Thế nào là "phạm tội có tính chất chuyên nghiệp"?

Hỏi: Ở xã tôi có một số thanh niên bị phạt tù nhiều lần do trộm cắp, đánh nhau, gây rối trật tự công cộng… Đề nghị Báo CAND cho biết những người này có phải là "phạm tội chuyên nghiệp" không? Nếu bị coi là "phạm tội chuyên nghiệp" thì khi ra tòa, có phải chịu mức án nặng hơn những người khác không? (Đỗ Thị Quế, Bảo Thắng, Lào Cai).

Trả lời: "Phạm tội có tính chất chuyên nghiệp" là một tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự quy định tại điểm b khoản 1 Điều 48 và tại một số điều luật trong Phần các tội phạm của BLHS. Theo hướng dẫn của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao tại Nghị quyết số 01/2006/NQ-HĐTP ngày 12/5/2006 thì Tòa án sẽ áp dụng tình tiết "phạm tội có tính chất chuyên nghiệp" khi có đầy đủ các điều kiện sau đây:

a) Cố ý phạm tội từ năm lần trở lên về cùng một tội phạm không phân biệt đã bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay chưa bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc chưa được xoá án tích;

b) Người phạm tội đều lấy các lần phạm tội làm nghề sinh sống và lấy kết quả của việc phạm tội làm nguồn sống chính.

Người phạm tội có tình tiết "phạm tội có tính chất chuyên nghiệp" sẽ bị phạt với mức án nghiêm khắc hơn người phạm tội không có tình tiết này vì khi quyết định hình phạt, Tòa án sẽ áp dụng thêm tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự quy định tại điểm b khoản 1 Điều 48 Bộ luật Hình sự.

Với quy định nói trên thì việc một số thanh niên ở địa phương bị phạt tù nhiều lần do trộm cắp, đánh nhau, gây rối trật tự công cộng… không đủ điều kiện để coi là "phạm tội có tính chất chuyên nghiệp".

Tuy nhiên, trong những lần xét xử về các tội phạm thực hiện sau, họ vẫn có thể bị phạt với mức án nghiêm khắc hơn người phạm tội lần đầu vì trường hợp phạm tội của họ lại có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự khác quy định tại điểm g khoản 1 Điều 48 Bộ luật Hình sự là tình tiết "Phạm tội nhiều lần, tái phạm, tái phạm nguy hiểm"