế mà trong các anh ai cũng hiểu là, vẫn còn hơn 20 hộ, gần 150 người ở Xa Xua A nghe và tin theo các luận điệu tuyên truyền gây mất đoàn kết dân tộc.

Muốn triển khai công tác thì phải làm cho bà con hiểu và tin mình, việc này không phải trong một sớm một chiều, nên các anh kéo nhau vào nhà trưởng bản, trước hết là gặp gỡ, nói chuyện  sau là bắc bếp, nấu cơm và tối xin trải chiếu ngủ... dưới nền nhà. Trưởng bản Vàng A Phỏng, khi ấy tuy không ưa, thậm chí còn ghét cay, ghét đắng luận điệu tuyên truyền của kẻ xấu nhưng anh cũng không biết làm thế nào để dân không tin, không theo. Chính vì vậy có cán bộ vào, anh mừng lắm.

Buổi sáng ngày hôm sau, khi sương lạnh còn giăng kín lối đi, cán bộ chiến sĩ đoàn công tác đã kéo nhau ra đầu bản, khai thông, làm vệ sinh hệ thống dẫn nước từ trên đỉnh núi Chua Ta về các gia đình. Buổi chiều cùng với trưởng bản, các anh đến thăm hỏi, tặng quà và giúp 2 gia đình neo đơn, nghèo khó, bố trí cán bộ giúp các gia đình này dọi lại mái nhà, đắp lại bức tường sắp đổ.

Phải đến 5 ngày sau, được sự giúp đỡ hết sức nhiệt tình của Trưởng bản Vàng A Phỏng và các cụ già có uy tín, tổ công tác mới tổ chức được buổi họp dân. Nội dung của buổi họp đầu tiên này tập trung chủ yếu vào mục đích của tổ công tác, những kiến nghị, đề xuất của của bà con đối với cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương.

Với phương châm "3 cùng", lời nói đi đôi với việc làm, anh em trong tổ đã chia nhau đi các ngả, vào từng hộ gia đình, tuyên truyền, vận động bà con tham gia vào các phong trào chung do tổ công tác và bản phát động như: công tác đấu tranh chống các luận điệu tuyên truyền gây mất đoàn kết dân tộc, phòng chống nghiện hút, không mua bán, vận chuyển, tàng trữ, trái phép các chất ma tuý, không trồng cây thuốc phiện...

Suốt mấy tháng trời, các anh có mặt ở bản Xa Vua A không chỉ với tư cách người chiến sĩ Công an với công tác bảo vệ an ninh trật tự mà còn đến đây trong vai trò của một cán bộ làm công tác văn hoá, y tế... Bởi trong thực tế, các anh còn lồng ghép tuyên truyền an ninh trật tự với cả về công tác xây dựng làng bản văn hoá, kế hoạch hoá gia đình, công tác phòng chống cháy rừng, định canh định cư, ổn định sản xuất, vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh trong mùa đông, nhất là đối với người già, trẻ em...

Những việc "3 cùng" của cán bộ Công an huyện Điện Biên Đông thực sự đã làm người dân Xa Vua A xúc động. Không xúc động sao được, khi chứng kiến cảnh cán bộ cắm bản lặn lội cả mấy ngày đường vào với dân; đồng cam cộng khổ, hết lòng vì bà con các dân tộc.

Năm đó, phối hợp với Báo Điện Biên Phủ (đơn vị được UBND tỉnh giao giúp đỡ xã Phình Giàng), cán bộ chiến sĩ Công an đã quyên góp tiền để mua giống, phân bón, trâu cày giúp nhiều hộ dân ở ba bản xa nhất, nghèo nhất của xã Phình Giàng, trong đó có bản Xa Vua A trồng thử nghiệm ngô lai, đậu tương, măng điền trúc. Kết quả là năng suất ngô tăng gấp 4 lần, đậu tương tăng 3 lần so với cách trồng truyền thống của đồng bào.

Sau nhiều năm làm lụng vất vả mà không đủ ăn, Tết năm ấy người dân bản Xa Vua A không còn lo miếng ăn nữa, đồng bào đã theo cán bộ dạy để thâm canh không chỉ cây ngô, cây đậu tương mà còn khai hoang trồng lúa nước, trồng cỏ voi để chăn nuôi trâu bò…

"Các anh về xôn xao làng tôi bé nhỏ…".

Có lẽ chính bằng những việc làm cụ thể liên quan đến những quyền lợi sát sườn của bà con, biết lợi dụng những người có uy tín, những người đứng đầu dòng họ mà tổ công tác đã dần lấy được cảm tình của bà con dân bản. Một số gia đình trước đây còn e ngại đối với các chiến sĩ Công an, sau cũng bắt đầu tham gia vào các công việc chung của cả bản.

Tối hôm chúng tôi vào, bên bếp lửa và bát rượu được hâm nóng men say bốc nghi ngút, ông Vừ A Sình - một người trước đây cũng vì bất mãn, tiêu cực mà cầm đầu tuyên truyền xấu đã nói: "... Chúng tôi nhận thấy cái sai trái rồi! Trên đời này không thể có chuyện chỉ cúng bái mà khỏi bệnh và no đủ cả. Từ ngày cán bộ vào mọi thứ ở bản này đã thay đổi. Mọi nhà sống tình nghĩa và thương nhau hơn...".

Bí thư Đảng ủy xã Phình Giàng, Cháng Chứ Sao vui mừng nói: "Từ Tết năm kia, những người theo luận điệu tuyên truyền xấu đã cam kết và tự nguyện lập lại bàn thờ quay về với phong tục tập quán của dân tộc. Nhờ cán bộ Công an mà niềm tin đã trở về với bà con chúng tôi". Cũng bởi từ khi 6 họ một lòng, xây dựng được sự đoàn kết tưởng như đã mất bấy lâu nay, mà người dân Xa Vua A đã vươn lên thoát đói, đuổi nghèo. Phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ ở Xa Vua A có sự chuyển biến rõ nét cùng với sự ra đời và đi vào hoạt động của tổ an ninh nhân dân mà nòng cốt là các trai tráng đầy nhiệt huyết. Đây chính là lực lượng nòng cốt ngăn không cho cái xấu, cái lạc hậu, cổ hủ trở lại, để bình yên luôn tồn tại mãi mãi trên mảnh đất này...

Đêm chia tay trước khi về huyện, mọi người lại kéo nhau đến nhà già bản Vàng Chứ Dê để uống rượu mông pê, thưởng thức những làn điệu dân ca Mông mê đắm lòng người. Trong tiếng khèn réo rắt gọi Xuân về, xua đi cái buốt giá vùng rẻo cao, niềm vui như được nhân lên bội phần. Xuân này, không riêng gì ở Xa Vua A, nhiều bản ở Phình Giàng như: Huổi Dụa, Phá Khẩu, Phì Cao, Phì Xua, Pa Cá… cũng được đón một cái Tết ấm áp và bình yên. Bên bếp lửa rực hồng, nâng chén rượu thơm hương trời đất, hẳn có nhiều già bản sẽ ngậm ngùi nhắc lại với nhau chuyện những ngày "các anh về…"