Vực dậy đàm phán thương mại Anh-EU

Thứ Năm, 21/05/2020, 07:06
Vào thời điểm Anh rời Liên minh châu Âu (EU) hồi cuối tháng 1 vừa qua, đã có rất nhiều kịch bản được đưa ra về lộ trình đàm phán thương mại giữa hai bên hậu ly hôn.

 

Thế nhưng, sự lan rộng của COVID-19 tại châu Âu khiến mọi nỗ lực đàm phán trở nên bế tắc. Ngày 19/5 (giờ địa phương), Anh bất ngờ công bố dự thảo FTA với EU dài 291 trang trong một động thái phá vỡ thế bế tắc này.

Phát biểu trước Quốc hội Anh, Bộ trưởng Văn phòng Nội các Anh Michael Gove cho biết, chính phủ nước này đã quyết định công khai các dự thảo văn bản pháp lý của Anh nhằm “tạo điều kiện cho các cuộc thảo luận” trong vòng đàm phán mới với EU. Bản dự thảo Hiệp định thương mại tự do (FTA) dài 291 trang trong tổng số 12 tài liệu liên quan đến tiến trình này đã được lựa chọn để công bố đầu tiên, Evening Standard cho biết.

Phát ngôn viên chính thức của Thủ tướng Anh Boris Johnson tuyên bố: “Chúng tôi công bố những tài liệu này như một sự đóng góp mang tính xây dựng cho các cuộc đàm phán, cũng như để Ủy ban châu Âu có thể chia sẻ cho các quốc gia thành viên. Chúng tôi không tìm kiếm các cuộc đàm phán trực tiếp với các quốc gia thành viên EU và chưa từng làm như vậy”.

Trong khi đó, ông Michael Gove cũng đã thông báo trước Quốc hội về một số tiến triển trong vòng đàm phán mới nhất với EU. Tuy nhiên, ông cho hay đã có “những bất đồng đáng kể về chính sách” liên quan tới đề nghị của EU được tiếp cận đầy đủ các ngư trường của Anh, thỏa thuận về quản lý cũng như cái gọi là “sân chơi công bằng”. 

Trưởng đoàn đàm phán Anh David Frost và trưởng đoàn đàm phán EU Michel Barnier. Ảnh: Telegraph.

“EU về cơ bản muốn chúng ta tuân thủ các quy tắc của họ cho dù chúng ta không còn là thành viên của khối này”, ông nói. Bộ trưởng Văn phòng Nội các Anh cũng nhấn mạnh, London vẫn duy trì cam kết đạt được một thỏa thuận thương mại tự do, song thành công phụ thuộc vào việc EU thừa nhận Anh bình đẳng với họ về chủ quyền.

Cùng ngày, Trưởng đoàn đàm phán Anh David Frost, trong một bức thư dài bốn trang gửi tới người đồng cấp EU Michel Barnier, đã nhấn mạnh một số lĩnh vực mà Anh nghĩ rằng Brussels không hành động một cách thiện chí trong các cuộc đàm phán. 

Trưởng đoàn đàm phán Anh nói rằng EU đã không đề xuất một “mối quan hệ thương mại tự do công bằng giữa các đối tác kinh tế gần gũi”. Thay vào đó, ông cho rằng thỏa thuận được đề xuất trên bàn đàm phán là một “thỏa thuận thương mại có chất lượng khá thấp cùng với sự kiểm soát chưa từng có tiền lệ của EU đối với luật pháp và các thể chế của Anh”.

Ông Frost một lần nữa nhắc lại quan điểm của Anh rằng nước này muốn rời khỏi thị trường chung và liên minh thuế quan của EU, đồng thời hướng đến một hiệp định FTA dựa trên những hiệp định mà Brussels đã ký kết với nhiều nước như Canada, The Guardian cho biết. 

Tuy nhiên, ông Frost vẫn hy vọng trong thời gian tới, EU sẽ nghĩ lại về những đề xuất của mình, cùng Anh tìm ra một giải pháp nhanh chóng và mang tính xây dựng cho tiến trình đàm phán.

Các cuộc đàm phán về việc hoàn tất một thỏa thuận thương mại mới giữa Anh và EU bị đình trệ trong nhiều tuần do đại dịch COVID-19 đẩy châu Âu vào thế bị phong tỏa. 

Động thái trên của các quan chức cấp cao Anh được đưa ra sau khi vòng đàm phán thứ ba giữa các nhà đàm phán của Anh và EU, diễn ra hồi tuần trước đổ vỡ. Cả hai bên đều phàn nàn về sự bế tắc trong các lĩnh vực quan trọng như khả năng tiếp cận của EU vào các ngư trường của Anh, sự quản trị, và sự bình đẳng trong cạnh tranh và các tiêu chuẩn chung.

Đáp lại những động thái mới từ phía Anh, Trưởng đoàn đàm phán EU Michel Barnier hoan nghênh sự minh bạch của xứ sở sương mù thể hiện trong việc công bố các tài liệu dự thảo. 

Song trưởng đoàn đàm phán EU nhấn mạnh Ủy ban châu Âu đã công bố quan điểm của mình cũng như một bộ thỏa thuận pháp lý toàn diện từ hơn hai tháng trước, và rằng EU không có kế hoạch dự phòng nào khác, gián tiếp khẳng định khối này sẽ không nhượng bộ Anh.

Ông Barnier đồng thời nhắc nhở về sự cần thiết của việc tiếp tục đẩy mạnh đàm phán trước khi giai đoạn chuyển tiếp của Anh kết thúc vào cuối năm. EU luôn đánh giá một thỏa thuận chi tiết và toàn diện giữa hai bên là ngoài tầm với nếu thời hạn là cuối năm nay. 

Vòng đàm phán thứ tư dự kiến sẽ diễn ra vào đầu tháng 6. Tuy nhiên, các nhà phân tích đều cho rằng, tiến trình đàm phán sắp tới cũng khó có thể thu hẹp khoảng cách bất đồng giữa hai bên.

Trong diễn biến mới nhất, Bộ trưởng Thương mại Quốc tế Anh Liz Truss đã công bố hệ thống thuế quan mới có tên “Biểu thuế toàn cầu” của Anh (UKGT), dự kiến sẽ đơn giản và thấp hơn so với Biểu thuế đối ngoại chung của EU. 

Hệ thống này sẽ áp dụng cho các quốc gia không có thỏa thuận thương mại với xứ sở sương mù, là một phần của chiến lược tìm kiếm các hiệp định thương mại tự do với các nước trên thế giới và hướng tới mục tiêu có các hiệp định bao trùm tới 80% thương mại của Anh vào năm 2022.

Theo đó, 60% hoạt động thương mại sẽ được miễn thuế theo các điều khoản của Tổ chức Thương mại Quốc tế (WTO) hoặc thông qua tiếp cận ưu đãi hiện có. Mặc dù vậy, thuế quan vẫn sẽ được duy trì đối với một số ngành nội địa như nông nghiệp, ôtô và đánh cá. Biểu thuế toàn cầu này được Times nhận định là sẽ đánh dấu sự khởi đầu của một nước Anh “độc lập” sau khi rời khỏi hệ thống EU.

An Nhiên
.
.
.