“Vẽ” phương án cải tạo đồng ruộng để lấy đất sét phục vụ sản xuất gạch (?!)

• Bảo kê đồng ruộng - loại tội phạm mới cần xử lý triệt để2
• Đồng ruộng biến thành… túi đựng chất thải
• Bức tử đồng ruộng
• Mô hình cánh đồng mẫu lớn mới đạt 20% diện tích đất trồng lúa
• Lập dự án “ăn theo” cánh đồng mẫu lớn để trục lợi tiền tỷ
• Cần minh bạch, hài hòa trong xây dựng “Cánh đồng mẫu lớn”

Theo thống kê, trong giai đoạn từ 2014-2017, trên địa bàn thị xã Điện Bàn xây dựng 29 phương án cải tạo chỉnh trang đất sản xuất nông nghiệp để phục vụ cho công tác dồn điền đổi thửa với tổng diện tích được phê duyệt hơn 492ha.

Đến nay, diện tích đã được cải tạo là 225,4ha, đã bàn giao cho nhân dân sản xuất 172,2ha. Tuy nhiên, trên thực tế bên cạnh những mặt tích cực của công tác cải tạo đồng ruộng mang lại, nhiều bất cập cũng đã nảy sinh.

Tại thôn Thái Cẩm, xã Điện Tiến, thị xã Điện Bàn, theo ghi nhận của phóng viên CAND, hàng trăm lượt xe chở đất sét từ dự án cải tạo đồng ruộng nườm nượp nối đuôi nhau chở đi nhập cho các nhà máy gạch.

Phương tiện đua nhau múc đất sét tại cánh đồng thôn Thái Cẩm, xã Điện Tiến, thị xã Điện Bàn (Ảnh chụp ngày 26-4).

Khi tiếp cận hiện trường để hỏi về phương án cải tạo đồng ruộng này, các nhân công ở đây đều tỏ ra “khó chịu” khi cho rằng không có ai là người quản lý ở khu vực này nên không thể cung cấp thông tin.

Trong khi đó, người dân nơi đây tỏ ra không mặn mà với việc triển khai phương án cải tạo đồng ruộng vì ảnh hưởng nhiều đến đời sống dân sinh. Bà Hồ Thị Ly, một người dân thôn Thái Cẩm, xã Điện Tiến, cho biết hơn 2 tháng nay, mỗi ngày có hàng trăm lượt xe tải chở đất sét từ phương án cải tạo đồng ruộng đi trên con đường bê tông dẫn ra đồng do người dân đóng góp kinh phí xây dựng từ 2 năm trước khiến tuyến đường này có dấu hiệu xuống cấp nghiêm trọng.

Mặc dù người dân địa phương đã phản ánh tình trạng này với chính quyền địa phương và lãnh đạo Ban dân chính thôn song không được giải quyết dứt điểm.

Xe tải chở đất sét từ phương án cải tạo đồng ruộng đi trên đường bê tông thôn Thái Cẩm, xã Điện Tiến.

Tìm hiểu được biết, không chỉ có xã Điện Tiến mà nhiều xã khác trên địa bàn thị xã Điện Bàn trong giai đoạn này đều có triển khai phương án cải tạo, chỉnh trang đồng ruộng kết hợp với việc tận thu đất sét phục vụ sản xuất của các nhà máy gạch.

Thậm chí, một doanh nghiệp được giao cải tạo đồng ruộng nhiều vị trí khác nhau như Nhà máy gạch tuy-nel Đ.B. hiện được giao cải tạo đồng ruộng tại khu vực Vường Dinh - Mã Tướng thôn Thái Cẩm và Đồng Ẩm thuộc thôn 1 Châu bí, xã Điện Tiến với tổng diện tích được phê duyệt cải tạo lên đến 21,5ha; tại thôn 1 Thái Sơn và thôn Thái Cẩm, xã Điện Tiến với tổng diện tích cải tạo gần 23ha.

