Thừa Thiên - Huế: Bất ổn công trình thủy lợi gần 300 tỉ đồng

Hói Bảy Xã, một trong những hạng mục quan trọng của dự án Tây Nam Hương Trà. Hói chảy qua 7 xã, gồm: Hương Hồ, Hương An, Hương Chữ, Hương Xuân, Hương Văn, Hương Toàn và Hương Vinh, với chiều dài hơn 12,4km đang được nạo vét và nâng cấp có nhiệm vụ tưới tiêu, chống lũ, góp phần giảm thiểu lâu dài các tác động của lũ và khô hạn trong hệ thống của dự án.

Song chất lượng công trình xây dựng hói Bảy Xã đáng quan ngại. Hai bên bờ hói được lát bằng những tấm bê tông nhỏ M150 (từ 4 đến 6 tấm) từ chân hói lên, với chiều cao 1,22m. Dưới chân các tấm bê tông là những cọc tre đóng sâu vào bùn để giữ tấm bê tông. Các tấm bê tông đặt sát vào nhau và không có móc thép để nối giữ vững khi chịu tác động của nước lũ.

Công trình chống lũ thi công đơn giản: những tấm bêtông đặt cạnh nhau. Ảnh: Đông Hưng.

Tuy chưa qua mùa mưa, nhưng đoạn đan bê tông ở làng Phú Ổ (xã Hương Chữ) đã bị sụt lún. Nghiêm trọng hơn, đoạn qua thôn An Lưu (xã Hương An) mới nạo vét, chưa triển khai lát mái đã sạt lở 2 điểm lớn, gồm một điểm dài 50m và một điểm dài 25m. Một số đoạn khác những tấm bê tông bị hở hàm ếch bộc lộ những khoảng hở mất an toàn cho tuyến hói.

Trong quá trình kiểm tra, chủ đầu tư là Sở NN&PTNT tỉnh Thừa Thiên - Huế đã phát hiện đơn vị thi công hói Bảy Xã đã đóng cọc tre dưới nước giữ bê tông sai với thiết kế, chỉ dài 1,2m so với chuẩn 1,5m. Đơn vị thi công buộc phải thay lại cọc tre ở nhiều đoạn hói đã hoàn thành.

Kỹ sư Nguyễn Văn Minh đã có nhiều năm xây dựng các công trình thủy lợi cho biết: Hói Bảy Xã có điều kiện tự nhiên không ổn định, nhiều đoạn sình lầy và chịu tác động của môi trường. Nếu nâng cấp hói Bảy Xã để làm thủy lợi thì 2 bên bờ hói phải được xây kè kiên cố.

Một số đoạn bị sình lầy thì phải hàn bằng rọ đá và lát đan bê tông từ trên mái xuống mới hết sạt lở, đảm bảo công trình bền vững. Với phương pháp thi công hói Bảy Xã như trên thì tính bền vững của công trình chắc chắn không đảm bảo, đặc biệt là chống lũ.

Ông Trần Văn Lai, thôn Bồn Trì nghi ngờ tính khả thi của công trình, ông Lai nói: "Vào mùa lũ, nước lũ tràn qua mặt đường, nhiều đoạn bờ hói bị sạt lở rất lớn. Trong khi đó, đơn vị thi công chỉ lát bê tông khoảng 1/3 chiều cao hói và xây dựng thì đơn giản như vậy liệu có giữ vừng mùa mưa bão sắp tới? Còn tính bền vững của công trình tôi cho rằng không khả thi".

Thân đập hồ nước Khe Ngang bị nứt gãy buộc phải tạm dừng xây dựng.

Thân đập hồ chứa nước Khe Ngang (xã Hương Hồ) đang quá trình xây dựng hơn 1/2 tiến độ công trình đã xuất hiện từ 5 đến 7 vết nứt gãy, gây sụt lún một số đoạn. Ông Võ Quang Vinh, Giám đốc Ban Đầu tư xây dựng - Sở NN&PTNN tỉnh Thừa Thiên - Huế, Trưởng ban Quản lý Dự án Tây Nam Hương Trà thừa nhận: Thân đập hồ chứa nước Khe Ngang đã xuất hiện một số vết nứt. Chúng tôi đã buộc đơn vị xây dựng phải dừng thi công để kiểm tra nguyên nhân. Đến nay vẫn chưa có kết luận.

Theo kế hoạch tiểu dự án Tây Nam Hương Trà sẽ đưa vào phục vụ cuối năm nay. Tuy nhiên, kiểu xây dựng "mỏng manh" của công trình thủy lợi liệu có kịp đưa vào phục vụ đúng tiến độ cũng như đảm bảo chất lượng công trình? Câu trả lời xin dành cho chủ đầu tư là Sở NN&PTNT tỉnh Thừa Thiên - Huế.

Tiểu dự án Tây Nam Hương Trà bao gồm các công trình: Hồ chứa nước Khe Ngang, hồ chứa nước Thọ Sơn, công trình tiêu 3 xã, hói Bảy Xã, với tổng kinh phí xây dựng 289 tỷ đồng từ vốn Ngân hàng Phát triển châu Á. Công trình hoàn thành sẽ đảm bảo tưới chủ động cho 2.127ha lúa 2 vụ, 1.040ha màu và cây công nghiệp trong khu vực dự án. Đảm bảo tiêu tự chảy cho 2.575ha, tiêu bằng động lực cho 255ha và ngăn lũ tiểu mãn cho 460ha trong khu vực dự án