Hay như Công ty TNHH T.Th. được giao cải tạo đồng ruộng tại 3 địa điểm gồm đồng ruộng tại thôn Phong Ngũ Đông, xã Điện Thắng Nam với tổng diện tích hơn 33ha, đồng ruộng tại thôn Bồ Mưng 1, xã Điện Thắng Bắc với tổng diện tích 22,8ha, đồng ruộng tại thôn Cẩm Sa, phường Điện Nam Bắc với tổng diện tích lên đến 41,3ha (khối lượng đất tận thu 62.271m3)…

Trong quá trình thực hiện phương án cải tạo đồng ruộng tại thị xã Điện Bàn, nhiều sai sót cũng đã được cơ quan chức năng chỉ ra như tất cả các phương án đều không thực hiện cắm mốc các điểm khép góc khu vực cải tạo; các đơn vị thi công chưa xây dựng kế hoạch thực hiện phương án và ghi nhật ký công trình; một số nơi mặt bằng sau khi cải tạo không được bằng phẳng gây khó khăn trong triển khai sản xuất…

Nhiều phương án cải tạo đồng ruộng kết hợp tận thu khoáng sản được triển khai ồ ạt trên địa bàn thị xã Điện Bàn.

Ông Nguyễn Đạt, Phó Chủ tịch UBND thị xã Điện Bàn, cho biết trong cuộc làm việc mới đây với các đơn vị liên quan phương án cải tạo đồng ruộng trên địa bàn thị xã, ông đã thẳng thắn đề nghị cần tăng cường công tác giám sát thi công, giám sát kỹ thuật, giám sát nhân dân đối với các dự án cải tạo đồng ruộng đang triển khai nhằm không để xảy ra tình trạng các doanh nghiệp chỉ “chăm chăm” lấy đất sét để bán mà coi nhẹ mục tiêu chính là tạo được mặt ruộng bằng phẳng, thửa ruộng lớn thuận lợi cho việc áp dụng cơ giới hóa vào đồng ruộng.

Tổng rà soát các phương án cải tạo đồng ruộng kết hợp tận thu khoáng sản trên địa bàn tỉnh Quảng Nam UBND tỉnh Quảng Nam vừa chỉ đạo các Sở, ngành, địa phương tạm dừng thực hiện các phương án cải tạo đồng ruộng có kết hợp tận thu khoáng sản trên địa bàn tỉnh; giao Sở NN&PTNT khẩn trương kiểm tra, xử lý vi phạm trong thực hiện các phương án cải tạo đồng ruộng theo các chỉ đạo của UBND tỉnh; đồng thời, phối hợp với Sở TN&MT, UBND các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục kiểm tra, đánh giá hiệu quả kinh tế - kỹ thuật cụ thể của các phương án cải tạo đất; tình hình thực hiện giấy phép khai thác đất san lấp, đất sét dư thừa trong quá trình cải tạo đồng ruộng, cải tạo đất đã được UBND tỉnh phê duyệt từ ngày 18-5-2016 đến nay, hoàn chỉnh báo cáo trình UBND tỉnh để có chủ trương đối với việc cải tạo trên từng loại đất sản xuất: đất lúa, đất màu, đất lâm nghiệp (đất đồi), đất có mặt nước,... Bên cạnh đó, UBND tỉnh Quảng Nam cũng yêu cầu UBND các huyện, thị, thành phố chỉ đạo chủ đầu tư và các đơn vị thi công tập trung khắc phục ngay những tồn tại, thiếu sót trong quá trình thực hiện phương án cải tạo đồng ruộng, cải tạo đất; các trường hợp chây ỳ hoặc không thực hiện phải có biện pháp xử lý kiên quyết; trường hợp vượt thẩm quyền xử lý, báo cáo về UBND tỉnh xem xét, chỉ đạo giải quyết. Đối với các đơn vị cố tình thi công sai quy định trong phương án được duyệt, giấy phép khai thác khoáng sản đã cấp sẽ không được thi công bất cứ công trình tương tự nào trên địa bàn tỉnh.